بررسی ها نشان می دهد که بیش از ۳.۲ میلیون نفر از جمعیت کشورمان را افراد معلول تشکیل می دهند که آمار، می تواند حکایت از این واقعیت تلخ داشته باشد که به رغم جمعیت بالای معلولان، اما این افراد همچنان با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند.

آمارها حاکی از این است که سالانه ۱۰۰ هزار نفر به تعداد جمعیت معلولان کشور اضافه می شود که در این بین، ۴ تا ۵ درصد جامعه معلول کشور، دچار معلولیت های جدی هستند. همچنین، بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از این افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند و دو میلیون معلول در جامعه رها شده اند.

این آمارها، می تواند با طرح این سئوال همراه باشد که سهم معلولان از امکانات و خدمات رفاهی کشور، چه میزان است. آیا این افراد، سهم مساوی و برابر از این قبیل خدمات را دریافت می کنند.

۵ سال انتظار برای تصویب یک لایحه

علی همت محمودنژاد رئیس انجمن حمایت از حقوق معلولان، به لایحه حمایت از حقوق معلولان اشاره کرد و گفت: برای نوشتن این لایحه بیش از ۱۵۰ جلسه مختلف با بهزیستی، مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش‌های مجلس، وزارت رفاه و... برگزار شده است. بعد از اینکه لایحه تهیه شد، ایرادات شورای نگهبان، ایرادات حقوقی بهزیستی و کمیسیون‌های اجتماعی و بهداشت مجلس را برطرف کرده، حتی رئیس کمیسیون ویژه مجلس نیز در آخرین جلسه ای که با او داشته‌ام قول داد لایحه در مجلس هرچه سریع‌تر به سرانجام برسد، اما به نظر می‌رسد این لایحه دستاویزی شده تا نمایندگان بگویند در حال رسیدگی به وضعیت معلولان هستند.

وی با طرح این سئوال که آیا ۵ سال برای رسیدگی به یک لایحه کافی نیست، افزود: رئیس فراکسیون حمایت از حقوق معلولان قول داده بود این لایحه در مذاکره با نمایندگان هرچه سریع‌تر تصویب شود، آیا شایسته نبود همزمان با روز جهانی معلولان، نمایندگان مجلس این لایحه را تصویب می‌کردند.

مهم ترین اقدام سال های اخیر برای معلولان

سهیل معینی رئیس تشکل های معلولان کشور در مورد روز جهانی معلولان و اقداماتی که برای این افراد انجام شده گفت: یکی از مهمترین اقداماتی که چندین سال است با کمک کارشناسان و متخصصین صورت گرفته، اصلاح قانون جامع حمایت از حقوق معلولان بوده که در حال حاضر این قانون در مجلس منتظر ارائه و تصویب در صحن علنی است.

وی اظهار داشت: اقدامات تخصصی در کمیته وکمیسیون های مربوطه در مجلس با کمک نمایندگان و مسئولان سازمان بهزیستی و همچنین فعالان امور معلولان انجام شده و نواقصی که در گذشته بر آنها ایراد گرفته شده بود، برطرف شده است.

این فعال حقوق معلولان با اشاره به اینکه افزایش مستمری معلولان و رسیدن آن به حداقل دستمزد قانون کار یکی از این موارد اصلاح شده است تصریح کرد: همچنین در بخش اشتغال نیز پکیج های حمایتی از اشتغال معلولان در بخش خصوصی در نظر گرفته شده بطوریکه تا ۵ سال یارانه دستمزد به کارفرمایان برای اشتغال معلولان پرداخت می شود که میزان آن ۳۰ تا ۵۰ درصد حداقل حقوق است.

به گفته معینی، در بخش آموزش نیز پیش بینی شده وسایل کمک آموزشی گسترده تر در  اختیار معلولان قرار گیرد و همچنین به طور واضح دانشگاهها مکلف به ثبت نام معلولان برای گذراندن دوره های آموزشی بدون دریافت شهریه شده اند.

وی در مورد وسایل کمک توانبخشی معلولان نیز افزود: یکی از مهمترین مواردی که در اصلاح قانون جامع حمایت از حقوق معلولان در نظر گرفته شده، تحت پوشش قرار گرفتن بیمه وسایل کمک توانبخشی است به طوری که از دولت درخواست شده بیمه سلامت این افراد به گونه ای باشد که وسایل توانبخشی و خدمات مورد نظر در این بخش نیز تحت پوشش بیمه قرار گیرد.

رئیس هیئت مدیره انجمن باور اظهار داشت: خدمات و مراقبت های افراد معلول در منزل نیز در اصلاح قانون مدنظر قرار گرفته به طوری که بیماران اعصاب و روان به صورت گسترده تر تحت پوشش و خدمات مراقبت از منزل قرار خواهند گرفت.

وی با اشاره به مناسب سازی اماکن و معابر برای معلولان در سطح شهر عنوان کرد: در گذشته مناسب سازی در قانون بود اما حمایت های لازم برای اجرای آن در نظر گرفته نشده بود که این موارد در اصلاح قانون مدنظر قرار گرفت به طوری که تمامی مفاد قانون جامعه، بودجه سنواتی لازم از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی خواهند داشت و مشکل بودجه برای اجرای آن برطرف خواهدشد.

معینی با تأکید بر اینکه بیش از ۵ سال است که تصویب اصلاح قانون به طول انجامیده، گفت: با توجه به تغییر دولت و مجلس، تصویب اصلاح قانون طولانی شده اما سعی کرده ایم با تکمیل شدن مفاد مورد نیاز زندگی معلولان در اصلاح قانون تا حدودی این طولانی شدن را جبران کنیم.

به گفته وی، امیدواریم تا پایان دی ماه، روند تصویب اصلاح قانون جامعه حمایت از حقوق معلولان انجام شود چرا که بعد از آن نمایندگان مجلس وارد تصویب لایحه بودجه خواهند شد و اگر تا آن زمان به تصویب نرسد به سال آینده موکول می شود.

نماینده سازمان های غیردولتی در کمیته تدوین حقوق افراد معلول، اظهارداشت: بزرگترین دغدغه ما این است که یکی از خواسته ها و مفادی که در لایحه حمایت از حقوق معلولان به دولت واگذار شده بود را مجدداً به قانون اضافه کنیم که اگر این اتفاق بیفتد، این لایحه گسترده تر و عملیاتی تر خواهد شد.

وی ادامه داد: حال که تصویب آن زمان زیادی به طول انجامیده، هرچه بتوانیم آن را کامل تر کنیم، به نفع معلولان است.

معینی همچنین به افزایش مستمری معلولان اشاره کرد و افزود: در سال جاری قرار شد علاوه بر مستمری که معلولان دریافت می کنند، یارانه و کمکی نیز از محل منابع یارانه ای علاوه بر آن به طور مضاعف دریافت کنند به طوری که در حال حاضر ۵۳ هزار تومان مستمری یک فرد است که به همراه سایر کمک ها، ماهیانه ۱۹۵ تومان دریافت می کند و مستمری یک خانواده ۴ نفره در ماه به ۶۰۰ هزار تومان می رسد.

رئیس تشکل های معلولان با اشاره به اینکه تعدادی از معلولان برای دریافت خدمات پشت نوبت هستند، گفت: به دلیل کمبود بودجه، یک سری معلولان پشت نوبت خدمات در  سازمان بهزیستی هستند که امیدواریم با افزایش سازمان بهزیستی و تصویب نهایی لایحه حمایت از حقوق معلولان، مشکلات آنها برطرف شود.