نا آرامی ها در سوریه در حالی وارد هجدهمین ماه خود شده كه همچنان شهرهای مختلف این كشور عرصه نبرد خونین میان نیروهای دولتی و مخالفان مسلح است. با این وجود توان و قدرت نیروهای دولتی همچنان بیشتر از مخالفان بوده است.

مخالفان مسلح از حدود یك ماه پیش و پس از ناكامی در نبرد با نیروهای دولتی در شهرهای مختلف سوریه، تلاش كردند تا عرصه نبرد را به دو شهر دمشق و حلب بكشانند. تا پیش از آن دمشق پایتخت و حلب پرجمعیت ترین شهر سوریه و مركز تجاری این كشور، نسبتا شرایط آرامی را به خود دیده بود و جز چند انفجار، درگیری های خیابانی و تن به تن نیروهای دولتی و مخالفان آنطور كه در شهرهای دیگر سوریه رخ داده بود، در این دو شهر اتفاق نیافتاده بود. مخالفان، جنگ با نیروهای دولتی در دمشق و حلب را 'جنگ سرنوشت ساز' خواندند؛ چرا كه می دانستند، تسلط بر این دو شهر می تواند هدف آنها در ساقط كردن دولت كنونی سوریه را به منصه ظهور برساند. با این وجود تیر مخالفان مسلح در این دو شهر به سنگ خورد و نبرد آنها با نیروهای دولتی نتوانست به نفعشان تمام شود و سرانجام مخالفان بیشتر مناطقی از این دو شهر را كه توانسته بودند به تسلط خود درآورند، یكی پس از دیگری به نیروهای دولتی واگذار كردند و آنطور كه انتظار داشتند به هدف خود نرسیدند.

در این میان ناكامی مخالفان مسلح كه بیشتر آنها در گروهی زیر عنوان 'ارتش آزاد سوریه' جمع شده اند، باعث شده تا استراتژی كشورهای پشتیبان مخالفان دولت سوریه رفته رفته تغییر كند.

به طور كلی مخالفان یا به تعبیری اپوزیسیون سوریه دارای تنوع و تكثر بسیاری است كه گرچه در مخالفت با دولت اشتراك دیدگاه دارند، اما رویكرد و روش و نگاه متفاوتی نسبت به چگونگی مواجهه با وضعیت كنونی و نیز آینده سوریه دارند. به اعتقاد بسیاری همین تكثر و اختلاف در نیروهای مخالف دولت سوریه یكی از عوامل اصلی در ناكامی آنها در نبرد با نیروهای دولتی بوده است.

یكی از اصلی ترین گروه های سیاسی مخالف دولت سوریه 'شورای ملی سوریه' است كه سال گذشته تاسیس شد. این گروه متشكل از گروه های ریز و درشت سوری از لیبرال گرفته تا اسلام گراست.

كشورهای غربی در یك سال گذشته تلاش بسیاری را برای مطرح كردن این گروه و كمك به آن به عنوان آلترناتیو پس از سقوط احتمالی دولت كنونی در سوریه صرف كردند؛ اما اختلاف های داخلی و نیز دور بودن آنها از فضای داخلی سوریه باعث شد این گروه رفته رفته جایگاه و وزن خود را از دست بدهد.

در این میان به نظر می رسد كشورهای غربی نیز به این درك رسیده اند كه نباید تمام اتكای خود را به این گروه معطوف كنند و لازم است تغییراتی را در حمایت از نیروهای مخالف اعمال كنند.

'هیلاری كلینتون' وزیر امور خارجه آمریكا، حدود 10 روز پیش با تعدادی از نمایندگان جریان های مخالف دولت سوریه دیدار كرد كه در میان آنها هیچ یك از اعضای شورای ملی این كشور دیده نمی شدند.

در این میان تحولات میدانی یك ماه اخیر، این كشورها را به این درك رسانده كه باید بیش از پیش از جریان مسلح در این كشور حمایت كنند.

وزارت خارجه بریتانیا چند روز پیش اعلام كرد كه پنج میلیون پوند به ارتش آزاد سوریه كمك می كند. تا پیش از این معمولا كشورهای غربی در قالب شورای ملی سوریه به مخالفان كمك می كردند و كمك مستقیم به دیگر گروه ها دستكم به صورت علنی بی سابقه بوده است.

از سوی دیگر وزارت خارجه بریتانیا بتازگی اعلام كرد كه چندی پیش یكی از مقام های این وزارتخانه در تركیه با یكی از مقام های عالیرتبه ارتش آزاد سوریه دیدار كرده است.

به نظر می رسد كشورهای غربی به دنبال آن هستند تا با حمایت بیشتر از گروه های مسلح در سوریه وزن و توان آنها را در عرصه نبرد با نیروهای دولتی بیشتر كنند تا بتوانند به هدفشان كه براندازی دولت بشار اسد است، برسند.

ناكامی های اخیر مخالفان مسلح سوریه در عرصه میدانی در برابر نیروهای امنیتی این كشور، این نگرانی را در میان مخالفان خارجی دولت ایجاد كرده كه اگر به سرعت از گروه های مسلح در سوریه حمایت جدی نكنند، ممكن است دولت این كشور بتواند بحران را به شكل تمام عیار حل كند.

از سوی دیگر یكی از دلایلی كه كشورهای غربی را به حمایت گسترده تر از مخالفان مسلح در سوریه واداشته، ناكامی آنها در پیشبرد سیاست فشار علیه دولت اسد در شورای امنیت به دلیل مخالفت كشورهایی همچون روسیه و چین بوده است. به بیان دیگر پس از آنكه غرب از پیگیری روندهای سیاسی در عرصه بین المللی ناامید شده، تلاش می كند در عرصه میدان با كمك رسانی بیشتر به ارتش آزاد سوریه، موازنه را به نفع مخالفان بهم بزند و به اصطلاح كار را در داخل یكسره كند.

دور تازه ای از حمایت كشورهای غربی از مخالفان مسلح سوری در حالی انجام می گیرد كه 'اخضر ابراهیمی' فرستاده جدید سازمان ملل و اتحادیه عرب، كه هفته گذشته جانشین كوفی عنان شد، به دنبال راه حل سیاسی برای حل بحران در سوریه است. به باور بسیاری، ادامه سیاست غرب و همپیمانان منطقه ای آنها در حمایت یكجانبه از مخالفان در سوریه و تلاش برای براندازی دولت این كشور مانع بزرگی در موفقیت راه حل سیاسی است كه اخضر ابراهیمی به دنبال تحقق آن است.

به نظر می رسد با حمایت بیشتر كشورهای مخالف دولت سوریه از گروه های مسلح در این كشور، پیش بینی می شود كه این كشور طی روزها و هفته های اخیر شاهد گسترش درگیری های خشونت بار باشد. رخدادی كه می تواند بر حجم تلفات انسانی و مالی بحران 18 ماه سوریه بیفزاید و نمكی بر زخم كهنه ناآرامی ها در این كشور بپاشد./ایرنا