انسان متمایل به تغییر و تحول است.این تغییر خواهی به دلیل درون ناآرامی است که خواسته های پیشرفتگرایانه دارد.اثبات این نظر را می توان در تغییرات جهانی در ابعاد مختلف یافت.تعالی و رسیدن به رشد در حد عالی آن منجر به کوشش هایی می گردد تا دست یابی را آسان تر سازد.ما اعتقاد بر پیشرفت را تنها بر کوشش ها نمی دانیم بلکه معتقدیم که پیشرفت بدون در نظر گرفتن موانع نوعی بی ملاحظگی است.

هر کاری در درون کوشش های خود با انواعی از موانع و سدها روبروست.موانعی که گاه خواه نا خواه به وجود می آیند و انسان آن ها را طبیعی می نگارد.انواع موانع طبیعی مانند زلزله، باران و سیل و انواعی از تغییرات آب و هوایی مانند طوفان ها از این جمله هستند.مهم ترین موانع را باید در ابعادی یافت که جنبه ی انسانی دارند.این مورد از این نظر دارای اهمیت است که از جنس کوششگران پیشرفت می باشد.شاید جای تعجب باشد که پیشرفگرایی کاری انسانی و در عین حال مانع سازی نیر عملی انسانی باشد.

دیروز:در شوش قبل از تاریخ و با توجه به برداشت های ما از مطالعات بیشترین موانع انسانی مربوط به ناآگاهی های مردمانی غیر شوشی بود.مردمانی که توجش را با خود حمل می کردند و کوشش های مردمان متمدن شوش را به نابودی  کشاندند.مانعی بزرگ مانند حمله و کشتار برای شوشی ها بسیار گران تمام شد.کشاورزی و دامداری که نوعی کوشش های متفکرانه برای توسعه محسوب می گشت به وسیله ی مردمان صحرا نشینی که از آن طرف مرزها به شوش حمله می کردند با موانع بزرگی روبرو می شدند.

موانعی که در شوش بیشتر از سایر موانع خودنمایی می کرد از جنس انسانی بود.مطالعات ما از خوبی آب و هوا و افزایش امکانات حکایت دارد.آرامش در شوش قبل از تاریخ تنها به وسیله ی راهزنان دوره گرد به هم می ریخت و نتیجه ی این مانع که سال های سال ادامه داشت نابودی مردمان بومی آن بود.

در این میان باید به دو نکته ی دیگر نیز اشاره نمود.در مطالعات ما موانع انسانی همیشه شکل فصلی داشتند و در هنگام برداشت محصولات فراوان می شدند و نکته ی دوم اینکه مردم شوش قبل از تاریخ با تمام مدنیت خود به فکر ساختن پناهگاهی مستحکم نبودند و کشفیات باستان شناسی نیز تنها به دستکاری های آن ها و هنرنمایی های شوش قبل از تاریخ اشاره دارد.شاید نوعی ساده اندیشی در برخورد با انسان های مانع ساز باعث نابودی آن ها شده باشد.

در دوران باستان موانع انسانی قادر به خودنمایی نبود.مردمان شوش در اوج انسانی به فعالیت های خود مشغول بودند و تفکر و اندیشه سلاح بسیار کارسازی بود اما در این میان می توان به انواعی از موانع طبیعی اشاره نمود.گرما در شوش مانعی برای ادامه ی پایتختی شوش در تمام فصول بود.بدین معنی که تنها زمستان که آب و هوایی معتدل داشت شاهان و شاهزادگان همراه با سایر مردم به آن هجوم می بردند و در آن زندگی می کردند.این مانع اقلیمی باعث کم توجهی و البته نه بی توجهی بدان شد.

مانع دیگری که حتی در افسانه ها از آن یاد می شود امکان نابودی شوش در آینده بود.این نکته بارها از زبان افسانه منتقل شد که شوش چندین بار قبل از تاریخ نابود شده و دوباره خواهد گشت.شاید علت آن طغیان رودخانه های پرآب آن زمان باشد که البته در شوش جدید دو نشان از آن موجود گشت.ساختن شهر بر بالای تپه های مشرف ممکن است به همین دلیل باشد.

در شوش جدید موانع متفاوت تر بودند.ناامنی یکی از موانع بزرگ رشد شوش در ابتدای تشکیل بود.راهزنان بزرگ و ناآگاهان روستایی بارها شوش را مورد تهاجم قرار دادند.بستن قلعه ی شوش قبل از غروب آفتاب به دلیل ترس از هجوم و غارت را باید مهم ترین مانع دانست.پناه بردن به حرم دانیال نیز تایید کننده ی ترس مردم بود.

در این زمان مانع بزرگ دیگری در شوش سدی محکم گردید و آن هجوم انواع بیماری ها خصوصا سل و مالاریا بود.پشه های مخصوص انتقال بیماری ها به دلیل باتلاق بودن شوش و اطراف آن و نیز وجود انواع نیزارها که پناهگاه آن ها بود باعث گشت تا بسیاری از مردم از زندگی کردن در آن صرف نظر کنند.

موانعی مانند وجو انواع حیوانات درنده در شوش و بیشه زارها نیز تایید کننده ی مانع سازانی طبیعی است.در بسیاری از نوشته ها از تردد شیرهای زرد شوش در کنار رود شاوور حکایت دارد.انواع گرازهای قوی و وحشی که فرانسویان از آن ها با عنوان گله یاد می کردند نیز باید به موانع اضافه شوند.غروب آفتاب و هجوم کفتاران به شهر و حتی شکار نوزادان در آن زمان داستان هایی است که مانع سازی را تایید می کند.

در مورد مانع سازان انسانی نیز در شوش جدید گفته های مختلفی است.در نوشته های فرانسویان از تفکرات مذهبی برای مانع سازی و مشارکت کارگران روستایی در اکتشافات ،صحبت های فراوانی انتقال یافته است.در آن زمان نبش قبر و ایجاد خداترسی مانعی بزرگ محسوب می شد.در بعضی از نوشته ها از بردن جنازه ی حضرت دانیال نیز بحث هایی مطرح منی شد تا بدین سان مانع فعالیت های مردم در امر اکتشاف گردند.

امروز:مانع سازان امروز شوش به جای اینکه از شکل طبیعی باشند از شکل کاملا انسانی اند.شاید به ندرت بتوان از طبیعت و سیل و زلزله و نیز بیماری ها ذکری کرد اما می توان از بزرگ ترین موانع تصنعی به وسیله انسان ها در شوش صحبت راند.شوش امروز گرفتار ناشایستگی هاست.کسانی کار را در دست می گیرند که از پیشرفت تنها نام آن را شنیده اند.ان ها مانع سازان بزرگی در برابر پیشرفت شوش هستند.

کسانی که بر طبل اختلافات می کویند و تعصبات قومی و زبانی را عامل پیشرفت برمی شمارند در واقع سد سازان قوی در حرکت های حساب شده ی شوش می باشند.انسان های بی تفکر و ضعیف در کاربرد عقلانی در شوش امروز فراوانند.کسانی که انتظار می رود تا شماره ی ماشینی را بخوانند در حالی کهقادر به دیدن خود ماشین نیستند.بدبختی در این است که خود را در وسط میدان می بینند و با انواع حرکت های انحرافی خود، مانع حرکت دیگران می شوند.

انواع سنت های غلط که ساخته و پرداخته ی ذهن ناآگاه افرادی خاص هستند موانع بزرگی را ایجاد می کنند.حتی در انتخابات نیز این نوع از تفکر باعث جهت دادن به روند آن می شوند.عرف هایی که در بعضی از مراسمات اجرا می شوند انسان را به دوران قبل از جاهلیت می کشانند.تیراندازی هایی که زمانی دارای معنای عشیره نشینی داشتند امروز به شکلی جدید در شوش جهانی اجرا می شوند.

موانع فرهنگی که ساخته و پرداخته ی افکاری پوسته در زمانند برای شوش خطرناک جلوه می کنند.به جای تفاهم تصادم ایجاد می کنند و به جای گذشت خصومت را دامن می زنند.شوش با انوعی از این موانع و گاه سدهای بسیار قوی روبروست که منشا آن ها انسان هایی هستند که انسانیت برای آن ها در درجه ی سوم اهمیت قرار دارد.

فردا:ما مانع سازی را برای آنیده ی شوش خطرناک می دانیم و معتقدیم که با ابن روند نه تنها تعداد این موانع کاهش نمی یابند که افزایش سرسام آوری را خواهند داشت.علت این نظر آن است که امروز شوش در حال برخورد با آن ها نیست بنابراین وقتی تفکری مانع ساز با مانع روبرو نگردد بدون شک به سمت تشویق و توسعه حرکت خواهد کرد.

موانع انسانی در پشت سنت ها و عرف ها مخفی گشته اند و با توجه به جنسیت آن ها که از درون فرهنگ ها برخاسته اند، شکل و شمیل تعصبی به خود می گیرند.موانع انسانی به دلیل نفوذی که در اعتقادات دارد می توانند مخرب ترین شکل ها را ایجاد نمایند بدون اینکه واقعا اعتقادی درست در آن ها وجود  داشته باشند.

ما موانع شوش را در آینده به حدی می بینیم که گاه تفکر در مورد از بین بردنشان را با تردید روبرو می سازد.شوش آینده مملو از موانع سازانی است که دارای نقشه های تعصبی و تاثیر گذار بر رفتار مردمند.موانع شوش را باید بزرگ ترین خطر در این رابطه دانست.شوش آینده دارای سدهای بزرگ انسان سازی خواهد بود که اگر امروز از کنار آن بگذریم ، فردا در برابر ما خواهند ایستاد.