خبرگزاری ایران اُنا | اخبار ویژه ایران و خوزستان - بررسی رابطه فرهنگ سازمانی با اثربخشی معلم

ایران انا: تلاش سازمان ها برای دستیابی به اهداف از طریق استخدام و جذب نیروی های انسانی کارامد همواره یکی از نگرانی های اصلی آنها بوده است، سازمان های موفق همواره نگران میزان و نحوه تحقق اهداف خود هستند.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساده و چندگانه فرهنگ سازمانی و مولفه های آن (خلاقیت و نواوری، رقابت جویی، توجه به گروه، توجه به اعضای سازمان، توجه به جزئیات، توجه به نتیجه و بازده، و ثبات و پایداری) با اثربخشی معلم در مدارس راهنمایی شهر شوش بود. برای این کار نمونه ای متشکل از 184 نفر از معلمان زن و مرد این مدارس با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گرداوری اطلاعات دو پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ سازمانی (بااستفاده از الگوی رابینز و دنیسون) و اثربخشی معلم در اختیار آنها قرار گرفت. نتایج این مطالعه حاکی از این بود که بین فرهنگ سازمانی و اثربخشی معلم به طور کلی رابطه وجود دارد. همچنین بین مولفه های فرهنگ سازمانی به غیر از «توجه به جزئیات» و «توجه به بازده ونتایج» نیز با اثربخشی معلم رابطه معنی دار وجود داشت. علاوه بر این، توجه به گروه و خلاقیت و نوآوری به ترتیب بهترین پیش بینی کننده¬های اثربخشی معلم به حساب می¬آمدند.

واژه های کلیدی

فرهنگ سازمانی، اثربخشی معلم، توجه به جزئیات، توجه به بازده ونتایج، توجه به گروه، خلاقیت و نواوری، مدارس راهنمایی

مقدمه

تلاش سازمان ها برای دستیابی به اهداف از طریق استخدام و جذب نیروی های انسانی کارامد همواره یکی از نگرانی¬های اصلی آنها بوده است. سازمان های موفق همواره نگران میزان و نحوه تحقق اهداف خود هستند. اثربخشی سازمان¬ها در گرو داشتن نیروی انسانی باانگیزه و با مهارت بالا می باشد. اثربخشی کارکنان سازمان ها ناشی از عوامل گوناگون درون دادی، فرایندی و بروندادی است. سازمان های آموزشی به دلیل ماهیت وظیفه¬ای که بر عهده دارند نیازمند معلمانی اثربخش هستند. یکی از عوامل سازمانی فرایندی اثرگذار بر اثربخشی کارکنان، فرهنگ سازمانی می¬باشد. سازمان¬ها و به ویژه نظام های آموزشی از همان ابتدای تاسیس در پی جذب نیروهای انسانی اثربخش بر می¬آیند و تلاش می¬کنند درونداد انسانی کارامدی برای سازمان فراهم آورند. کنترل دروندادهای نیروی انسانی در هر سازمانی می¬تواند تا حدود زیادی متضمن تحقق اهداف سازمان باشد. از طرفی همیشه دروندادها به خوبی کنترل نمی¬شوند یا نیروهای جذب شده همیشه از انگیزه بالا برای ارائه عملکردی نسبتا خوب برخوردار نیستند. در چنین شرایطی نقش عوامل فرایندی اثرگذار بر عملکرد کارکنان برجسته می¬شود. یکی از مهمترین عوامل فرایندی اثر گذار بر کمیت و کیفیت عملکرد کارکنان فضای حاکم بر سازمان یا همان فرهنگ سازمانی است. فرهنگ سازمانی به عنوان "مجموعه¬ای از مفروضات ضمنی که به طور مشترک از سوی‌گروه پذیرفته شده و نحوه ادراکات، تفکرات و واکنشها را نسبت به شرایط و موقعیت‌های متعدد محیطی مشخص مي‌سازد" تعریف مي‌شود (استرف، کینیکی و تامکینز ، 2003).
از آن جایی که سیستم آموزش وپرورش از سازمان¬هایی است که برون داد آن افراد انسانی هستند لذا این مفهوم مي‌تواند ارتباط زیادی با اثر بخشی معلمان داشته باشد که نوک پیکان‏ سیستم آموزش و پرورش محسوب می شود. درباره اثربخشی تعاریف متعددی تا کنون ارائه شده است. در فرهنگ علوم تربیتی آمده است: اثربخشی عبارت است از میزان تحقق اهداف و انجام موفقیت آمیز ماموریت. به تعبیر دیگر اثربخشی عبارت است از عملکرد و کارایی مطلوب در تخصیص منابع. اندرسون و همکاران (1988) در تعریف معلم اثربخش می نویسند: «معلمان اثربخش افرادی هستند که دستیابی به اهداف خاص را در نظر می گیرند؛ خواه این اهداف توسط خود آنها یا دیگران (مدیران مدارس، وزارت آموزش و پرورش، ...) تهیه و تدوین شده باشد. از جمله مشکلات عمده‏ فراروی سیستم آموزشی کشور، کیفیت پایین منابع انسانی است که به طور مستقیم بر کیفیت کل آموزش - به شکل افزایش میزان افت تحصیلی در میان دانش‏آموزان و هدر رفتن هزینه های ملی- تاثیر می¬گذارد. تلاش برای شناخت عوامل موثر بر اثربخشی معلمان سابقه طولانی دارد. به عنوان نمونه، هارپر و همکاران (1990) در پژوهش خود با عنوان عوامل اثرگذار بر اثربخشی معلم در منطقه غربی نوادای ایالات متحده، یازده عامل شامل آموزش های معلمی حرفه¬ای، حمایت مدرسه از معلمان، محیط اجتماعی زندگی، ملاحظات شغلی، محیط مدرسه، فضای حاکم بر تدریس، توسعه حرفه¬ای، تجربه جوانان، توسعه پیش از استخدام معلم، و ثبت نام در برنامه های تخصصی رشته مربوطه را تشخیص دادند. همچنین، وایزر (1988) 5 دسته کلی از عوامل (آموزش های معلم، محیط اجتماعی، محیط مدرسه، ویژگی های دانش آموزان، و پیش زمینه معلم) را به عنوان عوامل اثرگذار بر اثربخشی معلم بر می¬شمارد. یکی از عوامل اثرگذار که مورد بحث و پژوهش¬های فراوان قرار گرفته است فضای حاکم بر سازمان یا فرهنگ سازمانی است. آنچه در این پژوهش مورد علاقه قرا گرفته است متغیرهای فرهنگ سازمانی و پیش زمینه معلم (به طور خاص جنسیت) می باشد که هردوی آنها در دسته بندی وایزر به عنوان متغیرهای اثرگذار بر اثربخشی معلم فهرست شده اند. در این خصوص گیدنز (2010) معتقد است که در سال¬های اخیر بسیاری از خصوصیات و صفات زنانه رهبری مانند ارتباط، اجماع و کار دسته جمعی، اعطای مسئولیت و اختیار، سهیم شدن در اطلاعات و امکانات و منابع، و تعیین اهداف به صورت جمعی که عموما به زنان نسبت داده می¬شود پارادایم نوینی را در مدیریت به وجود آورده است. سازمان های تحت رهبری مردان برای نیل به اثربخشی سازمانی تشویق می¬شوند که به جای اتکا به روش¬های خشک مدیریت سلسله مراتبی (فنون مردانه اداره سازمان)، خط مشی¬هایی را بپذیرند که افزایش تعهد و وجدان کاری و اشتیاق جمعی برای رسیدن به اهداف سازمان، سهیم شدن در مسئولیت و توجه به مردم را مد نظر قرار می¬دهند. از سوی دیگر، علاوه بر تفاوت در نوع فرهنگ و مدیریت سازمان¬های تحت رهبری زنان و مردان، پژوهش¬ها (به عنوان مثال وانگ و لای، 2006) حاکی از نتایجی مبهم در عملکرد مردان و زنان است. نتایج پژوهش های شیرنز (2005)، تدلی و رینالد (b2000)، محمودي (2003)، بحيرايی (2009) بیانگر این است که فرهنگ سازمانی و ابعاد آن تاحدود زیادی می¬توانند اثربخشی معلم را درسازمان پیش بینی کنند. از طرف دیگر، یافته¬های برخی از پژوهش¬ها مانند عطایی (1994)، صیدی (1999) حسنی و سامری (2009) نشان دهنده اثر اندک فرهنگ سازمانی بر اثربخشی معلم می¬باشد.
وضعیت نگران کننده آموزش و پرورش به عنوان وسیع ترین سازمان اجتماعی کشور و به ویژه وضعیت نیروی انسانی آن، ضرورت بررسی عواملی را که موجب کارامد نمودن معلمان می¬شود، به وجود آورده است. در شرایطی که بدنه اصلی نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش از میانگین تحصیلات دانشگاهی پایینی برخوردار است شناسایی عواملی که به بالا بردن بازده معلمان کمک کند از اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار است. علاوه بر این پژوهش¬های بسیار کمی در خصوص اثر فرهنگ سازمانی بر اثربخشی معلم در سازمان¬های آموزشی و به ویژه آموزش و پرورش انجام شده است. اگرچه کمیت پژوهش¬ها در این موضوع در سازمان¬های دیگر نسبتاً مناسب است؛ با این حال در خصوص اثر فضای حاکم بر مدرسه و اثربخشی معلم که در سازمان¬های آموزشی اهمیت به مراتب بیشتری دارد صورت نگرفته است. شناخت شیوه تاثیر گذاری فرهنگ سازمانی بر اثربخشی کارکنان می¬تواند استفاده بهتر از فرهنگ سازمانی به عنوان عاملی برای بهره وری هرچه بیشتر کارکنان و درنتیجه سازمان به دنبال داشته باشد. لذا سوال اصلی در پژوهش حاضر این است که چه رابطه¬ای میان فرهنگ سازمانی مدارس و ابعاد آن شامل خلاقيت و نوآوري، رقابت جويي، توجه به جزئيات، توجه به بازده و نتايج، توجه به اعضاي سازمان، توجه به گروه، پايداري و ثبات) با اثربخشی معلمان وجود دارد؟
فرضیه های پژوهش
1- بین فرهنگ سازمانی مدارس و اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
2- بین «خلاقيت و نوآوري» با اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
3- بین« رقابت جويي» با اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
4- بین «توجه به جزئيات» با اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
5- بین« توجه به بازده و نتايج» با اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
6- بین« توجه به اعضا» با اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
7- بین «توجه به گروه» با اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
8- بین« پايداري و ثبات» با اثربخشی معلمان رابطه معنادار وجود دارد.
9- بین مولفه های فرهنگ سازمانی با اثربخشی معلمان رابطه چندگانه وجود دارد.

مواد و روش
جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه مدارس مقطع راهنمایی شهر شوش (مشتمل بر 27 مدرسه دخترانه و 28پسرانه مدرسه) و معلمان شاغل در آنها (مشتمل بر 182 زن و 173 مرد) در سال 1390 تشکیل می دهند. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 184 معلم راهنمایی (شامل 94 زن و 90 مرد) در 26 مدرسه (یعنی در هر مدرسه تقریبا 7 نفر) به عنوان نمونه از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.

ابزار پژوهش
در این پژوهش برای گردآوی داده‌ها از دو پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ سازمانی و اثربخشی معلمان استفاده شده است.
•   پرسشنامه فرهنگ سازمانی: این پرسشنامه شامل 36 سوال است که پاسخ آنها بر روی مقیاس چهار گزینه ای طیف لیکرت ارائه می¬شوند. برای تهیه آن از ويژگي¬های فرهنگ سازمانی رابینز (1998) و همچنین الگوی دنیسون و میشرا (1995) از انواع فرهنگ های سازمانی استفاده شد. مولفه ها و انواع فرهنگ های سازمانی عبارتند از: نوآوري و ريسک پذيري (فرهنگ انعطاف پذیر)، توجه به فرد، توجه به گروه (فرهنگ مشارکتی)، رقابت جويي، توجه به بازده (فرهنگ ماموریتی)، توجه به جزئيات، ثبات و پايداري و حفظ وضع موجود (فرهنگ بوروکراتیک). مولفه¬ها، انواع فرهنگ های سازمانی و سوالات مربوط به هر مولفه در جدول 1 نشان داده شده است:
جدول 1. تعداد و شماره سوالات پرسشنامه با توجه به نوع فرهنگ سازمانی ومولفه های آن
نوع فرهنگ سازمانی   مولفه ها   تعداد سوال   شماره سوالات
انعطاف پذير   خلاقیت و نواوری   8   1-7-10-12-25-29-30-31
بروكراتيك   توجه به جزئیات   3   5-11--18
   ثبات و پایداری   6   19-28-26-32-33-34
مشاركتي   توجه به اعضای سازمان   6   13-16-20-23-35-36
   توجه به گروه   5   21-24-22-17-15
ماموريتي   رقابت جویی   5   4-6-8-9-27
   توجه به نتایج   3   2-3--14
جدول 2 مقدار آلفاي كرونباخ براي مقياس فرهنگ سازماني و همبستگي هر کدام از ابعاد مقياس فرهنگ سازماني را با نمره کل مقياس نشان مي¬دهد.
جدول 2. ضريب آلفاي كرنباخ براي مولفه های مقياس فرهنگ سازماني
ابعاد فرهنگ
سازماني
شاخص آماری   خلاقیت و نواوری   توجه به جزئیات   ثبات و پایداری   توجه به اعضاء سازمان   توجه به گروه   رقابت جویی   توجه به نتایج   کل
آلفاي كرنباخ   88/0   73/0   85/0   87/0   92/0   89/0   68/0   87/0
تعداد سؤالات   8   3   6   6   5   5   3   36

•   پرسشنامه اثربخشی معلم: یک پرسشنامه محقق ساخته و شامل 6 مولفه (دانش تخصصی، قدرت بیان، تعامل مطلوب، تعهد شغلی، توانایی در ایجاد محیط یادگیری مناسب، بازخورد به موقع) و 24 سوال بسته پاسخ می باشد. پاسخ ها بر روی گستره¬ای 4 گزینه ای از خیلی کم تا خیلی زیاد مشخص می شوند. ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده براي مقياس اثربخشي مدرسه برابر با 92/0 مي¬باشد كه حكايت از مطلوب¬بودن پايايي مقياس مذكور دارد.

یافته ها
در بخش اول، یافته های توصیفی مربوط به افراد نمونه و در بخش دوم یافته های مربوط به فرضیات ارائه می¬شود.
جدول 3 توزیع فراوانی تحصیلات افراد نمونه را نشان می¬دهد.
جدول 3. توزیع فراوانی تحصیلات افراد نمونه
درصد   فراوانی   تحصیلات
21.2   39   دیپلم
57.6   106   فوق دیپلم
21.2   39   لیسانس
100   184   كل

داده¬های جدول 3 نشان می¬دهند که تحصیلات 39 نفر از معلمان مورد مطالعه (21.2 درصد تعداد کل) در سطح دیپلم، 106 نفر (57.6 درصد تعداد کل) در حد فوق دیپلم و 39 نفر (21.2درصد تعداد کل) لیسانس است.
جدول 4 توزیع فراوانی سابقه کاری معلمان را نشان می دهد. بر طبق داده های جدول 4، سابقه کاری 45 نفر از معلمان (24.5 درصد) بین 1 تا 10 سال، 93 نفر (50.5 درصد) بین 11 تا 20 سال، 44 نفر (23.9درصد) بین 21 تا 30 سال و 2 نفر (1.1 درصد) 30 سال به بالا است.

جدول 4. توزیع فراوانی سابقه کاری معلمان مورد مطالعه
درصد   فراوانی   سابقه کاری
24.5   45   1 تا 10 سال
50.5   93   11 تا 20 سال
23.9   44   21 تا 30 سال
1.1   2   31 تا 40 سال
100   184   كل

جدول 5 ماتریس همبستگی فرهنگ سازمانی و مولفه های آن را با اثربخشی معلمان نشان می دهد.
جدول 5. ماتریس همبستگی فرهنگ سازمانی و مولفه های آن را با اثربخشی معلمان
   متغیر   ضریب همبستگی   سطح معنیداری
1   فرهنگ سازمانی   0.469   0.001
2   خلاقیت و نواوری   0.429   0.001
3   رقابت جویی   0.266   0.001
4   توجه به جزییات   0.048   0.520
5   توجه به نتایج   0.007-   0.929
6   توجه به اعضای سازمان   0.260   0.001
7   توجه به گروه   0.456   0.001
8   ثبات و پایداری   0.253   0.001

متغیر ملاک: اثربخشی معلم

همانطور که در جدول 5 می¬توان مشاهده کرد، رابطه ساده بین فرهنگ سازمانی و مولفه های خلاقیت و نوآوری، رقابت جویی، توجه به اعضای سازمان، توجه به گروه، و ثبات و پایداری با اثربخشی معلم در سطح 0.001 معنی دار بدست آمد؛ بدین معنی که فرضیه های 1، 2، 3، 6، 7 و 8 تایید شدند. اما در این بین رابطه توجه به جزییات و توجه به نتایج با اثربخشی معنی دار نشد. بنابراین فرضیه های 4 و 5 مورد تایید واقع نشدند.
جدول 6 نتایج تحلیل همبستگی چندگانه به روش مرحله ای را نشان می دهد.
جدول 6. تحلیل رگرسیون به روش مرحله ای
سطح معنی داری   t   ضریب تعیین R2   R   انحراف معیار    B   شاخص ها
متغیر ملاک وپیش بین
0.001   12.33   0.208   0.456   0.155   1.91   ثابت   اثربخشی معلم
0.001   6.91           0.049   0.340   توجه به گروه
0.001   6.71   0.287   0.536   0.197   1.326   ثابت
0.001   5.11           0.050   0.257   توجه به گروه
0.001   4.46           0.064   0.284   خلاقیت و نواروری
نتایج جدول فوق نشان می دهد 21 درصد از رگرسیون اثربخشی معلم توسط توجه به گروه تعیین می¬گردد. زمانی که خلاقیت و نواوری اضافه شود، ضریب تعیین به 29 درصد افزایش می¬یابد و قدرت پیش بینی به میزان 8 درصد ارتقاء می¬یابد. در مجموع، یافته-ها نشان می¬دهد توجه به گروه قوی¬ترین پیش بین اثربخشی معلم محسوب می¬شود؛ به طوری که 21 درصد از رگرسیون اثربخشی معلمان راهنمایی شهر شوش را تبیین می کند.

بحث و نتیجه گیری
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه ساده و چندگانه فرهنگ سازمانی و ابعاد آن با اثربخشی معلمان بود. یافته های پژوهش نشان داد که از میان 9 فرضیه، 7 فرضیه تایید شد. در خصوص رابطه فرهنگ سازمانی و اثربخشی معلمان می توان گفت که بیشتر پژوهش¬هایی که در این زمینه انجام شده است به بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و اثربخشی نیروی انسانی و به ویژه اثربخشی مدیران در مدارس پرداخته اند. به این ترتیب این نتیجه با نتایج پژوهش های شیرنز (2005)، رینالد و تدلی (b2000)، شیرنز و باسکر (1997)، دنیسون و میشرا (1995)، و هارپر و همکاران (1990) همسان است. اثربخشی افراد از مهمترین موضوعات مورد علاقه و بحث متفکران عرصه سازمان و مدیریت است. در این مباحث، عوامل بسیاری به عنوان تعیین کننده¬های بهبود اثربخشی کارکنان مورد بحث قرار گرفته اند. در این میان فرهنگ یا فضای حاکم بر سازمان به عنوان یکی از عوامل اثر گذار که دیگر عوامل تا حدود زیادی از آن تاثیر می¬پذیرند، وزن زیادی دارد. به لحاظ نظری هم بنا بر نظریه هرزبرگ شرایط کار و ارزش¬های حاکم بر فضای کار می¬تواند تا حد زیادی بر رضایت شغلی فرد تاثیر بگذارد و رضایت شغلی هم به نوبه خود با عملکرد کارکنان در محیط کار همبستگی بالایی دارد.
وجود روحیه خلاقیت و نواوری در فضای حاکم بر مدرسه می¬تواند در اثربخشی کار معلم تاثیر مثبت داشته باشد. این یافته همچنین بیانگر این است که معلمان دوره راهنمایی از تغییر و نواوری استقبال می¬کنند و اثر این رضایت خاطر را به صورت بهبود عملکرد خود نشان داده¬اند. سازمان های امروزی در محیطی با عدم اطمینان بالا به فعالیت می¬پرازند که ناشی از تغییرات سریع در نیازها، فرایندها و مشکلات جدید است. فعالیت توأم با کارایی و اثربخشی نیازمند فرهنگی است که بتواند خود را با این تحولات دنیای جدید سازگار کرده، بلکه پا از این فراتر گذاشته و به ایجاد فرهنگ سازمانی همت گمارد که مروج نواوری و خلاقیت در سازمان باشد، تا از این راه بتواند به چالش های محیطی فزاینده و در حال تغییر پاسخ دهد.
تقاضای روز افزون برای کیفیت آموزشی از سوی والدین و دانش آموزان از یک طرف و تلاش مدارس برای کسب شهرت و برتری در مقایسه با مدارس دیگر (این رقابت به طور خاص در بین مدارس غیر انتفاعی و دولتی مشهود است) باعث حاکم شدن فضای رقابتی بر بیشتر مدارس به ویژه مدارس راهنمایی به واسطه نقش تعیین کننده ای که در هدایت دانش آموزان به سوی رشته های تحصیلی دارند، شده است. قاعدتاً اولین عناصری که در درون مدارس از این فضای رقابتی تاثیر می¬پذیرند منابع انسانی سازمان به ویژه معلمان مدارس هستند. این اثر در بهترین حالت به صورت اثربخشی تدریس نمایان می¬شود. این یافته پژوهش حاضر بیانگر آن است که معلمان نسبت به رقابت جویی نگرش مثبت داشته و انگیزه توفیق طلبی خود را در عملکرد بالای خود نشان داده¬اند. به لحاظ نظری در مدرسه¬ای که معلمان راجع به روش¬های مختلف انجام کار فکر می کنند، عميقا درگير فعاليت¬های کاری خود می¬شوند و به جزئيات انجام امور خود توجه کافی دارند، باید شاهد اثر مثبت آن در اثربخشی کار معلم باشیم. در سازمان¬هایی که کارکنان تشویق می¬شوند تا در انجام کارها رعایت دقت و کیفیت را به جای آورند و یا مبنای انجام کارها ارزش¬های کیفی مانند مدل مدیریت جامع به عنوان ارزش¬های بینادین انجام کار توصیه و رعایت می¬شود اثربخشی و عملکرد کارکنان بهبود می¬یابد. اگرچه فشار بیش از حد بر معلمان برای درگیر شدن در کار و توجه بیش ازحد به جزئیات می¬تواند اثر عکس بر اثربخشی کارکنان داشته باشد.
در پیشینه مدیریت و فرهنگ سازمانی (و مهمترین عامل تعیین کننده فرهنگ سازمانی یعنی رهبران و سبک رهبری) توجه به وظیفه و نقش یا نتیجه در سازمان از یک طرف و توجه به کارمند و روحیات و احساسات نیروی انسانی از طرف دیگر همواره مورد بحث و جدل بوده است. در فرهنگ¬های آمرانه معمولا تلاش می¬شود که نقش و کار به هر قیمتی به بهترین شکل ممکن انجام شود و اصولا احساسات نیروهای انسانی خیلی در کار دخالت داده نمی شوند. در فرهنگ¬های سازمانی مشارکتی تلاش می¬شود تا کار با انعطاف بیشتر و همنوا با احساسات انسانی و در تعادل با روحیات کارکنان انجام شود. بنابراین تکیه صِرف بر بازده نمی¬تواند متضمن اثربخشی معلم باشد. از سوی دیگر، توجه به گروه و تشکیل گروه¬های کاری همواره در سازمان¬های مختلف از جمله آموزشی با اهدافی چون ایجاد همدلی بیشتر در میان کارکنان، یادگیری از همکاران و در نتیجه افزایش اثربخشی سازمانی، احساس وحدت و یکپارچگی اعضای سازمان، و در نهایت سپردن امور سازمان به دست خود اعضای سازمان درسازمان¬های دارای فرهنگ مشاکتی و انعطاف پذیر تشویق می شود.
مولفه ثبات و پایداری به وضعیتی درسازمان اشاره می کند که در آن سازمان سعی می کند وضعیت موجود را حفظ کند و در همان حال از طریق توسعه حرفه¬ای کارکنان و ایجاد ساختارهایی روشن برای هماهنگی آسانتر در بین کارکنان سعی در انجام بهتر کار دارد. هدف ثبات و پایداری کارایی و "انجام درست کار" و " انجام کار درست" است.
مدارس ممکن است از بسیاری جهات همانند هم باشند اما هر مدرسه¬ای فرهنگ و فضای خاص خودش را داراست. بدون فرهنگی که یادگیری را از طریق تدریس موثر حمایت و پشتیبانی می¬کند نمی¬توان از توان بالقوه آموزشی تجربه آموزشی بهره برد. بنابراین، مدارس موفق مدارسی هستند که یک فرهنگ فنی مشترک شامل اهداف مشترک، تخصص و روش¬هایی برای تجزیه وتحلیل و حل مشکلات برنامه درسی و مشکلات آموزشی ایجاد کرده¬اند. تمرکز بر یادگیری، تحقیق، و فعالیت-های فکری و نیز جسارت برای انجام فعالیت¬های ابتکاری برخی از جنبه¬های فرهنگ مدرسه هستند که می¬تواند بر اثربخشی معلم تاثیر بگذارد. به لحاظ نظری فرهنگ سازمانی مقوله¬ای وابسته به زمینه اجتماعی است که از فرهنگ ملی، فرهنگ منطقه‌ای و اوضاع اقتصادی و... تأثیر می پذیرد که به وجود آورنده پیش فرض¬های سازمانی می باشد. یافته¬های این پژوهش حاکی از این است که فرهنگ سازمانی و بیشتر ابعاد آن (خلاقیت و نواوری، توجه به گروه، توجه به اعضای سازمان، رقابت جویی، و ثبات و پایداری) با اثربخشی معلم رابطه دارد. یافته ها همچنین نشان داد که توجه به گروه مهمترین پیش بینی کننده اثربخشی معلم از بین ابعاد سازمان است. دلیل این نگرش معلمان ممکن است این امر باشد که شهر شوش از یک بافت قبیله¬ای و طایفه¬ای برخوردار است و پیوندهای گروهی در بافت اجتماعی و در بین افراد بسیار قوی است. از نظر معلمان این ویژگی فرهنگ سازمانی بیشترین تاثیر را بر اثربخشی کار آنان دارد که خود می¬تواند ناشی از اثری باشد که فرهنگ ملی بر فرهنگ مدرسه گذاشته است.
بنابراین و با توجه با یافته های پژوهش حاضر، اقدام به تشکیل گروه¬های کاری و انجام کارها از طریق گروهی و تشکیل گروه¬های کاری در جای مناسب در سازمان¬های آموزشی امری مثبت به نظر می¬رسد. همچنین باید ترتیبی اتخاذ شود که فرصت¬های مشارکت اعضای سازمان در تصمیمات گروهی و تصمیم گیری¬های مربوط به خودشان در اختیار همه افراد قرار گیرد. از دیگر مواردی که می¬توان مورد تاکید قرار داد این است که باید روح خلاقیت و نواوری بر جزئی ترین امور سازمان¬های آموزشی حاکم شود. این کار را می¬توان از طریق استخدام نیروهای جوان و مبتکر و علاقه مند به نواوری در سازمان انجام داد. در مجموع این یافته¬ها را می¬توان این گونه خلاصه کرد که حاکمیت روح خلاقیت و نوآوری و توجه به همکاری و مشارکت در امور مربوط به مدرسه می¬تواند بر اثربخشی معلم و در نهایت موفقیت کل سازمان تاثیرگذار باشد.

گروه فرهنگی/ حوزه آموزش

انتهای خبر / پایگاه خبری ایران آنلاین (ایران انا) / کد خبر 1600 - 91

امانت داري و اخلاق مداري

استفاده از اين خبر فقط با ذکر منبع مجاز است.

کاربرانی که به این خبر امتیاز داده اند.(قرمز رأی منفی و آبی رأی مثبت):

مرتبط باموضوع :

كدام نمايندگان اولين بار بهارستانی شده اند؟ [ شنبه، 16 ارديبهشت ماه، 1391 ] 5134 مشاهده

خبری جدید از كلاهبرداری اینترنتی در ایران [ شنبه، 20 خرداد ماه، 1391 ] 4601 مشاهده

وضعیت ارز فرصتی طلایی برای توسعه صادرات [ سه شنبه، 2 آبان ماه، 1391 ] 1399 مشاهده

مشوق های ازدواج و فرزند آوری کارایی ندارد [ جمعه، 16 فروردين ماه، 1392 ] 1463 مشاهده

905 طرح مهر ماندگار در كشور در حال اجرا است [ سه شنبه، 10 مرداد ماه، 1391 ] 4636 مشاهده

امتیاز دهی به مطلب

انتخاب ها

فایل پی دی اف

گرفتن پرينت از اين مطلب

ارسال به دوستان

گزارش این پست به مدیر سایت

اشتراک گذاري مطلب