«قاتل ستایش قریشی صبح امروز اعدام شد»، این فرجامی بود بر پرونده ای که ۲۲ فروردین ۱۳۹۵ بر اساس گم شدن یک دختر هفت ساله در خیرآباد ورامین تشکیل شد.
ستایشی که بنا بر اعلام پدرش برای خرید بستنی از خانه خارج شده بود و هیچگاه باز نگشت. در تحقیقات اولیه پلیس و دادستانی مشخص شد که این دختر هفت ساله از سوی پسر همسایه دزدیده شده، به قتل رسیده و بعد هم مورد تجاوز قرار گرفته است.
امیر حسین، قاتل ستایش قریشی که در زمان وقوع جرم ۱۶ سال و هشت ماه داشت به اعدام و قصاص محکوم شد. پس از اینکه قاتل به ۱۸ سالگی رسید دادگاه اجرای احکام تصمیم به اجرای حکم گرفت اما به علت اصرار خانواده مقتول بر دریافت ارش البکاره تا زمان تعیین مبلغ و پرداخت آن اجرای حکم اعدام به تعویق افتاد تا در نهایت امروز این حکم اجرا شود.
قاتل، طفل ناخواسته بود
در اینکه امیرحسین مرتکب جرم بسیار بزرگی شده بود، هیچشکی نیست اما اگر نگوییم بیشتر از وی، قطعا خانواده اش کمتر از او مقصر نیستند. در همین زمینه، دکتر محمدباقر الفت معاون اجتماعی و پیشگیری از جرم قوه قضاییه می گوید: در این پرونده که قاتل و مقتول هر دو طفل بودهاند، میبینیم که یک نوجوان ابتدا در محیط خانه مورد غفلت قرار گرفته است. او طفل ناخواسته بوده است. پدرش کارمند، هر روز صبح از جنوب شهر تهران نزدیک شهرستان ورامین به محل کار خود در شمال شهر میرفته و شبهنگام به منزل میرسیده است. این نوجوان در بین چند دختر در خانواده خود بوده و زندگی کاملا مستقل و جدا از خانواده را در پیش گرفته بود ؛ به نحوی که در طبقه دوم خانه در اتاقی مجزا زندگی میکرده و فقط از حمایتهای مالی و پشتیبانی خانواده برای برآورده کردن نیازهایش برخوردار بوده است.
کار قاتل، دیدن فیلم پورن در سایه غفلت خانواده بود
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه میگوید: امیرحسین، خود را محبوس در آن اتاق کرده و زندگی در فضای مجازی را در پیش گرفته بود. با همسالان خود نیز اصلا ارتباطی نداشته و اهل حضور در مسجد، حسینیه، کتابخانه و پارک هم نبوده است. در این سن و سال معمولا دیده میشود که نوجوانان به خانواده خود در حد خرید مایحتاج کمک میکنند اما این نوجوان کارش این بوده که فقط در فضای مجازی روزی دو تا سه فیلم پورن و ... را دانلود و تماشا کند، او به اصرار پدر و مادرش وبه دلیل افت وضعف تحصیلی در یک مدرسه غیرانتفاعی نیز ثبت نام شده بود.
تجربه رابطه جنسی با یک زن
الفت با اشاره به تجربه امیرحسین در برقراری رابطه جنسی کامل با یک زن به مراتب بزرگتر از خود در سن ۱۴ سالگی، می افزاید: حال این سوال مطرح است که چرا یک بچه ۱۷ ساله چنین قتلی به این فجیعی را باید مرتکب شود؟ به دستور حضرت آیتالله آملی لاریجانی رئیس محترم قوه قضائیه، آسیبشناسی پرونده قتل ستایش را برعهده گرفتیم که این کار به همت همکاران بنده دراداره کل پیشگیریهای فرهنگی واجتماعی و اساتید دانشگاه انجام شد. ابتدا پرونده شخصیت متهم را بررسی کردیم تا ببینیم دقیقا داریم چه کسی را محاکمه میکنیم. این پسر نوجوان، ارتباط فوقالعاده و ویژهای با بعضی از شبکههای مجازی که خیلی خطرناک و فاجعهبار هستند، داشته است و تمام آسیبهایی که طی سالیان متمادی به او وارد شده، در یک بعدازظهر با دیدن یک دختربچه ظاهر می شود و مانند یک هیولا با ستایش رفتار کرده است. حال باید دید که آیا او به عنوان قاتل، حالت کمال عقل را داشته است؟
چهکسی باید اعدام می شد؟
وی می افزاید: وقتی میخواهیم یک کودک یا نوجوان را محاکمه کنیم باید شرایط او را به دقت مورد توجه قرار دهیم. در این پرونده باید به این جمعبندی می رسیدیم که آیا شرایط ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی وجود دارد یا میتوانیم به خاطر مسلوبالاختیار بودن او (که ناشی از مصرف همزمان حشیش و الکل بوده است.) حکم را مطابق ماده ۱۵۴ همین قانون، تخفیف دهیم یا خیر؟ در این زمینه، نوع برداشت قاضی بسیار اهمیت دارد.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با بیان اینکه امیرحسین سیاهمست بوده زیرا الکل زیاد به همراه حشیش مصرف کرده است، اظهار کرد: به نظر شما قاضی محترم، در چنین پروندهای چگونه حکم باید صادر کرد؟ بیتردید اگر از روانشناس و مشاور مشورت بگیریم، حکم بهتری صادر میشود زیرا علم قاضی محدود به قوانین است. قاضی باید مشورت کند و سطح آگاهی خود را در این زمینه بالا ببرد زیرا گاهی حساسیت موضوعات بسیار بالاست.
امیر حسین ها را در یابیم
در بررسی پرونده شخصیت امیرحسین در می یابیم که اولین زمینه ارتکاب این جرم و قتل یک طفل معصوم، با بیتوجهی و استقلال دادن بیش از حد خانواده به او فراهم شده است. متاسفانه بسیاری از خانواده ها اکنون فرزندانخود را با فضای مجازی تنها گذاشته شده و توجه لازم را به نحوه گذران اوقات آنها ندارند. این در حالی است که اگر امیرحسین ها کمی بیشتر با فضای خانواده مانوس شوند، هرگزشاهد چنین جرایم خشنی نخواهیم بود.