آیت‌الله موسوی جزایری با اشاره به گذشته پرافتخار تمدن جندی‌شاپور در پیش و پس از اسلام گفت: مردم پس از حمله خلیفه اول به شوش به سپاه اسلام اعتماد کردند و این موجب شد که جندی‌شاپور سالم و محفوظ بماند و فعالیت علمی آن ادامه پیدا کرد.

آیت‌الله سیدمحمدعلی موسوی جزایری نماینده ولی فقیه در استان خوزستان در مراسم افتتاحیه نخستین کنگره بین‌المللی جندی‌شاپور که امروز، سه‌شنبه سوم اسفندماه در دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول برگزار شد، برگزاری این کنگره را درسی بسیار پرمحتوا و با کیفیت دانست و گفت: به دلیل اهمیت و وجهه بین‌المللی جندی شاپور سالها در پی برگزاری این کنگره بودیم که این موضوع در دزفول محقق شد.

وی با بیان اینکه کلمه «جند» در زبان عربی به معنی سپاه است، ادامه داد: جندی‌شاپور به معنای سپاهیان شاپور و هدف از ساختن این شهر استقرار سپاهیان شاپور و سپس مردم بوده است؛ پس از آن این شهر به‌تدریج تبدیل به یکی از چهار مرکز علمی بزرگ دنیا شد.

آیت‌الله موسوی جزایری افزود: جندی‌شاپور شهری است که امروز جز تپه‌های باقی‌مانده از آن چیز دیگری مشاهده نمی‌شود. رشته‌هایی مانند علوم پزشکی، منطق و فلسفه در دانشگاه جندی‌شاپور قدیم تدریس می‌شد که کم‌کم علوم دیگری به آن وارد شد و این وضعیت در زمان انوشیروان به اوج خود رسید. سپس سپاه اسلام در زمان خلیفه اول در سال ۱۶ هجری قمری به شوش حمله کرد و در سال ۱۷ قمری به جندی‌شاپور رسید.

نماینده ولی فقیه در خوزستان ادامه داد: در شوش مقاومت زیادی در مقابل سپاه خلیفه اول صورت گرفت اما شهر جندی‌شاپور با پرتاب یک امان‌نامه به همراه یک تیر، تسلیم سپاه اسلام شد. با استقبال مردم از آن امان‌نامه بعد معلوم شد که فردی اصالتاً از اهالی جندی‌شاپور از سپاه، آن امان‌نامه را بدون هماهنگی پرتاب کرده است. خلیفه وقت نیز دستور داد که به مفاد آن امان‌نامه عمل شود؛ زیرا مردم به‌واسطه آن امان‌نامه به سپاه اسلام اعتماد کرده بودند. این موجب شد که جندی‌شاپور سالم و محفوظ بماند و فعالیت علمی آن در دوران باستان ادامه پیدا کرد.

وی ادامه داد :گذشته پرافتخاری است، زیرا به وسیله ایران قبل از اسلام بنا نهاده شده و بعد از اسلام نیز از بین نرفت و تا سال ۲۶۲ در اوج تمدن خود به سر برده و تا ولادت امام زمان(عج) ادامه داشت اما اینکه چه دلیلی موجب شد که امروز از جندی‌شاپور چیزی باقی نماند و جندی‌شاپور کم‌کم افول پیدا کند، به‌طور کامل روشن نیست.

آیت‌الله موسوی جزایری عنوان کرد: احتمال می‌دهیم باتوجه به اینکه مرکز خلافت به بغداد انتقال داده شد و اصرار داشتند که جریان علمی در بغداد و تحت نظارت باشد و کتاب‌ها را به آنجا انتقال دادند، ممکن است افول جندی‌شاپور به این دلیل اتفاق افتاده باشد.

آیت الله موسوی جزایری گفت: امروز جندی‌شاپور دیگر زنده نمی‌شود، اما آنچه تکلیف امروز ما است، این است که راه آن را ادامه دهیم. امروز متجاوز از پنج هزار طلبه محصل جدی در حوزه‌های علمیه خوزستان وجود دارد که یکی از حوزه‌های فعال خوزستان، دزفول است؛ البته ما همچنان انتظار بالاتری داریم.

همچنین در این آیین افتتاحیه دکتر محمدرضا عصاری رئیس دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ضمن خیرمقدم به مهمانان این کنگره اظهار کرد: این کنگره با عنایت خالق خلاق و تلاش‌های مستمر دستگاه‌ها و نهادهای علمی، فرهنگی و اجرایی کشور پس از نزدیک به دو سال برگزار شد.

وی افزود: این کنگره جزو معدود همایش‌هایی است که هم‌زمان در دو حوزه نظری و عملی گام‌های ارزشمندی را در چارچوب اهداف پیش‌بینی‌شده برداشته است. این همایش در حوزه علمی و نظری که همان تولید آثار نوین در حوزه پژوهش و تحقیق در ابعاد مختلف علمی و تاریخی دانشگاه جندی‌شاپور است، بیش از ۲۰۰ مقاله از سراسر جهان دریافت و هشت عنوان کتاب برای اولین بار تألیف یا تدوین کرده است.

دبیر اجرایی اولین کنگره بین‌المللی جندی‌شاپور عنوان کرد: شناسایی، مستندنگاری، کاوش، حفاظت و صیانت از عرصه مکان جغرافیایی دانشگاه باستانی جندی‌شاپور که در دل نماد مقاومت ایران‌زمین واقع شده، هدف دوم برگزاری این کنگره است.

عصاری با اشاره به دستیابی به نتایج ارزشمند و امیدبخش به دنبال استقرار تیم‌های کاوشی در محوطه این دانشگاه تاریخی، گفت: همچنین توانسته‌ایم که اقدامات لازم برای راه‌اندازی مرکز تحقیقات بین‌المللی جندی‌شاپور را انجام دهیم تا ان‌شاءالله به‌زودی دانشگاه جندی‌شاپور به عنوان اولین دانشگاه جهان در صدر دانشگاه‌های جهان قرار بگیرد. دبیرخانه دائمی جندی‌شاپور نیز از امروز در دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول راه‌اندازی شده است.