در طول حیات بشریت حوادث و اتفاقات خاصی اتفاق می افتد که تاریخ را تحت الشعاع خود قرار می دهد و صحنه گردان آن؛ مردان بزرگی هستند که در گمنامی و بی نشانی؛ خود شاه بیت حماسه و قهرمان صحنه پیکارند. سن و سالی ندارند؛ اما قامت ساز تاریخ اند.

هیچ چیز جز کمال و عشق به معبود نمی شناسند و در این راه همه چیز را فدایی می دانند. یکی از این جانثاران معرکه عشق؛ شهید علی قمی است که مردانه زیست، شجاعانه جنگید و مظلومانه به دیدار حق شتافت.

متن زیر گفت وگویی با همسر و مادر شهید است که از نظر گرامیتان می گذرد.

متولد میدان خراسان

همسرش شهید قمی در ابتدای صحبتش می گوید: محبوبه فاضلی دوست متولد 1344 محله میدان خراسان تهران  هستم.پدرم بازاری است و مادرم خانه دار؛ اما فعالیت های اجتماعی زیادی از قبل از انقلاب در زمینه کلاس های قرآن، تهیه جهیزیه برای نوعروسان و در زمان جنگ، تهیه مواد غذایی و لباس برای رزمندگان و کارهای این چنینی انجام می دادند.

مجتمع کارگاهی مجاهدان همدل

ما یک برادر و سه خواهر هستیم و من فرزند اول خانواده و فوق لیسانس مطالعات زنان از دانشگاه تهران هستم. در پیشوا کارگاه های مختلفی در زمینه اشتغال، مثل قالیبافی برای بچه های دارالایتام، آموزش خیاطی، کارگاه خیاطی، کلاس کامپیوتر، تهیه وام برای خرید چرخ های خیاطی انجام می دهم و جدای از آن یک ورزشگاه برای خانم ها در محله قلعه کرد پیشوا احداث کرده ایم و حدود 100 نفر هم کار منجوق دوزی انجام می دهند و نام این کارگاه ها «مجاهدان همدل» است و طرح تهیه تریکو دوزی نیز در دست انجام است و هزینه این کلاس ها به غیر از بچه های دارالایتام، 80 هزار تومان است.

خانواه ما به شدت سیاسی است

خانواده ما به شدت سیاسی بودند و پدرم از سال 42 به قم رفت و آمد داشتند و به مبارزه پرداختند. یک روز از دوستان پدرم را دستگیر کردند و احتمال حمله ساواک به منزل ما هم وجود داشت که پدرم دستور داد همه چیز را جمع کنیم، وقتی کنجکاو شدیم که چه چیز را جمع کنیم فهمیدیم در همه اثاثیه منزل عکس ها و اعلامیه های امام قرار دارد.

همچنین نوار صوتی در منزل بود که در آن سخنرانی های امام و شخصیت های دیگر علیه رژیم وجود داشت که تبعات شدیدی برای ما در پی داشت. پدرم علی رغم سواد در حد ششم قدیم، به شدت اهل مطالعه بودند و شعر می گفت.

نحوه آشنایی با علی آقا

علی آقا سال 1339 در شهر قم به دنیا آمدند، اما بزرگ شده شهر پیشوا بودند. وقتی سال سوم راهنمایی را تمام می کند دیگر تمایلی به درس خواندن نداشته و با وساطت آقای شیروانی از آشناهای پدرم در مغازه پدرم مشغول به کار می شود. او در جریان بحث های سیاسی پدرم قرار می گیرد و با تهیه عکس ها و اعلامیه های امام فعالیت های سیاسی خود را آغاز می کند.

جاسازی عکس امام در جهیزیه

علی آقا وقتی جهیزیه برای خواهر و اقوامش تهیه می کرد اعلامیه های امام را هم انتقال می داد و در آن جاسازی می کرد. از همین زمان بود که فعالیت های سیاسی را آغاز کرد و سال 57 قبل از 17 شهریور در ماه رمضان در مسجد لرزاده  تیر می خورد و استخوان پایش هفت تیکه می شود و به نام یک تصادفی به بیمارستان سوم شعبان انتقال داده شده و در آنجا بستری می شود. پای او را تا بالای ران گچ می گیرند تا ساواک متوجه تیر خوردنش نشود.

علی آقا چند ماهی در پیشوا بستری شد تا اینکه انقلاب پیروز شد و به سپاه رفت. او با اینکه در پایش میله قرار داشت اما با همین وضعیت هم در سپاه حاضر شد.

عمده رفت و آمد علی آقا به منزل ما، هنگامی بود که به جبهه رفت و هر چند وقت یک بار وقتی به مرخصی می آمد نصف شب به منزل ما رسید، آن هم به دلیل نبود وسیله رفت و آمد تا پیشوا به منزل ما می آمد و تا صبح خاطره تعریف می کرد.

مراسم ازدواج

بنده و علی آقا پنج سال با هم اختلاف سنی داشتیم. او وقتی جبهه رفت تا یک سالی به منزل ما نیامد و به دلیل شرایط سخت جنگ می گفت: آیا درست است من به خواستگاری شما بیایم، چون من که دیگه معلوم نیست زنده بمانم، آیا بیایم جلو یا نه!؟

من فقط دختر حاج حسین را می خواهم

بعد از یک سال وقتی می خواست برود جبهه، تعریف کرد: می خواستم ننه آقا را ببرم خانه دختر خاله خدیجه؛ سر راه رفتم بازار پیش حاج آقای شیروانی فقط سرم را انداختم پایین و گفتم: «سلام؛ من دختر حاج حسین را می خواهم به آقام بگو این شد شد، نشد نشد، دیگر زن نمی خواهم» و منتظر جواب سلام هم نمی شود و یک راست می رود جبهه.

 بعد پیغام دادند تا اینکه قبل از نیمه شعبان آن سال یعنی سال 60 پدرم مرا صدا کرد و گفت:بشین! می دونم مادرت با تو صحبت کرده اما می خواستم با اطمینان با تو صحبت کنم. علی آقا سپاهیه و سپاهی یعنی شیشه و عمرش شیشه و سنگ است و شکستنی است و این اتفاق حتماً خواهد افتاد و او شهید خواهد شد.

روز شیرینی خوران، داماد جبهه بود

اما گفتم تنها زندگی را به خورد و خوراک و بچه نمی خواهم. بالاخره فردا شب قرار شد شیرینی خوران انجام شود و ما تعدادی مهمان هم دعوت کردیم، اما فردا صبح مادرش با عجله آمد تهران و گفت :حاج آقا! علی آقا رفت جبهه.

مهریه 14 سکه

پدرم گفت:هیچ مسئله ای نیست، ماها که هستیم و اتفاقی نیفتاده. مراسم آماده بود و مهمان ها از پیشوا و تهران آمده بودند و تنها داماد نبود. با تعیین مهریه 14 سکه مراسم برگزار شد و مراسم جاری شدن خطبه عقد در 21 اسفند 61 هم با حضور علی آقا و توسط امام(ره ) جاری شد.

وقتی پیش امام رفتیم امام نشستند و آقای امامی جمارانی گفتند: راضی هستید؛ ما هر کدام گفتیم بله و خطبه را خواندند و امام گفتند: قَبِلتُ و همه چیز تمام شد.

کیک تولدم اولین و آخرین هدیه اش بود

مدت 9 ماه شیرینی خورده بودیم و در این مدت علی آقا از جبهه آمدند و برادرم را به جبهه بردند. بعد از عقد هم علی آقا به کردستان رفتند و سه ماه و نیم بعد در تولد من آمدند و سه روز بودند و رفتند. باز مجدداً آمدند و یک هفته ای بودند، یعنی ما در 11 ماه عقدمان 10 روز فقط با هم بودیم و تاریخ ازدواجمان در دی ماه سال 62 بود. اولین و آخرین هدیه علی آقا نیز کیک تولدم بود و  همیشه مرا محبوب جان صدا می کرد.

خصوصیات شهید

«شهید علی قمی» بسیار فرز، زرنگ، مؤدب و محجوب بود. او وقتی در خانه بود خیلی سر و صدا داشت و نوجوانی خیلی پر سر و صدایی داشته اما وقتی جبهه می رفت بسیار سر به زیر و ساکت بود.

وقتی  به کردستان رفتم، یک دختربچه 18 یا 19 ساله بودم و در ارومیه در یک مجتمع مسکونی زندگی می کردم و علی آقا در منطقه حضور داشت و خودم خیلی راغب بودم با چنین همسری زندگی کنم و زندگی با یک رزمنده آرزوی همیشگی من بود.

سوال درباره اقواممان در هتل اترک مشهد

ماه عسل به مشهد رفتیم و در هتل اترک ساکن شدیم. مسئولان هتل گفتند: چون شناسنامه من عکس دار نیست باید استعلام بشود. ما را نزدیکی حرم امام رضا (ع) بردند و در آنجا یک فرم به من و یک فرم به علی آقا دادند.

درآن سوال شده بود؛ مثلاً عمه همسرت یا نام دایی بزرگت چیست؟ من هم که اطلاعاتی نداشتم از علی آقا که آن طرف سالن بود سؤال می کردم، آخرهای مصاحبه فهمیدند علی آقا همان برادر قمی و فرمانده ارشدشان در کردستان است و خیلی ما را تحویل گرفتند و این خاطره خوبی بود. به دلیل اینکه شهادت پسرعمه ام و یکی دیگر از اقوام نیز مفقودالاثر بود قرار شد ما به مشهد برویم و یک مهمانی بگیریم.

در شیرینی خوران یک تیر به پایش خورده بود و بعد از عقدکنان یک تیر به بازو و دیگری به کنار پهلو خورده بود. اما تیری که سال 57 خورده بود و میله گذاشته بودند خیلی کاری بود.

در بیمارستان سوم شعبان گفتند باید جراحی شود و باید شش ماه استراحت کند.

فقط 5 و نیم ماه زندگی مشترک داشتیم

بعد از مراسم مادرزن سلام؛ دو هفته به جبهه رفت و ما از دی ماه  62 تا تیرماه 63 کلاً پنج ماه و نیم زندگی مشترک داشتیم. علی آقا بعد از دو هفته در بیمارستان بستری شدند و یک هفته ای در تهران و پیشوا بود و وقتی از انجام عملیات در کردستان باخبر شدند به آنجا رفتند.

اگر ساعت ها را جمع کنیم ما شاید 10 روز هم با هم نبودیم. بعد از تحویل سال 63 ،تا تیرماه 63 در ارومیه بودیم که در این بین بنده ماه رمضان هم در تهران بودم.

دو گوسفند برای نجات شهید کاوه نذر کرد

آخرهای ماه رمضان بود که وقفه یک هفته ای بین تماس علی آقا با من اتفاق افتاد. یک شب قبل از سحر با صدای خیلی خسته تماس گرفت و گفت: طاهرنژاد و بچه های دیگر شهید شدند. در آن عملیات شهید کاوه هم درکمین گیر می افتد و علی آقا برای نجات شهید کاوه دو رأس گوسفند نذر می کند و کمین شکسته می شود و در همان عملیات شهدای زیادی می دهند.

او خیلی اصرار می کرد قبل از عید فطر ارومیه باشیم. ما هم همراه پدر و مادرم مقداری صیفی جات و سبزی بردیم. در طول مسیر علی آقا که اهل زنگ زدن نبود مدام تماس می گرفت. ما ساعت 7:30 صبح ارومیه رسیدیم. آن روز علی آقا پیش ما ماند و فردا صبح با عمویش به شهر ارومیه رفتند و یک دستگاه کولر و مقدار زیادی میوه خرید و عصر همان روز به رفت تیپ ویژه شهدا.

آن شب مدام می پرسید: تو اینجا تنهایی چکار می کنی؟ جایی که من مدت زیادی تنها بودم اما علی آقا هنوز فکر نکرده بود. جایی که حمله عراق از یک طرف و از طرف دیگر حمله دموکرات ها بود و احساس امنیت نداشتیم؛ اما آن شب حال و روزی غیر از همیشه داشت. بعضی مواقع راجع به داشتن بچه صحبت می کردیم با این تفاوت که من بچه می خواستم اما او مخالف بچه دار شدنمان بود.

یک بار به او گفتم: چرا فرزند نمی خواهی؟ درجواب گفت: ببین من که مطمئن هستم زندگی ام کوتاه است و تو بعد از من خیلی اذیت می شوی و نمی خواهم این اتفاق بیفتد. می گفت: حتی بعضی مواقع پشیمان می شوم که چرا آمده ام سراغت! چرا که می دانستم بعد از من چه سختی هایی را باید تحمل کنی.

علی آقا گفت:برای شهید شدنم دعا کن

شبی که شهید طاهرنژاد شهید شد، زنگ زد و با اصرار زیاد گفت: «امشب که شب بیست و هفتم ماه رمضان است وقتی در جلسه آقای انصاریان می روی برای شهید شدنم دعا کن و من برای شهادتش دعا کردم». مدام می گفت: من را حلال کن و از من بگذر.

اولین باری بود که اصرار می کردم برگردد. علی آقا هم می گفت حتماً می آیم. فردا غروب از تیپ زنگ زد و گفت: شماره حاج آقا انصاریان را برای دعوت می خواهم و  تاکید کرد دیگر نمی توانم بیایم.

دو شب بعد به تیپ زنگ زدم و آقایی با عجله گفت: علی آقا نیست. حالا دیگر علی آقا شهید شده بود. تلویزیون همان شب اخبار شهادت علی آقا را اعلام کرده بود، پیام تسلیت صیاد شیرازی را پخش کرده بود و همان شب رادیو امریکا و اسرائیل اعلام کرده بودند.

تیپ ویژه شهدا معروف به تیپ

تیپ ویژه شهدا تیپ بچه های مشهد است و علی آقا بچه پیشوا و اعزامی از پادگان امام حسین بود . چون قرارگاه حمزه عملیاتی نبود او به تیپ ویژه شهدا رفته بود. این تیپ هر موقع عملیاتی می کردند دست خالی برنمی گشتند و بسیار هجومی بودند.

شهید قمی کتاب کردستان است

وقتی علی آقا شهید شدند؛ شهید صیاد شیرازی پیام تسلیت دادند و گفتند:کتاب کردستان درسینه شهید قمی بود و او بیش از 100 عملیات درون مرزی و برون مرزی داشتند. شهید قمی جانشین شهید کاوه و تیپ ویژه شهدا بود. او هنگام شهادت 23  سال و نیم داشت.

آخرین دیدار ما با علی آقا همان روزی بود که کولر و میوه خریدند و رفتند. فردا صبح من کارهای مختلفی در خانه داشتم و میوه هایی که از پیشوا آورده بودم مقداریش را تعارفی دادم. ساعت 9 تا 10 بود که باید منزل همسایه مان را سرکشی می کردم. یکی از همسایه ها به نام آقای ظریف دنبال من می گشت.

نهایتاً رفتیم منزل خانم دکتر موسوی؛ در آنجا خانم آقای ظریف برگه کاغذی را برداشت بخواند که خانم موسوی با عصبانیت گفت: به تو نگفتم هر چیزی را نباید بخوانی؟

این نوشته متنی بود که همسر دکتر موسوی برای دکتر نوشته بود و از شهادت علی آقا خبر داده بود. برای شوهرش نوشته بود که علی آقا شهید شده و ما با همسر علی آقا باید برویم تهران.

 رو کرد به من و گفت: علی آقا تیر خورده و باید برویم تهران. بعد از این موضوع یقین پیدا کردم علی آقا یا شهید شده یا حالش خیلی بد است. من هم خیلی اصرار داشتم تا زود برویم او را ببینم.

زمانی که تهران رسیدم من را بردند منزل پدرم. انگار همه می خواستند به نوعی من را گول بزنند. نصف شب عمه ام درخانه را باز کرد و دیدم تمامی اعضا فامیل آنجا هستند، منزل جارو شده بود و سینی های استکان در آشپزخانه مرتب چیده شده بود. اما من یکسره خودم را توجیه می کردم.

خلاصه پدرم مرا برد زیرزمین و گفت: «علی آقا شهید شده و آن حرفی که آن روز زدم که یک روز برمی گردی به همین جا، یا با بچه یا بدون بچه این همان روز است.»

جنازه را در مهاباد و ارومیه تشیع کردند و با آمبولانس انتقال دادند تهران. فردا عصر در سردخانه، من که 18.5 ساله بودم و به عمر خود هیچ جنازه یا مراسم ختمی و لباس مشکی ندیده بودم، اما حالا با اصرار قصد دیدن بدن علی آقا را داشتم.

پدرم گفت: بابا نمی شود جنازه را ببینی؛ اما اصرار کردم باید ببینم. گفت دو، سه نفردیگر هم با علی آقا  شهید شده اند و نامحرم هستند و اگر اجازه بدهی باشه برای بعد؛ من هم قبول کردم اما نمی دانستم که در سردخانه جنازه ها درکشوی جداگانه است و این حرف پدرم برای منصرف کردن من است.

مزار شهید قمی دربالا سر شهید چمران

فردا شب جنازه را به ورامین انتقال دادند و در سردخانه بدن علی آقا را دیدیم. جمعه صبح در نماز جمعه تهران تشیع شد و دوباره در ورامین و بعد در پیشوا تشیع شد. درنهایت دربهشت زهرا بالای سر مزار شهید دکتر چمران به خاک سپرده شد.

به من الهام شد که علی آقا کنار شهید چمران دفن می شود

شب جمعه ای که بعد از عروسی مان  در کن میهمان خاله ام بودیم.فردا صبح با علی آقا ،خاله و مادرم به بهشت زهرا رفتیم. من و خاله ام وسط دعای ندبه آمدیم سر مزار شهید چمران. آنجا یک حسی به من گفت :علی آقا اینجا دفن می شود و موضوع را به خاله طاهره گفتم. البته علی آقا هم ازما خواسته بود دربهشت زهرا دفن شود

اینجا قرار بود شهید همت دفن شود؛ اما خانواده اش اصرار می کنند باید جنازه را به شهمیرزاد انتقال دهند و بعد از آن علی آقا درآنجا دفن شد.

زهرا کاشانی مادر شهید علی قمی گفت:72 ساله و اصالتاً کاشانی هستم؛ سه پسر و سه دختر دارم که علی آقا فرزند اولم بود.  پدرشان حاج شیخ عباس قمی فردی روحانی بود. علی آقا بسیار شجاع و نترس بود.

سال 57 نوار امام را همراه ضبط بالای پشت بام می برد، در حالی که پاسگاه نیز نزدیک منزلمان بود. اعلامیه های امام را داخل کفش ها می گذاشت و از تهران به پیشوا می آورد. بسیار به بیت المال حساس بود، همانطور که پدرش هنگامی که در کمیته بود رعایت می کرد.

علی آقا هر وقت با ماشین از کردستان می آمد از تهران تا پیشوا را با ماشین دیگری می آمد و می گفت: این مسیر خارج از ماموریتم است و بیت المال حساب می شود.

او چند شب می خواست موضوعی را به پدرش بگوید و موضوع، رفتن به تهران در سال 57 بود اما پدرش گفت: به تنهایی نمی گذارم بروی. با حاج آقا شیروانی از دوستان پدرش صحبت کرد و قرار شد کارهای مربوط به پخش اعلامیه های امام را انجام دهد.

بعد از مدتی گفت: دیگر اینجا نمی روم و قصد دارم مغازه حاج حسین  فاضلی دوست بروم. بالاخره درآنجا مشغول بکار شد. یک روز به حاج حسین می گوید: انبار خیلی کثیف است و باید تمیز کنم، اما حاج آقا می گوید انبار تمیز است، اما به هر ترتیبی بود داخل انبار می شود و عکس ها و اعلامیه های امام را بین اجناس جاسازی می کند.

یک روز دیگر عکس امام را داخل مغازه نصب می کند، حاج آقا می گوید این عکس را چکار کنیم؛ ما را دستگیر می کنند، علی آقا می گوید: من خودم جوابگو هستم، همسایه ها اعتراض می کنند اما حاج آقا جواب می دهد این را علی آقا نصب کرده و خودش پاسخگو است.

ساخت خاکسترم نمک برای مقابله با گاردی ها

فردا صبح گفت: منتظر آمدن من نباش، گفتم برای چی؟ گفت ما یک کاری داریم که باید شب ها هم باشیم. شما برای من خاکستر درست کن می خواهم روی پشت بام مغازه بریزم و جلوی نشت آب باران را بگیرم اما او خاکستر و نمک ها را با بنزین مخلوط می کرد و با گاردی ها درگیرمی شد.

 امام خبر تیر خوردن فرزندم را داد

شب نوزدهم ماه رمضان سال 57 تیرخورد و مجروح شد. همان شب خواب دیدم امام دراتاق ما کنار پدر علی آقا نشسته و من با روپوشی خدمت امام رسیدم و خوشامد گفتم و امام گفت:علی آقا تیر خورده  اما طوری نشده است.

خواب شهادت علی آقا

آن شب هم که علی آقا شهید شد منزل دخترم در تهران بودم. خواب دیدم دو، سه نفر از پاسدارها آمدند درب منزلمان و گفتند: علی آقا مجروح شده، گفتم:علی آقا اینقدر مجروح شده  اما تا بحال نیامدید؛ حتماً شهید شده است که آمدید. ازخواب بیدار شدم و مطمئن شدم علی آقا شهید شده است.

فردا صبح آمدم پیشوا، وقتی پدرش از کمیته آمد گفت: چرا آمدی؟ گفتم علی آقا شهید شده، البته به حاج آقا درکمیته هم خبر داده بودند.

جایزه صدام برای سر شهید قمی

صدام برای از بین بردن علی آقا جایزه گذاشته بود و تلویزیون خبر شهادت او را اعلام کرده بود. تا موقع شهادت علی آقا، هیچ کس نمی دانست فرزندان حاج آقا جبهه ای هستند.

بعد از شهادت؛ شهید کاوه منزل ما آمد و کنار عکس اش خیلی گریه کرد و گفت: «فرزند شما خیلی خلوص نیت داشت و همه چیز را می دید.» فرزندم وصیت کرد اگر من شهید شدم جنازه ام پیدا شد که شد، اگر نشد برای من گریه نکنید و گفت تو و پدرم مرا به خاک بسپارید.

او به شهید کاوه گفته بود به مادرم بگو دوست داشتم یکبار دیگر به دیدنت بیایم که نشد.

حسین قمی کردی برادر شهید نیز گفت: شهید علی قمی فردی خوش قیافه و به قول معروف با کلاس بود.

او همیشه 15 تا 20 دقیقه از وقتش را جلوی آینه صرف مرتب کردنش می کرد. اولین درس من از علی آقا این است که یک آدمی با این خصوصیات چطور یکدفعه عوض می شود.

او بسیار پر انرژی و فعال بود و وقتی به تهران رفت به کارهای سیاسی پرداخت و همیشه می گفت: مسئولیت  همه کارها را بر عهده می گیرم.

در ابتدای حضور در سپاه مربی آموزش شد که به دلیل کوتاهی پا در اثر تیر خوردن سال 57 از کارهای رزمی معاف شد اما هرگز حاضر نشد  نرود و تاکید داشت باید به کردستان برود.

با این شرایط این کار نوعی تمرد به حساب می آمد اما او بدون حقوق به کردستان رفت.

مخالف شناساندنش بود

علی آقا هیچ وقت دوست نداشت شناخته شود و جالب است که هر کاری که قصد شناساندن او را داشت نا تمام می ماند. در ابتدای شهر پیشوا عکس ایشان هست که در کنار شهید معتدی قرار دارد اما اکثر اوقات لامپ آن خاموش است و علی رغم پیگیری ما  باز اکثر اوقات خاموش است ؛ یا مراسمی اگر برای او می گرفتیم انجام نمی شد و اینها نشانه هایی است که او هرگز نمی خواست شناخته شود.

شفا دادن مریض

خانمی بود که در مطب پزشکی در تهران کار می کرد و همیشه پدرم به او کمک می کرد. او مدتی مریض شد و وضعیت خوبی نداشت. یکبار در خواب برادرم را می بیند و برادرم به او قرصی می دهد و او کاملا خوب می شود.

پدر ما مرحوم حاج شیخ عباس قمی متولد 1310بود که در زمان حیات خود تمام کارهای اداری مردم پیشوا را انجام می داد و پیگیر کارهای عمرانی مثل مخابرات و گاز و... را انجام می داد و مردم پیشوا خود را مدیون پدرم می دانند.
 
او یکسال در کمیته مشغول بود اما به خاطر خدمت رسانی بیشتر استعفا داد. پدرم پناهگاه محرومان بود و از آرزوهای ما این بود که در کنار پدرم غذا بخوریم. چرا که همیشه منزل ما از درخواست کنندگان پر بود. هر وقت مسئولی پیشوا می آمد حتما با پدرم دیدار می کرد و حاج آقا نیز پیگیر جدی کارهای مردم بود.(فارس)