استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: انسان موجودی متفکر و یارای شعور و عقل کافی برای ادامه ی حیات سالم است.انتخاب محل زندگی براب بهزیستی و دوری جستن از انواع خطرات و به تبع آن در جستجوی آرامش و آسایش بودن باعث می گردد تا محیط زندگی خود را به نفع بهتر زندگی کردن تغییر دهد.او با ایحاد جاده ها و رفع موانعی مانند کوه ها و پرکردن دره ها در تلاش است تا خود را به بهترین شکل زندگی نزدیک تر نماید.

این مهم که آدمی محیط را به نفع خود تغییر می دهد باعث می شود تا در موارد بسیاری دست به تخریب و از بین بردن منابع زند.عدم استفاده از قدرت تفکر و تعقل در بعضی از جوامع باعث ایجاد مشکلاتی در محیط زیست شده و کار را تا بدانجا می کشاند که ایجاد کننده ی ناامیدی بسیاری می گردد.محیط زیست به وسیله ی انسان ساخته می شود و به وسیله ی او نیز تخریب می گردد.

دیروز:ما در باره ی دیروز محیط زیست شوش می دانیم که انواعی از خوبی ها را به دنبال داشته و هرگز تخریب در این باره گزارش نشده است.البته در قبل از تاریخ که آدمی به هیچ عنوان چنین تخریب های را باعث نشده و شوش نیز دارای محیطی سرسبز و خوش آب و هوا بود و در دوران های مختلف این حالت وجود د اشت.

در دوران باستان همین بس که انتخابی از خوبی ها بود.شوش شهری که دارای آب و هوال معتدل زمستانی و محیطی برای تفریح و نیز زندگی بود.شاهان به سختی محیطی را انتخاب می کردند بنابراین شوش دوران باستان هم مشکل زیست محیطی نداشت.دو رودخانه ی معروف آن پر آب و زلال بودند و حتی در باره ی بزرگی آن ها موضوع کشتی رانی را مطرح کردند که گرچه مقداری قابل قبول نیست اما همین که مطرح می شود نیز مهم تلقی می گردد.

در دوران اسلامی هم جنب و جوش مردم نشان دهنده ی شوق و ذوقی است که مجیط زیست به وجود آورده بود.در آن زمان هم دو مورد خاص یعنی بیشه زار و رودخانه ها مشکلاتی نداشتند و افزایش حیوانات در آن نشان دهنده ی عادی بودن وضعیت بود.

در دوره ی جدید تنها دو مورد قابل بررسی است که ضرباتی را بر پیکره ی محیط زیست شوش وارد نمود.یکی تاسیس کوره های آجرپزی سنتی است که با نفت کوره کار می کردند و محیط زندگی را آلوده می نمودند و دیگری ذغال سازی در بیشه زار شوش بود که درختان را به سمت نابودی می کشاند.

در شوش جدید ماهیگیری با سم هم نکته ای قابل بررسی است .مردمانی از خارج شوش با این کار شهر را به سمت کارهای خلاف هدایت نمودند.در این زمان پسماند های تولیدی چندان زیاد نبودند اما با کم کاری شهرداری این ضایعات به درون آب شاوور ریخته می شدند که مشکلات زیست محیطی را ایجاد می کردند.

امروز:محیط زیست امروز شوش مملو از ناگفته هاست.آب زلال شاوور دیگر قابل اعتماد نیست.انواع فاضلاب ها به درون آن ریخته می شوند.فاضل آب شوش دارای سیستم هدایت کننده نیست.شوش آلوده تر از همیشه است.در شکل جدید آن انواع گرد و خاک های تولیدی مشکلاتی را به وجود آورده اند.

ماهی های دیروز شوش وجودی خارجی ندارند.آب کرخه کاهش یافته و بیشه زارهای کرخه کوچک شده اند.آلودگی های مرضی و پس مانده های عفونی به شهر ضربه وارد می کنند.مردم فرهنگ مدافعی را فاقدند و بیشتر از اینکه بدهکار محیط زیست خود باشند طلبکار هستند.

در گوشه و کنار شهر انواع نخاله های ساختمانی حتی در کنار جاده ی اصلی و بیرونی شهر ریخته می شوند.بدون توجه به نقش درختان در پاکسازی هوای شهر، هر چند مدت قطع درختان و حمل آن ها انجام می گیرد.شوش امروز بی توجه به محیط زیست است.مسئولین مستقیم آن اصلی ترین تاثیر منفی را در این زمینه دارند.

فردا:ما از فردای محیط زیست شوش چندان خبر نداریم.حدس ما برای این محیط نمی تواند منفی باشد.دلیل آن نیز این است که افراد تحصیل کرده و توجه دار به محیط زیست در حال فعالیت برای آگاه سازی هستند.امبد ما بیشتر، رفع مشکلات است و بنابراین با برنامه ریزی هایی که در مورد احداث فاضلاب و بی توجه ی مردمی به محیط زیست احساس می شود،آینده ای مثبت را در پیش رو خواهیم د اشت.

ما آینده ی محیط زیست شوش را مملو از امید و آرزو می دانیم.بار دیگر آب شاوور زلال، کرخه پر آب، بیشه زار دارای سرو صدای پرندگان و تردد چرندگان و به امیدی که در آن شهر شوش به دوران قبل از مشکلات محیطی باز می گردد، ادامه ی حیات خود را سرشار از شادابی و شادمانی می یابیم.محیط زیست شوش نمادی از پاکی و طراوت خواهد بود.فردایی بهتر برای محیطی بهتر آرزوی همه ی ماست.شوش قادر است تا با فرزندان خود در آینده محیطی پاک و زلال ایجاد نماید.

شوش فردا باید دارای مسئولینی متخصص در محیط زیست باشد.انواعی از تلاش های معنا دار مورد نیاز است.شوش با داشته های خود قادر است تا تولیداتی موثر داشته باشد.محیط زیست شوش تابع نگرش های تخصصی است.گرچه ما در گذشت زمان آن را کمرنگ یافتیم و از این زاویه ضربات فراوانی را متحمل شدیم اما امیدواریم که با درایت های لازم صندلی این مسئولیت را به شایسته ای متخصص از جنس شوشی بسپارند.شوش محیط زیستی متغییر و گسترده دارد.ایکاش برای این مشکل سمینارهای منطقه ای و ملی برگزار نمایند.شاید این آرزویی دیرینه نزد شوشیان اصیل باشد اما امیدواریم که در آینده ای نزدیک با سپردن مسئولیت به اهلش ،محقق شود.