در عراق و لیبی حكومت‌ها ساقط شدند و روسیه مناسبات و قراردادهای تجاری خود را از دست داد. اما در سوریه به شیوه راهبردی در مقابل غرب مقاومت می‌كند و می‌داند در صورت روی كار آمدن یك دولت طرفدار غرب، مسكو آخرین سنگر راهبردی خود را در خاورمیانه عربی از دست می‌دهد.

این گزارش در گفتگو با 'حسن بهشتی پور' كارشناس مسایل روسیه، سعی دارد تا به ارزیابی سیاست های روسیه در سوریه بپردازد.

**روسیه و چرایی حمایت از بشار اسد

------------------------------------------

به اعتقاد 'حسن بهشتی پور'، در سیاست های روسیه این مهم است كه از بشار اسد حمایت كند، تنها به این دلیل كه دولت غرب گرا سر كار نیاید. روسیه در درجه اول خود را رودرو با آمریكا می بیند و تصمیم جدی خود را برای جلوگیری از به روی كار آمدن دولت حامی غرب در دمشق گرفته است.

وی افزود: مسكو تمایلی به تشكیل حكومت طرفدار غرب در دمشق ندارد، زیرا روی كار آمدن چنین دولتی را تهدید منافع بلندمدت خود در سوریه می داند. روسیه در حال حاضر در كلیه سطوح سیاسی، اقتصادی و نظامی قراردادهای راهبردی با دولت سوریه دارد كه در صورت سرنگونی دولت اسد همه این قراردادها با خطر جدی روبرو خواهند شد.

بهشتی پور تاكید كرد: روسیه برای تجدیدنظر در مواضع خود باید امتیاز فوق العاده و قابل توجهی از آمریكا كسب كند كه با شرایط موجود دست یابی به چنین امتیازی را نمی توان پیش بینی كرد. به عبارتی می توان گفت؛ فرض مصالحه و معامله با آمریكا بر سر رفتن اسد، دور از واقعیت های موجود به نظر می رسد.

این كارشناس مسایل روسیه با اشاره به اینكه بشار اسد در دو سال اخیر روند اصلاحات قابل ملاحظه ای را (كه ابعاد بسیار وسیع و قابل توجهی را برای مشاركت دادن به مخالفان را شامل می شود)، آغاز كرده و روسیه با قاطعیت، اتهام حمایت از حكومت سركوبگر را با اتكاء به انجام این اصلاحات وسیع درسوریه رد می كند.

بهشتی پور خاطر نشان كرد: روسیه براساس منافع ملی خود می‌كوشد كه نوعی مصالحه بین بشار اسد و مخالفانش ایجاد كند تا با كمترین هزینه بتواند بحران سوریه را حل و فصل كند.

او گفت: شواهد نشان می دهد كه مخالفان بشار اسد چون از حمایت همه جانبه آمریكا برخوردارند، تن به چنین مصالحه ای نخواهد داد.

**مواضع مشترك روسیه و ایران در سوریه

-----------------------------------------------

بهشتی پور با تاكید بر وجود مواضع مشترك میان روسیه و ایران در مورد برخورد با سوریه گفت: اگر موضع ایران در حمایت از دولت سوریه نبود به هیچ وجه روسیه تا این حد از دولت اسد حمایت نمی كرد.

به اعتقاد این كارشناس مسایل روسیه، یكی از دلایل ایستادگی محكم طرف روسی از سوریه، ایستادگی ایران است.

وی تصریح كرد: مواضع مشترك میان روسیه و ایران به این معنی نیست كه آنها مواضع كاملا یكسانی دارند و مواضع روسیه دقیقا شبیه مواضع ایران است.

بهشتی پور به ذكر مثالی در این زمینه پرداخت و گفت: روس ها به شدت با به قدرت رسیدن گرایش های اسلامی تندرو مخالف است و از این نظر با ایران تفاوت دارد. روسیه معتقد است كه باید یك حكومت ائتلافی غیرمذهبی (حكومت سوكلار غیر مذهبی) در سوریه حاكم شود. روس ها نگران هستند كه اسلام گراهای اخوانی كه در سوریه در حماء مستقر هستند، با گروههای تندرو در قفقاز و چچن و داغستان (كه علیه روسیه می جنگند) ارتباط برقرار كنند.

وی افزود: هم ایران و هم روسیه از انجام اصلاحات در ساختار نظام سیاسی كنونی سوریه به منظور ایفای نقش گسترده تر مردم سوریه برای تعیین سرنوشتشان حمایت می كنند و معتقدند كه از طریق مسالمت آمیز می توان به راهكاری برای همكاری بین دولت و مخالفان دست یافت.

بهشتی پور خاطر نشان كرد: ایران و روسیه سطح بحران در سوریه را نه یك بحران داخلی محدود، بلكه بالقوه یك بحران منطقه ای و بین المللی می بینند كه تنها در سایه همكاری همه جانبه قابل حل و فصل خواهد بود.

**طرح 'ویتالی چوركین'

--------------------------

بهشتی پور توضیح داد: 'ویتالی چوركین' نماینده دایم روسیه در سازمان ملل متحد در شورای امنیت سازمان ملل در طرح خود به دنبال این است كه یك اقدام همه جانبه بین المللی برای جلوگیری از ادامه درگیری ها صورت پذیرد. به نظر می رسد این طرح بیشتر یك شعار است و از نظر بین المللی فضا برای انجام چنین طرحی آماده نیست و زمنیه ای برای اجرای عملی ندارد. روس ها چون مدام مورد انتقاد قرار می گیرند با دادن چنین طرح هایی سعی دارند فضا را تلطیف كنند.

**مخالفت روسیه با ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه

------------------------------------------------------------

بهشتی پور گفت: براساس عرف، منطقه پرواز ممنوع باید براساس مصوبات شورای امنیت سازمان ملل ایجاد شود.

وی با اشاره به اینكه در دنیایی كه بر مبنای زور قدرت تشكیل شده، هر احتمالی را ممكن دانست و گفت: آمریكا و ناتو برای حمله به عراق مصوبه ای از سوی سازمان ملل نداشتند ولی بر مبنای قدرت و زور خود، اقدام به این كار كردند و سازمان ملل نتوانست جلوی حمله نیروهای ناتو را به عراق بگیرد. البته برقراری چنین منطقه پرواز ممنوع در شرایط فعلی شانس بسیار كمی دارد.

بهشتی پور گفت: ایجاد منطقه ممنوع هزینه زیادی خواهد داشت. چراكه بدون مصوبه شورای امنیت هم روس ها می توانند از سوریه حمایت كنند و سلاح های پدافندی قوی برای سرنگونی هواپیماهای ناتو در اختیارشان قرار دهند و هم خود سوریه با امكاناتی كه دارد، می تواند درگیر جنگ شود.

وی تصریح كرد: سوریه در برابر حمله های نیروهای ناتو موقعیت ضعیف تری دارد و نمی تواند مانور دهد.

**خروج صلح بانان

--------------------

بهشتی پور خروج صلح بانان را بیشتر یك اقدام سمبولیك دانست و گفت: آنان معتقدند كه چون عملا نمی توانند كاری از پیش ببرند، ماندن در سوریه را بی فایده می دانند. به اعتقاد صلح بانان، نه دولت سوریه مقررات آتش بس را رعایت می كند نه نیروهای مخالف دست از حملات خود بر می دارند، بنابراین در چنین شرایطی صلح بانان ماندن خود را بی فایده دانسته و با این شیوه خواستند مخالفت صریح خود را با روند فعلی نشان دهند. آنان با این تصمیم، انتظار تحرك بیشتری از طرف مخالفان و یا دولت سوریه دارند./ایرنا

گروه بین الملل/ حوزه خاورمیانه

انتهای خبر / پایگاه خبری ایران آنلاین (ایران انا) / کد خبر 1484 - 91