استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: انسان به عنوان موجودی اجتماعی ناگزیر است تا با همنوع خود در تعامل دائمی باشد.بداند و یاد گیرد تا چگونگی نزدیکی ها را درک نماید.نیازهای متعددی را بشناسد و نسبت به رفع آن ها اقدام کند.آموزش و یادگیری برای انسان امری لازم و ضروری است زیرا دارای استعدادهای درونی است که به خودی خود پر بار نمی شوند.

توانایی هایی که آدمی دارد نمی توانند بدون کوشش به عمل تبدیل شوند.از طرفی آدمی قادر نیست تا هر رفتاری را داشته باشد.اعمالی لازمند که بتوانند بیشرین تعامل را ایجاد نمایند.بدیهی است که یادگیری در این راه اساسی برای تبدیل شدن توانایی ها به رفتارهای درست خواهد بود.اما اینکه چگونه می توان در این راه قدم برداشت؟ و آموزش به چه شکلی موثر واقع خواهد شد؟ امری است که نظرات مختلفی را خواستار می گردد و استمرار موجودیت آدمی را به آن گره می زند.آموزش به معنای فعالیتی هدفدار همیشه در میان انسان ها بوده و هست.

آموزش فعالیتی مستمر است اما از نظر ماهیت یک دست نیست.آنچه درون آموزش قرار می گیرد برای اهل فهم و درک مهم ترین نکته است.چه مواردی را مردم باید بدانند و یادگیرند؟اینکه یادگیری حفظ مطالب نیست بلکه عملگرایی برای رشد و تعالی است ما را بر آن می دارد تا نگاه به آموزش را بر اساس محتوای درونی آن داشته باشیم.

هر موردی نباید آموزش داده شود.آموزش برای بد زیستی از انواع آموزش هاست که گاه در جوامع کمتر رشد یافته اعمال می شوند.آموزش برای برتری جویی و قدرت طلبی نیز در میان بسیاری از کشورهای به اصطلاح پیشرفته در حال اجراست.علم را تبدیل به وسیله ای برای ظلم و ستم نمودن در هر حالی مورد تایید قدرت طلبان و زورگویان است.آموزش برای ساختن وسایل مخرب و تبدیل نمودن آدمی به موجودی ماشینی و خالی از احساس آدمیت در این جهان بیداد می کند.

آموزش برای انتقال یادگیری و توجه به ماهیت انسانی در حال فراموشی است.شاید بسیاری بر این باور باشند که آموزش های امروز در بسیاری از مراکز دقیقا همانی است که باید باشد و این در حالی است  که معیاری معرفی نمی کنند.

ما آموزش را تنها راه نجات آدمی و غلبه ی بر مشکلات در نظر نمی گیریم بلکه نوع آموزش را مهم می دانیم.آموزش انسانی همان واژه ای است که مورد نیاز نوع بشر است.یادگیری که در آن ماهیت آدمی حفظ و رشد و تعالی آن ایجاد گردد.آموزشی که در آن برتری جویی های کاذب و نژاد پرستی و رنگ خواهی جایی در آن ندارد.

آموزش انسانی متوجه ی جوهره ی انسانی است و می کوشد تا آدمی را متوجه ی انسانیت خود کند.تفاوت آدمیت را با حیوانیت به صورت عملی نماد دهد و او را هوشیار نماید که موجودی خاص با ویژگی های منحصر به فردی است.عدالت خواهی برای توفیقات آینده در این نوع آموزش اساس است و زورگویی و ظلم و ستم خواهی طرد و مورد تنفر می باشد.

در این نوع آموزش انسان می کوشد تا ترفیع در حد کمال داشته باشد و درون و ذات خود را رشد دهد.آموزش انسانی به وسیله ی کسانی برنامه ریزی می شود که خود رشد یافته و ترفیع نگر هستند.آموزش انسانی به هر نوع آموزشی گفته نمی شود.

با توجه به تاثیر آموزش بر رفتارهای انسانی ما آن را فعالیتی عمدی و هدفدار می دانیم که می کوشد تا محتوای خود را اساسی برای اعمال در نظر گیرد.طبیعی است که هر نوع عملی که متضاد با انسانیت آدمی باشد مورد تایید نیست.گرچه بسیاری از آموزش ها در حال اجرا هستند اما نمی توان آن ها را انسانی نامید.بنابراین ما تنها آموزشی را مورد تایید قرار می دهیم که در تلاش است تا آدمی را از موجودیت خویش آگاه سازد و توانایی های انسانی وی را پر بار و رشد دهد.

در این نوع آموزش شخص به حقیقت درونی خود پی می برد و بنیان هر رفتاری را بر آدمیت خود قرار می دهد.هر رفتاری که با انسایت او در تضاد باشد کنار می زند و هر نوع فعالیتی که باعث همدلی و آرامش نوع بشر باشد را مهم می داند.آموزش انسانی به هر نوع فعالیتی گفته نمی شود.ماهیت هر علمی را انسانی نمی داند.هر تغییری را به نفع آدمی در نظر نمی گیرد بلکه تغییراتی را اصل می داند که تبدیل به تحول و تکامل انسانی گردند.در این نوع آموزش توجه به خصلت های حیوانی جایی ندارد و هر نوع ویژگی که در آن نوع بشر در زجر و آزار باشد کنار می زند.