آب هویج تأثیری روی نمره عینک بچه‌ها ندارد. نمره عینک کودکان، حاصل نارسایی فیزیکی چشم است یعنی وقتی طول کره چشم کوتاه‌تر از توان انکساری آن باشد، کودک مبتلا به دور بینی و زمانی که طول کره چشم بلندتر از توان انکساری آن است، دچار نزدیک‌بینی خواهد شد. آستیگماتیسم هم زمانی اتفاق می‌افتد که توان انکساری چشم کودک در محور‌های مختلف متفاوت است. بنابراین، آب هویج هیچ تأثیری روی این ویژگی‌های فیزیکی چشم ندارد.

هویج، منبع غنی بتاکاروتن و بتا کاروتن پیش ساز ویتامین A است، یعنی در بدن تبدیل به ویتامین A می‌شود. اگر چه ویتامین A برای تقویت سیستم ایمنی، محافظت از پوست و همچنین عملکرد سلول‌های بینایی در شبکیه چشم لازم است ولی مصرف آن، تأثیری بر ابعاد فیزیکی کره چشم که موجب بروز عیب انکساری می‌شود، ندارد.

عیوب انکساری چشم توسط اپتومتریست مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در صورتی که نیاز به تجویز عینک باشد، عینک مناسب برای کودک تجویز می‌شود. گاهی علت ضعف بینایی حتی عیب انکساری نیست یعنی با تجویز عینک دید کودک اصلاح نمی‌شود و ممکن است نارسایی مربوط به سیستم انتقال نور به شبکیه چشم یا مربوط به بخش عصبی شبکیه و عصب بینایی باشد که در موارد ضروری، کودک برای رسیدگی لازم به جراح چشم پزشک ارجاع می‌شود.

خوردن هویج یا نوشیدن آب هویج هر چند وقت یکبار همانند مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه برای سلامت لازم است و می‌تواند به تأمین ویتامین لازم کمک کند ولی افراط در نوشیدن آب هویج نه تنها به بینایی شما کمکی نمی‌کند بلکه گاهی به دلیل این که این ویتامین محلول در آب و چربی است،‌ مقدار اضافی آن از طریق ادرار دفع نشده، موجب تجمع در بدن می‌شود که خود این موضوع برای فرد مضر است. گاهی افراط بیش از حد والدین برای اجبار کودکان به نوشیدن آب هویج موجب می‌شود تا رنگ پوست کودک متمایل به رنگ نارنجی هویج شود که نشان‌دهنده تجمع بتاکاروتن هویج در بدن است، چراکه مسئول رنگ نارنجی هویج همان بتاکاروتن آ پیش‌ساز ویتامین A است. در این شرایط، حتی هنگامی که پلک پایین کودک به طرف پایین کشیده می‌شود، تجمع رنگ نارنجی در پلک مشهود است.

ویتامین A از طریق مواد غذایی دیگر مثل شیرو لبنیات، تخم مرغ و سبزیجات سبز و زرد رنگ نیز تأمین می‌ شود و در یک تغذیه معمولی خوب هرگز نباید نگران کمبود ویتامین A در بدن باشیم. اگر آب هویج هم نوشیده نشود از طریق تغذیه معمول روزانه این ویتامین فراهم می‌‌شود.

شایان ذکر است، عیوب انکساری مربوط به فیزیک چشم است و در صورتی که اصلاح نشود، می‌تواند موجب تاری دید، تنبلی چشم و دیگر عوارض در سیستم بینایی کودکان و بزرگسالان گردد. این عارضه، طبق آمار جهانی در رأس عوامل منجر به آسیب‌های بینایی قرار می‌گیرد. بنابر این باید به آن توجه داشت و اختلالات آن را جدی گرفت.

در اغلب موارد با تجویز دقیق عینک مناسب برای کودک تقریبا همه مشکلات مربوط به آسیب‌های مرتبط با عیوب انکساری چشم را می‌توان کنترل و پیشگیری کرد. به یاد داشته باشیم، اگر با خوردن آب هویج می‌شد بینایی را اصلاح کرد و عینک نزد، بسیاری از مردم جهان ازجمله شاغلان جامعه پزشکی از این راه استفاده می‌کردند و عینک‌هایشان را کنار می‌گذاشتند.

دکتر علی میرزاجانی

دانشیار گروه اپتومتری دانشگاه علوم پزشکی ایران