استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: شوش شهری با بافت های متفاوت و متغییر است.از این نظر که مقبره ی حضرت دانیال در آن قرار دارد نقطه ی آغازینی بر مذهبی بودن خواهد بود در حالی که وجود مقبره ی دعبل خزائی و نیز امامزادگان منسوب به هر یک از ائمه این مهم را مستحکم تر می نماید.انتظار برگزاری مراسم دینی در این رابطه کاملا به جا و درست است.

شوش از نظرهای دیگری نیز می تواند مراسم داشته باشد.تاریخی و پایتخت شاهان هخامنشی است و آثار باستانی در آن موجودند بنابراین وجود رسوماتی در این رابطه قابل قبول می باشند.شهری عشایری و مملو از باورهای طایفه ای است که مراسمات را متغییر می نماید.انتظار از برگزاری تحت تاثیر آن باورها هم می تواند دلیلی بر صحت باشد.

این موارد برای ما مشکلی ایجاد نمی کنند.برگزاری مراسم با دلایل رشد دهنده و احترام به گذشتگان بسیار خوب و قابل قبول است اما نارضایتی هایی که مردم خصوصا اهل علم از این نوع مراسم دارند نیز باید مورد بررسی قرار گیرند.

مراسم محرم در اساس بسیار به جاست.شاید بیشترین نارضایتی از بدعت ها باشد.انواعی از رفتارها در این نوع مراسم و مزاحمت هایی که برای دیگران ایجاد می کنند به اضافه ی بی نظمی و بر هم زدن نظام شهری در کنار کثیف کاری معابر و عدم رعایت بهداشت و نظم جلوه ای نادرست دارند.

این مهم خصوصا در هنگام پخش نذورات بیشتر از سایر موارد خودنمایی می کنند.گرچه ما از برگزاری جلسات سخنرانی بسیار راضی هستیم اما صدای دلخراش بلندگوها و نیز سد معبرها دلیلی برای نارضایتی هاست.انواع شبیه هایی که در خیابان ها درآورده می شوند گاه تا مرز فریاد نیز کشیده می شوند.

هر مکانی را نمی توان اشغال کرد.نارضایتی در این زمینه بسیار است.انواع علم های سنگین و به حرکت درآوردن آن ها تحت اسامی مختلف نیز برای هر تازه واردی نوعی بد اندیشی است.ما از کمبود جلسات تجزیه  و تحلیل وقایع عاشورا در شهر راضی نیستیم.جهان تشیع مرکز تفکر و اندیشه های ناب است باید آن را در شوش پیاده کرد.

در مورد مراسم دینی با مشکلات فراوانی روبرو هستیم.گرچه وجود این مراسم در طی سال های اخیر به اندازه ای کم رنگ بوده که حتی به فراموشی سپرده شده اند اما اندک مراسمی نیز که با نام های باستانی در حد محدود انجام شده اند با مخالفت هایی روبرو گشته اند.

در یک مورد که در باغ موزه نمادهایی از هخامنشیان به صورت زنده و واقعی نمایش داده شدند با نوعی تمسخر مواجه گشتند و حتی برگزار کنندگان را زیر سئوال بردند.ما از این بابت ناراضی هستیم.باید این واقعیت را بپذیریم که نمی توان گذشته ی یک ملت را از بین برد.ما ایرانیانی هستیم که هزاران سال پیش پدران ما در این سرزمین زیسته اند و هزاران سال بعد نیز فرزندان ما از گذشته ی ما بحث می کنند.مراسم تاریخی در شوش کم و غیر قابل رضایت هستند.باید این مورد احیا و مورد پذیرش شوشیان قرار گیرد.

در مورد مراسم عشایر نیز بسیاری از آن ها خوب و راضی کننده اند.انواع مراسم شادی که در آن اکثر مردم شرکت می کنند.در مراسم عروسی نوعی همدلی به وجود می آید و بدین شکل روابط انسانی احیا می شوند راضی هستیم.مشارکت مردم در برگزاری و کمک برای رفع بخشی از مشکل اقتصادی نیز قابل قبول است.

همانطور که در مراسم شادی شرکت می کنند در مراسم سوگواری نیز یاور همدیگر هستند.رضایت از انسانی بودن آن هابرای ما کاملا روشن و بدیهی هستند اما در کنار این نوع برداشت ها گاه مراسم از حد تعادل فراتر می رود.بسیاری از عشایر فقط به گذشته ی پدری خود می نگرند و به طور مثال اگر آن ها در هنگام فوت عزیزانشان غذا تقسیم می کردند و رنگارنگ و متنوع آماده می نمودند آن ها هم چنین می کنند و هزینه های زیادی را بر دیگران محدود تحمیل می کنند در حالی که در نظام سوگواری دینی تقسیم غذا بر عهده ی همسایگان نزدیک به صاحب میت است.ما با این رویه مخالفیم.باید صاحب میت را از سنگینی غم رها کنیم.

استفاده از نمادهایی که مراسم را با مشکلاتی روبرو می کند باید کنار گذاشته شود.مراسماتی که تنها جداسازی را ایجاد می کنند نباید برگزار شوند.به طور مثال اگر مراسم عروسی که صاحب ان لر است نباید تمام نمادها لری و نوعی برتری جویی باشد.

اگر موسیقی و یا ترانه ی شادی پخش می شود به کل دعوت شدگان نیز توجه گردد و بدین سان برای همدلی ها کوشش شود.ما راضی به اختلافات بی تدبیرانه نیستیم.باید از هر مراسمی برای همفکری و همدلی استفاده کرد.بعضی از مراسم با عناوین مختلف دارای هیچ جنبه ای نیستند و صرفا تولیدی بعضی از افراد هستند.

اخیرا مراسم شیطان بازی در بخش هایی از شوش گرچه محدود ایجاد شده اند که مبنای تاریخی یا مذهبی ندارند.مراسم جادویی یا دعا خوانی برای رفع مشکلات ازدواج نیز جنبه ی غیر اخلاقی دارند.باید پرهیز شود و از اجرای مراسم با غیر دلیل جلوگیری گردد.

تصاویر اختصاصی ایران اُنا از مراسمات مختلف در شهر شوش در دهه 30 و 40