شرایط پرداخت کمک هزینه عائله‌مندی و اولاد برای کارمندان زن شاغل

بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری، «کارمندان زن شاغل، بازنشسته و وظیفه‌بگیر مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب » که دارای همسر نبوده یا همسر آنان معلول یا از کار افتاده کلی باشند یا خود به تنهایی متکفل مخارج فرزندان باشند، از مزایای «کمک‌هزینه عائله‌مندی و اولاد موضوع بند 4 ماده 68 قانون مذکور نیز برخوردار می‌شوند». بد نیست بدانید که کارمندان زن شاغل، بازنشسته و وظیفه‌بگیر مشمول این بند باید شرایطی داشته باشند: 1- همسر نداشته نباشند؛ 2- همسر آنان معلول یا از کارافتاده کلی باشد؛ 3- خود به تنهایی مخارج فرزند خود را تامین کنند.

به این ترتیب در صورتی که این شرایط وجود داشته باشد کارمند زن می‌تواند از کمک‌‌هزینه عائله‌مندی و کمک‌هزینه اولاد استفاده کنند. علاوه بر این، کسانی حق عائله‌مندی و اولاد دریافت خواهند کرد که مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب هشتم مهر ماه سال 1386باشند به عبارت ساده‌تر باید کارمند دولت باشند. کارمند دستگاه اجرایی، فردی است که براساس ضوابط و مقررات مربوط، به موجب حکم یا قرارداد مقام صلاحیتدار در یک دستگاه اجرایی به خدمت پذیرفته می‌شود.

حق عائله‌مندی را چطور حساب می کنند؟

در بند چهارم از ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری در تعریف اینکه به چه کسانی این حق تعلق می‌گیرد آمده است که کمک هزینه عائله‌مندی و اولاد به کارمندان مرد شاغل و بازنشسته و وظیفه‌بگیر مشمول قانون، تعلق می‌گیرد. در ادامه همین ماده بر تعلق حق عائله‌مندی به کارمندان زن شاغل و بازنشسته و وظیفه‌بگیر مشمول این قانون نیز اشاره شده است.

اما اینکه این حق چگونه محاسبه می‌شود در ادامه ماده 68 توضیح داده شده است که«حق عائله‌مندی برای همسر معادل 800 امتیاز و برای هر فرزند معادل 200امتیاز است و حداکثر تا سه فرزند محاسبه می‌شود.» حق اولاد به فرزند چهارم تعلق نمی‌گیرد.

گفتنی است که شرایط دیگری نیز برای پرداخت حق‌اولاد وجود دارد. از جمله اینکه حداکثر سن برای اولادی که از مزایای این بند استفاده می‌کنند به شرط ادامه تحصیل و نیز غیرشاغل بودن فرزند، 25 سال تمام و نداشتن شوهر برای اولاد اناث ذکر شده است. بنابراین شرایط پرداخت حق اولاد را می‌توان به شرح زیر برشمرد:

1. حق اولاد به سه فرزند تعلق می‌گیرد و به فرزند چهارم حق‌اولاد پرداخت نمی‌شود.

2. فرزند می‌تواند تا سن 25 سالگی از حق‌اولاد استفاده کند به شرط ادامه تحصیل و غیرشاغل بودن

3. فرزند در صورتی که شاغل باشد حق اولاد دریافت نخواهد کرد حتی اگر سن او کمتر از 25 سال باشد.

4. فرزند در صورتی که ادامه تحصیل ندهد و بیکار باشد حق اولاد دریافت نخواهد کرد حتی اگر سن او کمتر از 25 سال باشد.

5. دختران به شرط نداشتن همسر از حق اولاد برخوردار خواهند بود حتی اگر سن آنها بیشتر از 25 سال باشد.

استفساریه مجلس برای پرداخت این حقوق

چند سال قبل تفسیر بند4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری تصویب و ابلاغ شد. درباره این استفساریه باید گفت که این بند «کمک‌هزینه عائله‌مندی و اولاد» را به «کارمندان مرد شاغل و بازنشسته و وظیفه‌بگیر مشمول این قانون که دارای همسر می‌باشند» قابل پرداخت دانسته است، اما در مورد «کارمندان زن شاغل و بازنشسته و وظیفه‌بگیر مشمول این قانون که دارای همسر نبوده یا همسر آنها معلول یا از کارافتاده کلی است یا خود به تنهایی متکفل مخارج فرزندان هستند» تنها از «مزایای کمک‌هزینه عائله‌مندی موضوع این بند» نام برده و مزایای کمک هزینه اولاد مسکوت مانده است. در نتیجه نقص این بند از قانون، کمک هزینه اولاد که تا پیش از تصویب قانون در سال 1386 به زنان مذکور پرداخت می‌شد، متوقف شد و در نتیجه اعتراض‌ها و ابهام‌هایی را در پی داشت. این ابهام باعث شد که در تاریخ 11 مرداد سال 1390، طرح استفساریه‌ای در این خصوص تقدیم مجلس شورای اسلامی شود. این مصوبه در بهمن‌ماه به تصویب رسید و در اسفندماه از سوی شورای نگهبان تایید شد.

در این استفساریه پرسیده شده بود که آیا کارمندان زن شاغل و بازنشسته و وظیفه‌بگیر مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 که دارای همسر نبوده یا همسر آنان معلول یا از کارافتاده کلی هستند یا خو به تنهایی متکفل مخارج فرزندان هستند از مزایای کمک هزینه عائله‌مندی و اولاد موضوع بند 4 ماده 68 قانون مذکور برخوردار می‌شوند یا خیر؟

نظر مجلس بر این بود که: بلی، از مزایای کمک هزینه عائله‌مندی و اولاد نیز برخوردار می‌شوند.

پیش از این کمک‌ هزینه‌ عائله‌مندی در متن قانون مدیریت خدمات کشوری مورد تصریح قرار گرفته بود اما تعلق کمک‌ هزینه اولاد یا حق اولاد مورد تردید بود که با تصویب مجلس پس از آن در پرداخت حق اولاد به زنانی که شرایط مذکور را دارند، تردیدی نخواهد بود.