استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: وجود دو رودخانه ی کرخه و شاوور و نیز گذر دز از کنار آن باعث ایجاد جنگل هایی شده که به زبان محلی"بیشه" نامیده می شوند.در اطراف کرخه این مهم بسیار وسیع تر از سایر مکان هاست.وجود انواعی از درختان خصوصا بید و گز باعث سر سبزی و طراوت آن شده و در درون خود انواعی از پرندگان و جانوران را جای داده است.

زیستگاه همیشگی گوزن زرد ایرانی دارای شهرت جهانی است.ما از این بابت که گوزن زرد ایرانی در این بیشه زار ها زندگی می کنند راضی هستیم زیرا توجه ی دیگران را به دنبال خواهد داشت.از اینکه کمربندی سرسبز اطراف شوش قرار دارد و هوای آلوده را پاک و منزه می کند نیز راضی هستیم.این بیشه خصوصا در حمله ی دشمن بعثی به شوش مانعی بزرگ برای ورود خصم شد و نوعی یاور در شکست دشمن گردید.در این میان پناه بردن و کمین کردن رزمندگان نیز راضی کننده است.

مطالعه ی تاریخی بیشه های شوش نشان دهنده ی افت وسعت و از بین رفتن آن هاست.ما از این بابت که حمله به آن باعث تخریب زیست محیطی و نیز از بین رفتن پرندگان و جانوران شده است رضایت نداریم.روزی و روزگاری انواع صداها از درون این بیشه زارها به بیرون شنیده می شود و نوای زندگی ،امیدواری را به مردم منتقل می کرد اما امروز اینچنین نیست.

رودخانه ی کرخه که مملو از ماهیان بومی بود با انواعی از سم ریختن ها به وسیله ی مردمانی جاهل تبدیل به تخلیه شده است.عرض کرخه بیشتر و میزان آب آن کاهش یافته است.در روزهای تعطیل مردم به امید تفریح در بیشه زار وارد می شدند و زمانی زا سپری می نمودند اما امروز این محل ناامن شده است.سارقین مسلح و دزدان محلی در درون آن کمین می کنند.شب هنگام ورود به آن بسیار خطرناک می گردد و این مسئله نارضایتی وسیعی را ایجاد کرده است.در مواردی حتی حمله ی روزانه به گردشگران باعث سرقت شده و مجروحیت را به دنبال داشته است.

ما از عملکرد مسئولین حفظ محیط زیست راضی نیستیم.انواع ساختمان سازی یا تبدیل آن ها به مزارع ،بی نظمی و از بین رفتن را ایجاد کرده اند.شکارهای غیر قانونی خصوصا پرندگان نایاب از جمله قرقی و شاهین، صید بی رویه ی ماهی های بومی با استفاده از وسایل غیر قانونی از جمله برق زدگی و نیز سم پاشی وضعیت را خطرناک کرده است.

بیشه زارهای اطراف خصوصا حمید آباد تا حدودی از بین رفته اند گرچه اخیرا وفور آب و سیل توانست مقداری از آن را احیا نماید اما از جانوران و پرندگان خبری نیست.ما از وضعیت امروز جنگل ها راضی نیستیم و به نظر می رسد که سهل انگاری های فراوانی در حال انجامند.شاید مشکل تدوین قانون و امکانات هم دلیلی بر عدم توانایی باشد.این مورد هم نوعی نارضایتی ایجاد می کند.ارگان های مسئول کدامند؟ چرا آن هارا به مردم معرفی نمی کنند؟

نارضایتی دیگری که می توان به آن اشاره نمود مردم هستند.این مهم خصوصا در روزهای تعطیل و سیزده بدر بیشتر است.رها کردن اواع پسماندها و عدم همکاری در جمع آوری آن ها حتی با در اختیار گذاشتن کیسه های پلاستیکی نوعی بی تعهدی و شاید هم جاهلیت را ایجاد نموده است.

جوانانی که برای تفریح از انواع قلیان ها و در مواردی نیز استفاده های غیر قانونی مانند مواد مخدر از آتش استفاده می کنند در موارد بسیاری باعث آتش سوزی شدند.این بی تعهدی برای ما غیر قابل قبول است و تنبیه را می طلبد.در میان تمام رفتارهای درون جنگل ها باید رعایت زندگی در آن صورت گیرد.شوش شهری با بیشه زارهای زیبا شناخته شده است.بیشه هایی که در طول تاریخ امن و امان بودند و انواع حیوانات خصوصا گراز و خرگوش در آن به وفور یافت می شدند.

تشکیل گروه های مردمی برای دفاع از جنگل ها و طبیعت شوش موردی از رضایتمندی ماست.افرادی دلسوز و علم نگر که با فعالیت های خود فرهنگ حفظ منافع ملی و مردمی را منتقل می کنند.فعالیت و کوشش های این گروه ها باعث جلوگیری از ضربات وارده است.

ما از این نوع تلاش ها پشتیبانی می کنیم.درخت کاری های اطراف شوش که تکمیل کننده ی جنگل سازی است برای ما قابل قبول است.در مسیرهای ترانزیتی این مهم نماد بیشتری دارد گرچه متاسفانه تخریب هایی نیز صورت گرفته یا رها شده اند اما در مجموع نگاهی سازنده دارند.

باید بیشه زارهای شوش را برای حفظ انواع درختان بومی و حیوانات خاص حفظ نمود.انواعی از گیاهان که جنبه ی دارویی دارند نیز دلیلی بر ادامه ی کوشش های متعهدانه است.دولت در این زمینه موفق نبوده و هر روز تخریب های جدیدی با نام هایی مانند تفریحگاه یا سالن های پذیرایی صورت می گیرند.

تصاویر اختصاصی ایران اُنا از نمای بالا از شوش در دهه 50 و شکار دکتر فروخل در شوش در دهه 30