در آخرین روزهای فعالیت وزیران دولت دهم علی‌اکبر صالحی وزیر امور خارجه در نشستی صمیمی با خبرنگاران به بیان دیدگاه‌های خود درباره برخی تحولات منطقه و همکاری و فعالیت‌های رسانه‌ها در زمان دوره وزارتش در دولت دهم پرداخت.

علی‌اکبر صالحی در آخرین نشست خود با خبرنگاران در کنار رامین‌مهمان‌پرست رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای و سیدعباس عراقچی سخنگوی وزارت خارجه حضور پیدا کرد. در این نشست البته حسن قشقاوی سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه نیز به عنوان معاون کنسولی این وزارتخانه حضور داشت.

وی در این نشست که به نوعی گفت‌وگویی صمیمی با خبرنگاران بود؛ با بیان دغدغه‌های خود درباره فضای رسانه‌ای کشور سالگرد شهادت یکی از خبرنگاران در مزار شریف را گرامی داشت و گفت: ایران در انتخابات ریاست جمهوری با حماسه‌آفرینی سیاسی بار دیگر ارزش و اقتدار و عزت خود را به رخ جهانیان کشاند؛ هیچ‌کس باور نمی‌کرد که ملتی اینچنین تحت فشار از جانب دیگران با وجود تحمیل تحریم‌ها ظالمانه و غیرقابل توجیح و تبلیغات وسیع علیه آن‌ها در پای صندوق‌های رای چنین گسترده ظاهر شوند و 73 درصد واجدین شرایط در انتخابات شرکت کنند و رای به ایده‌ای با عنوان اعتدال و تدبیر دهند.

وی گفت: ایران مراحلی را گذارنده تا به اینجا رسیده است؛ از دوره مشروطه برانگیخته ایرانیان آغاز شد و در انقلاب اسلامی تجلی یافت. 34 سال دوره بالندگی را طی کرد و در این مدت مفتخر است در دولت‌های منطقه و جهان افتخارآفرینی را به جهانیان نشان داده است. در این 34 سال نمونه‌های فراوانی از قبل این ملت به جامعه بین‌المللی عرضه شد که از جمله شیوه حکومت‌رانی جدیدی بوده است که کارآیی خود را در این‌باره در همه بحران‌ها و تحولات شاهدیم.

وزیر امور خارجه گفت: عدالت‌گستری و تحولات چشم‌گیر،‌ارتقا شاخص‌های اجتماعی را در ایران شاهد بوده‌ایم و در آخرین گزارش سازمان ملل، ایران بالاترین رشد شاخص‌های اجتماعی پس از کره‌جنوبی را کسب کرد. ما دوران بالندگی را علیرغم برخی مشکلات و کاستی‌ها شاهدیم و البته بسیاری از کاستی‌ها ناشی از مدیران بوده است و این ملت هیچگاه جهت را فراموش نکرده‌اند و در جهت درستی پیش رفته‌اند؛ هرچند گاهی با سرعت و گاه با کندی حرکت کرده‌اند اما کندی‌ها ناشی از مدیران بوده است.

وی یادآور شد: چند ماه پیش گفتم که سال 92 آغاز دوره جدیدی برای ایران خواهد بود؛ البته این اثر پیش‌گویی نبود، اما مثلا برخی رسانه‌ها از جمله در برنامه 20:30 تلویزیون مرا وزیر پیشگو نامیدند. این موضوع را من به دلیل برخی شواهد و مستنداتی که وجود داشت مطرح کردم؛ این‌که فاز جدیدی از تحولات سیاسی و اجتماعی رخ می‌دهد که ایران وارد دوره جدیدی می‌شود، این نوید را می‌دهم که ایران سریع‌تر از گذشته روبه پیشرفت و اعتدال و اقتدار خواهد رفت این نوید بی‌پایه و اساس نیست.

وی با اشاره به رشد روزافزون رسانه‌ها در دنیا نیز گفت: بخشی از فعالیت‌های رسانه‌ها مربوط به ابعاد تکنولوژیک است و رسانه‌ها هر یک به نوعی از این ابزار بهره‌مند هستند، بعد دیگر رسانه‌ها محتوایی است. ما مدعی هستیم سیاست ما مبنای ارزشی دارد، درست است که به دنبال منافع و مصالح کشورمان هستیم اما به دنبال منفعت‌طلبی نیستیم و به هر اقدامی به صورت منفعت‌طلبانه و مادی صرف نگاه نمی‌کنیم. محوریت رسانه‌ها باید بر بنیان ارزش و اخلاق باشد، رسانه باید بی‌طرف و در عین حال مردمی باشد، باید طرف مردم و هدفش تنویر و ساختن افکار عمومی باشد؛ بنابراین رسانه باید پاک‌اندیش و بی‌طرف باشد.

وزیر امور خارجه ادامه داد: اگر قرار باشد رسانه‌ای جانبداری کند، باید عنوان کند که مثلا ارگان کدام حزب است؛ اما رسانه‌های ما عمدا می‌گویند مستقل هستند و وقتی ریشه و چکیده مطالب منعکس شده را بررسی کنیم می‌بینیم بحث بی‌طرفی چندان در آن در نظر گرفته نشده است.

وی با بیان این‌که «بگذارید رسانه‌های دنیا بی‌طرفی را در رسانه‌های ایران ببینند» گفت: زمانی که در وزارت علوم بودم افرادی را به عنوان چهره سال در حوزه‌های مختلف علمی معرفی می‌کردند، با این‌که وزارت علوم بارها تاکید کرده بود مطالبی که اعلام می‌شود درست نیست، اما همچنان رسانه‌ها به این افراد و این موضوعات می‌پرداختند و حتی صدا و سیما بسیار به این موضوع می‌پرداخت؛ بسیار تلاش شد تا توانستیم مانع آن‌ها شویم اما چقدر افکار عمومی دچار خطای اطلاعاتی کرده‌اند؟ این رفتار هنوز ادامه دارد؛ وقتی قرار باشد شخصیتی را تجمید کنند، توصیفات غلوآمیز مطرح می‌شود و اگر قرار باشد انتقادی از او انجام شود طوری مطرح می‌کنند که گویی آن فرد هیچ حسنی ندارد. ای‌نها شایسته رسانه‌های ما نیست.

وی با بیان این‌که «اگر نقدی صورت می‌گیرد باید شفاف و خداپسندانه باشد» گفت: رسانه‌های ما در چالش بزرگی با دشمن و استکبار جهانی قرار دارند و استکبار به طور طبیعی تمام تلاش خود را به کار گرفته که ایران را به عنوان یک نظام ناکارآمد جلوه دهد. زمانی که نشست سران جنبش غیرمتعهدها را در تهران برگزار کردیم یکی از وزیران خارجه گفت که قبل از این‌که به ایران بیایم تصورم از ایران کشور فقیر و دچار انواع و اقسام مشکلات و بدبختی‌ها بود، آمده بودم که فقر و بدبختی را ببینم اما وقتی وارد شدم متاثر شدم که به عنوان یک وزیر خارجه چگونه مرعوب و تحت تاثیر رسانه‌ها قرار گرفته بودم و تلاش نکرده‌ بودم اطلاعات لازم را در این‌باره بدست بیاورم. حالا قبل از هر چیز از خود شرمنده هستم.

صالحی به اظهارات خودش در دوره وزارتش در وزارت امور خارجه اشاره کرد و گفت: من وزیر امور خارجه دولت احمدی‌نژاد بودم اما همیشه از دیگران به نیکی یاد کردم؛ زمانی که آقای موسویان را بازداشت کرده و اتهام اولیه‌اش را جاسوسی مطرح کرده بودند، اعلام کردم ایشان را جاسوس نمی‌دانم. در مورد آقای اسدی زمانی که هیچکس نمی‌توانست حرفی بزند به نیکی از ایشان یاد کردم و ابزار امیدواری کردم سوءتفاهم‌ها برطرف شود. تاکید داشتم آقای خاتمی و هاشمی از بزرگان نظام هستند و همیشه از آن‌ها به خوبی یاد کرده‌ام در صورتی که وزیر آقای احمدی‌نژاد بودم و تصور چیز دیگری بود، یکبار ایشان نگفت که چرا این حرف را زدید.

وی ادامه داد: نباید بزرگان را تخریب کنیم؛ ممکن است که اختلاف در رای و نظر وجود داشته باشد اما نباید دیگران را تخریب کرد. بسیاری از کشورها چون قهرمان ملی ندارندریال بعضا قهرمانان ملی دیگران را به نام خود می‌زنند اما ما بعضا قهرمانان ملی خود را دفع و دفن می‌کنیم.

وی بار دیگر تاکید کرد: رسانه‌ها باید نقد صحیح داشته باشند؛ افکار را نقد کنند، نباید با بی‌حرمتی شخصیت افراد را نابود کنیم، آن هم در انقلاب اسلامی که یک انقلاب اخلاقی بود. البته در تعاملات بین‌المللی هم این اشکال را داشته‌ایم و نباید به مسوولان و روسای کشورهای دیگر بی‌حرمتی کنیم حتی اگر دشمن بالقوه و بالفعل ما باشند.

وزیر امور خارجه با بیان برخی گله‌مندی‌ها از رسانه‌ها و مسوولان و شخصیت‌های سیاسی درباره طرح برخی اظهارات گفت: وقتی بی‌حرمتی‌هایی مطرح می‌شود گرفتار می‌شویم و منافع و مصالح ملی‌مان خدشه‌دار می‌شود، وقتی در وزارت خارجه به آن‌ها انتقاد می‌کنیم و یا سعی در اصلاح آن اظهارات می‌کنیم می‌گویند از موضع انفعال است؛ در حالی که اقتدار حرف زدن و رفتار خشن و پرخاشگرانه نیست خداوند نیز به حضرت موسی(ع) فرمان داد وقتی پیش فرعون می‌روی زبان لین به کار بگیر.

وی با بیان این‌که «رسانه پل ارتباطی بین سیاست خارجی و افکار عمومی مردم جهان است» ادامه داد: رسانه‌ها رصدخانه تحولات جهان و منعکس‌کننده تحولات درون به بیرون هستند؛ امیدواریم ارتباطی که تا به امروز بوده است روزبه‌روز تقویت شود و ارتباط عاطفی‌ تر از گذشته باشد. جا دارد هر کاری که می‌کنیم حقیقت این جمهوری ناب را آن‌گونه که هست بنمایانیم.

وی با بیان این دغدغه‌ها به مسوولیت مهم رسانه‌ها اشاره کرد و گفت: «هذا ما عهدنا»، «عهدکم» شما چیست؟ امیدواریم البته این دیدار آخرین «عهد زیارت» شما نباشد.

در ادامه خبرنگاران نیز به بیان دیدگاه‌های خود درباره تعامل با وزارت امور خارجه پرداختند که البته در مواردی موضع‌گیری‌های وزارت امور خارجه درباره برخی تحولات نیز مطرح شد.

یکی از خبرنگاران درباره برگزار نشدن نشستی با خبرنگاران از سوی صالحی پرسید که وی پاسخ داد: این انتقاد وارد است کاش نشست‌های بیشتری با خبرنگاران برگزار می‌کردیم و به این شوخی ختم کرد که قول می‌دهم اگر یکبار دیگر وزیر شوم این کار انجام می‌دهم.

وی درباره این‌که مسوولیت بعدیش پس از وزارت امور خارجه چیست نیز گفت: این‌قدر که نظام و این ملت عزیز است، انسان خدمت به آن را یک عبادت می‌داند از دانشگاه آمده‌ام و به دانشگاه باز می‌گردم این قطعی است. روز گذشته تمام روز یکی از کتب درسی که برای مهرماه باید تدریس شود را می‌خواندم که به من نشاط بسیاری می‌داد. دانشگاه رفتن امر قطعی است مگر در این میانه امر دیگری باشد که به تقدیر الهی واگذار می‌کنیم.

وزیر امور خارجه البته درباره اظهارات ضدایرانی وزیر خارجه کانادا نیز گفت: اگر بخواهیم هر اظهار نظرشان را پاسخ دهیم فکر می‌کنند حرف مهمی زده‌اند او برای خود و خانواده‌اش حرف می‌زند.

موضوع رابطه با اروپا و پیام‌های تبریک به انتخاب روحانی نیز در این نشست مطرح شد که صالحی گفت: ایران در سی و چهار سال گذشته در یک چالش بزرگ بوده است، باید پرسید ما مانع چه چیزی در عرصه بین‌الملل بوده‌ایم و چرا غرب این همه نگرانی نسبت به ایران دارد. آن‌ها می‌دانند که ملت تاریخ‌ساز بودند و نخواستند در مدار سیاسی هیچ ابرقدرتی باشند و در جامعه بین‌الملل حقیقت استقلال سیاسی را به نمایش می‌گذارد.

وی گفت: از آن زمان مخالفت با ایران و منزوی کردن کشورمان آغاز شد در چند سال گذشته فشارها به اوج رسید و گفتند فشار فلج‌کننده به ایران وارد می‌کنیم. امروز غرب به این نتیجه رسیده است که دیگر کاری نمی‌تواند بکند.