خبرگزاری ایران اُنا | اخبار ویژه ایران و خوزستان - شبه نظامیان لیبی؛ عوامل نا آرامی

ایران انا: یکسال پس از کشته شدن رهبر پیشین لیبی، انتشار خبرهایی درباره مرگ فرزند کوچک او در جریان درگیری های مسلحانه شهر بنی ولید نشان از تداوم خشونت ها در این کشور دارد.

پریا اصلاحیان: انتشار خبر دستگیری ˈخمیس قذافیˈ فرزند کوچک رهبر پیشین لیبی و اندکی بعد تایید خبر کشته شدن او از سوی مقام های رسمی این کشور، صحنه های مشابه سال گذشته را در یادها تداعی کرد.

بیست و هشتم مهرماه 1390 ˈمعمر قذافیˈ رهبر پیشین لیبی که 44 سال بر این کشور حکمرانی کرد، نزدیک شهر ˈسرتˈ دستگیر و کشته شد.

گرچه اطلاعات ارایه شده از سوی منابع مختلف درباره نحوه مرگ قذافی با یکدیگر اختلاف هایی آشکار داشت، اما در این میان ˈعمران شعبانˈجوانی 22 ساله از اهالی شهرمصراته مدعی شد قذافی را با شلیک گلوله ای کشته است. زخمی شدن شعبان در شهر ˈبنی ولیدˈ در ماه اخیر و سپس مرگ او در یکی از بیمارستان های فرانسه، سبب اوج گیری حس انتقام در میان گروه های مسلح مصراته شد. آنان دولت را تهدید کردند اگر به موضوع ورود نکند، خود دست به کار خواهند شد.

البته پیش از این نیز دولت لیبی که در آستانه تغییر قرار داشت، برنامه حمله به این شهر را با عنوان مبارزه با گروه های شورشی در دستور کار داشت.

به هر حال، گرچه شانزدهم مهرماه ˈمصطفی ابوشاقورˈ نخست وزیر لیبی، به سبب رای نیاوردن کابینه خود از سوی مجلس برکنار شد و جای خود را به ˈعلی زیدانˈ داد، اما نیروهای امنیتی پیش از آن اقدام به محاصره بنی ولید کردند.

گفته های مقام های رسمی لیبی نیز حاکی از عزم آنان برای ورود به بنی ولید داشت.

به گزارش بیست و هشتم مهرماه خبرگزاری شینهوا، ˈمحمد یوسف المقریفˈ رئیس مجمع ملی این کشور، در سخنرانی تلویزیونی خطاب به مردم لیبی اعلام کرد ˈآزادی کشور در برخی مناطق هنوز کاملا محقق نشده استˈ.

المقریف تاکید کرد ˈمتاسفانه شهر بنی ولید به پناهگاه شمار زیادی از قانون شکنان و دشمنان انقلاب و مزدوران تبدیل شده است... عملیات نظامی کنونی در منطقه بنی ولید، این شهر قهرمان و ساکنان آن را هدف قرار نداده بلکه اشرار و افراد تحت تعقیب و متهمان را که بین مردم رخنه کرده اند، هدف قرار داده استˈ.

اظهارات المقریف در شرایطی مطرح شد که بنی ولید در روزهای گذشته زیر آتش موشک قرار داشت.

حتی هفدهم مهرماه در حالی که فقط 6 روز از آغاز محاصره این شهر می گذشت، خبرگزاری فرانسه، به نقل از سخنگوی شورای اجتماعی شهر بنی ولید نوشت این شهر از امکانات بهداشتی لازم برخوردار نیست و با کمبود مواد غذایی، مواد سوختی و بنزین دست و پنجه نرم می کند. وی شبه نظامیان و نیروهای نظامی مستقر در خارج از شهر را عامل حمله به شهر معرفی کرد.

به هر حال، پس از آنکه خبرهایی درباره دستگیری خمیس قذافی در درگیری های مسلحانه بنی ولید از سوی رسانه های مختلف مانند تلویزیون دولتی لیبی منتشر شد، بیست و نهم مهرماه سخنگوی رسمی کنگره ملی لیبی در گفت و گو با شبکه تلویزیونی ˈالاحرارˈ این کشور، خبر کشته شدن او را تایید کرد.

خبرگزاری رسمی چین ˈشینهواˈ، پیش از این اعلام کرده بود بازداشت خمیس از سوی گروهانی وابسته به انقلابیون مصراته صورت گرفته است و او به این شهر منتقل می شود.

بنابراین به نظر می رسد این گروه ها در جریان محاصره بنی ولید، در کنار نیروهای امنیتی لیبی حضور داشته و در اتخاذ تصمیم هایی مانند انتقال خمیس به مصراته، از استقلال کافی برخوردار بوده اند.

** کارکردهای دوگانه شبه نظامیان

---------------------------------------------

همانگونه که در ماجرای کشته شدن قذافی، ادعاهای متناقضی از سوی منابع خبری در این باره منتشر شده بود، در ماجرای حمله به بنی ولید نیز سخنانی جدید مطرح شد.

نهم مهرماه ˈصدای روسیهˈ به نقل از برخی ساکنان بنی ولید نوشت ساکنان این شهر مقابل حمله های گروه های مسلح که عمران شعبان نیز یکی از اعضای همین گروه ها بود، به دفاع از خود می پرداختند.

دکتر ˈابراهیم علوشˈ تحلیلگر سیاسی و استاد دانشگاه ˈالزیتونهˈ تونس، سی ام مهرماه به شبکه تلویزیونی راشاتودی گفت مداخله نظامی غرب، علت اصلی هرج و مرج فعلی در لیبی و کشتارها در بنی ولید است.

ˈدن گلازبروکˈ تحلیلگر امور خاورمیانه، توضیح بیشتری را به این شبکه داد.

وی گفت: شهر بنی ولید به شبه نظامیان و باندهای مسلحی که در امنیت کامل در بقیه کشور جولان می دهند اجازه نداده است در این شهر نیز پرسه بزنند. ساکنان بنی ولید تاکنون توانسته اند آنها را راه ندهند. در نتیجه، این شهر از قتل عام ها و وحشتی که در بقیه نقاط کشور رخ داده مصون بوده است. اگر شبه نظامیان بتوانند به داخل بنی ولید هجوم ببرند و کنترل شهر را به دست بگیرند، این به منزله پایان یک دوره نسبتا آرام و باثبات در بنی ولید خواهد بود.

این تحلیلگر امور خاورمیانه افزود: هرج و مرجی که در لیبی حاکم است، پوششی برای اجرای یک برنامه گسترده خصوصی سازی حتی در حوزه های بهداشت و آموزش و حمل و نقل عمومی است. این بخش ها قرار است به همان خارجی هایی فروخته شود که در تخریب لیبی نقش داشته اند.

به هر حال، به نظر می رسد شبه نظامیان که تا پیش از این به عنوان یکی از عوامل بر هم زننده تعادل و ثبات در لیبی به شمار می رفتند، اینک به عنوان اهرمی در دست دولت برای برقراری نظم مد نظر قرار دارند.

البته برخی دیگر از گروه های مسلح لیبی مانند گروه فعال در بنغازی، در عمل دست به اقداماتی در مخالفت با دولت زده و آرامش این شهر را به هم ریخته اند.

برخی از گروه ها نیز با یکدیگر وارد نزاع شده و مناطق دیگری از لیبی را ناآرام کرده اند.

گروه دیگری از شبه نظامیان برآمده از میان قبایل و گروه های قومی نیز وجود دارند که تاخت و تازهای آزاد خود در لیبی را مدیون همراهی های گاه و بیگاه خود با دولت هستند.

البته برخی از این گروه ها، آنچنان خودسرانه رفتار می کنند که در برخی موارد حتی از پذیرش دستورات دولت سرکشی می کنند و در اصل، فقط قانون خود را قبول دارند.

در این میان، اسلحه های اعطا شده از سوی غرب در جریان مبارزات برای سرنگونی رژیم قذافی به پشتوانه ای برای آنها تبدیل شده است.

نمونه این گروه ها در شهر زلیتان دیده می شود که پس از دستگیری ˈسیف الاسلامˈ پسر قذافی، بارها درخواست دولت مرکزی برای تحویل دادن سیف الاسلام را نادیده گرفتند و دولت نیز موفق نشد آنها را برای گردن نهادن به دستور حکومت، وادار کند.

در این میان، به نظر می رسد یکی از راه های پیش روی دولت برای مقابله با گروه های متعدد مسلح قومی، درگیر کردن آنان با مشکلات رخ داده میان یکدیگر است تا به این ترتیب، علاوه بر کاهش قدرت نظامی دو طرف، نظر آنان را از سهم خواهی قدرت منحرف کند.

همچنین روشن است تعدادی از گروه های شبه نظامی در کنار نیروهای امنیتی دولتی قرار گرفته اند و در سرکوب دیگران نقش دارند. همین امر، منجر به حذف یا تضعیف برخی گروه ها شده و دولت را نیز با افراد معدودتری از مدعیان مواجه می کند.

البته گمانه دیگری نیز مطرح است که بر اساس آن، فقدان حضور دولتی قدرتمند در لیبی، عرصه را برای کشمکش های مسلحانه گروه های قومی باز کرده است و در این میان، آنکه سلاح و نفرات بیشتری دارد حرف اول و آخر را می زند.

در این بازار شلوغ، این شبه نظامیان هستند که چارچوب امنیت لیبی را تعیین می کنند و برای آن برنامه ریزی می کنند.

این گروه ها خود را موظف به اطاعت از هیچ قدرتی نمی بینند و حتی این امکان وجود دارد در صورت مواجهه با برخورد قهرآمیز دولت، با یکدیگر متحد شده و خطری جدی برای بقای زمامداران جدید لیبی ایجاد کنند.

بنابراین به نظر می رسد علی زیدان که به منظور تشکیل دولت پیشنهادی خود سرگرم رایزنی های سیاسی است، برای ترکیب بندی کابینه، زیر ذره بین همین گروه ها قرار دارد.

اگر او این موضوع را از نظر دور نگه دارد، احتمال دارد به همان سرنوشت ابوشاقور مبتلا شود که پیش از تکیه کردن بر صندلی نخست وزیری، به دلیل اعتراض ها نسبت به ترکیب دولت خود، مجبور به استعفا شد.

به هر حال، اوضاع کنونی لیبی بیش از هر امر دیگری نیازمند ثبات و آرامش است و در این میان، زیدان مجبور است با نگاهی موازنه گرایانه و مصلحت اندیشانه به گروه های قومی و قبیله ای مسلح در کشور خود، بنگرد و خود را برای تمرکز قدرت در دولت و رویارویی های احتمالی با این گروه ها آماده کند؛ در غیر این صورت، ˈآرامشˈ به کالایی نایاب در لیبی تبدیل خواهد شد.

امانت داري و اخلاق مداري

استفاده از اين خبر فقط با ذکر منبع مجاز است.