عملكرد بانك ها در سالهاي اخير محل بحث و نظر هاي زيادي بوده است. رايج ترين جمله هاي عاميانه و گاه كارشناسي در باره بانك ها اين است كه اعطاي وام ها خرد كه معمولا به سختي مورد موافقت بانك ها قرار مي گيرد و عموما به كساني هم كه قبل از دريافت وام سودي به بانك ها رسانده اند مثل داشتن سپرده در گردش، يا داشتن حساب بانكي بدون سود و ... تعلق مي گيرد.

در واقع كمتر پيش مي آيد كه بانك ها با هدف خير اقدام به اين كار كرده باشند، صرف نظر از اين مساله، در زمان اعطاي اين وام ها مشكلاتي پيش مي آيد كه باور كردني نيست. مثلا بارها شنيده ايم كه براي يك وام دوسه ميليوني بايد دو سه ماه دويد و سر آخر هم با منت برخي از متصديان به اين وام رسيد. در حالي كه افواه عمومي معتقد است دريافت وام هاي كلان با موانع و دشواري كمتري همراه است و التبه دلايلي دارد كه خارج از حوصله اين يادداشت است.

اخيرا درباره اين وام هاي خرد به مساله اي برخورد كرده ام كه هنوز از علت و دلايل آن شوكه ام. ماجرا از اين قرار است كه طبق روال وام هاي خرد پس از اخذ موافقت بانك ملت (شعبه اي در خيابان طالقاني) براي يك وام سه ميليوني و رفت و آمد حدود سه ماهه به اين شعبه، آنها كارت خريد اعتباري سه ميليوني را پس از دريافت وثيقه ها و اخذ ضمانت نامه هايي( از گيرنده و ضامن وام) در اختيارم گذاشتند و به طبع براي دريافت اين وام چندين برگه قرارداد را نيز امضا كردم. با توجه به اينكه با اين كارت صرفا بايد خريد مي كردم و نمي توانستم به طور مستقيم وجه آنرا دريافت كنم براي تبديل آن به وجه نقد به چند دارنده پوزبانكي مراجعه كردم كه به دو دليل موفق به نقد ساختن آن نشدم اول اينكه برخي از اين دارندگان در قبال تبديل اين مبلغ وجهي را در خواست مي كردند كه براي من پرداخت آن مقدور نبود و برخي نيز اعتماد نمي كردند و احتمال مي دادند كه مساله مشكوك است. زيرا در خواستم اين بود كه من به صورت صوري خريد كنم و پول به حساب آنها واريز  شود و آنها آنرا به من برگردانند. 

اما نكته جالب اين است كه پس از حدود دوهفته كه طبق معمول برا ي نقد كردن كارت به مغازه اي مراجعه كرده بودم ايشان گفت كه كارتت اعتبار ندارد. به شعبه مراجعه كردم گفت اين مشكل براي عده اي ديگر نيز پيش آمده است و با وجود رايزني هنوز نتوانسته ايم موافقت تمديد دوباره اين كارت ها را بگيريم. به آنها گفتم پس تكليف اين همه رفت وآمد و هزينه هايي مثل خريد سفته و ...  براي چه بوده است، در كدام بند چندين كاغذي كه امضاء كرده ام نوشته شده بود كه بايد ظرف دو هفته اين كارت را مصرف كنم؟ پاسخ اين بود كه تازه بايد هزينه هاي ديگري مثل آبونمان و ... را هم بپردازي و الا از حساب خودت يا ضامن ات كم مي شود. ماندم كه چه كنم. بانك در واقع وامي را به من داده در برابرش كلي وثيقه گرفته و هزينه هايي را بر من تحميل كرده و در آخر هم دست در جيب من كرده و وام داده را بدون اجازه از من پس گرفته و كلي هزينه ديگر هم مجددا به نام آبونمان و ... بر من تحميل كرده است. واقعا نبايد به اين رسم بانكداري آفرين گفت كه از هيچ براي خودش درآمدي مي سازد. اگر كسي بتواند به اين سوال پاسخ دهد من ممنون خواهم شد.

سوال اين است كه بانك وام را با چه مجوزي پس گرفته؟‌اينكه به لحاظ سيستمي مي توانسته كارت من و امثال من را بي اعتبار كند، دليلي بر اين نيست كه اگر دستش برسد به منابع ديگر هم دست مي برد؟‌ آيا تعيين وقت براي نقد كردن كارت، درست است اگر درست است چرا در قرار دادي كه دهها امضاء از اشخاص مي گيرند ذكر نشده و حتي اگر ذكر مي شد با توجه به سودي كه من متعهد شدم به بانك بدهم و وثيقه هايي كه گذاشته ام آيا اين سه ميليون جزو داريي من محسوب نمي شود، چگونه بانك به خودش اجازه مي دهد دست در جيب من بكند و سه ميليون را بردارد  و تازه  مدعي هزينه هاي اين دست در جيب شدن هم بشود و تهديدم كند كه بايد هزينه اين اقدام بانك را بپردازم؟

حسن احمدی/ الف