میزان بارش برف، پراکندگی جغرافیایی آن و مشکلات ناشی از آن در سال 92 با سال 86 مشابهت زیادی دارد.
هیچ کس مسائل و حاشیه های سال 86 را فراموش نمی کند و این که در آن برهه زمانی سخت، از بارش برف سنگین چه استفاده های سیاسی شد و برخی ها کوتاهی هایشان را به گردن رقیبان و مخالفان انداختند!
وقتی به زمستان سال 92 نگاهی می اندازیم می بینیم با تدابیر دولت و نیروهای موازی امداد رسانی همه تلاش ها در سمت و سوی رفع مشکلات مردم گرفتار در برف است و مسئولان به دور از مسائل حاشیه ای و سیاسی کاری با دوری از مصاحبه های عجیب و غریب حتی اگر نقصی وجود دارد با استفاده از کارشناسان و افراد باتجربه سعی در حل آنها داشته و با انتقادپذیری نمی خواهند این بحران ناشی از طبیعت زمستان را به گردن دیگران بیندازند و از وظایف خود شانه خالی کنند و جالب این که باز هجمه های سیاسی سازمان یافته ای از سوی گروهی که روزی خود ادعای توطئه گری ها را داشته اند مطرح می شود!
تاریخ نشان داده است این بحران برفی خاتمه خواهد یافت و در آینده می توان به قضاوت نشست و عملکرد مدیران در حل مشکلات را مورد نقد قرار داد، همان طور که امروز می توانیم مروری بر زمستان سال 86 داشته باشیم و به قضاوت بنشینیم.
در سال 86 مسدود شدن اغلب محورهای کوهستانی، برفگیر، واژگونی و محاصره صدها خودرو در برف و بوران در جاده ها و اتوبان ها و ساعت ها توقف در سرمای شدید در بزرگراه ها و جاده های کشور چالش برانگیز بود، بویژه این که آثار نبود مدیریت دولت نهم در زمینه های مختلف از جمله در انتقال گاز به دیگر هموطنان در استان ها در سراسر کشور ناموفق بود. در زمستان سال 86 مشکلات به حدی پیش رفت که کشور را بحران زده کرد.
تصمیمات شتابزده نیز نتوانست در آن زمستان سخت حل مشکلات بخش های شمالی و شمال غربی کشور و دیگر بخش ها را تسریع کند.
آن روزها تعطیلات پی درپی و فعالیت های روزانه آن ضربه بزرگی به اقتصاد کشور بود و تا جایی پیش رفت که مهم ترین کارخانجات به مدت 16 روز تولیدات خود را به ناچار متوقف کردند.
در زمستان سال 86 بیش از 60 هزار و 764 تن از هموطنان در جاده های برفی زمینگیر شدند و زمان زیادی طول کشید تا از یخ زدگی نجات یابند و در بیمارستان ها و مراکز درمانی بحران شدیدی به وجود آمد و تنها یک بالگرد برای امدادرسانی به آسیب دیدگان و گرفتار شدگان در محاصره برف اختصاص یافت و محورهای اصلی کشور کاملاً مسدود شد.
در آن سال بیشترین بحران در محور های شمشک به دیزین در استان تهران، باند رفت آزاد راه تهران به ساوه در استان مرکزی، آزادراه قزوین به زنجان در استان قزوین، محور چابهار به رزآباد به جاسک در استان سیستان و بلوچستان، میناب به جاسک در استان هرمزگان و آزاد راه امیرکبیر در استان اصفهان بروز کرد و صنعت حمل و نقل کشوری مختل شد.

گاز سیاسی
در بحران آن روزگازرسانی داستان عجیب و غریبی پیدا کرد و دولتمردان در زمستان سال 86 اظهار نظرهایی کردند که در رسانه ها مناقشه انگیخت. وقتی مشکلات گازرسانی به وجود آمد روز 8 دی ماه سال 86 ستاد بحران جلسه ای را در شرکت ملی گاز ایران تشکیل داد و با وجود اتخاذ تصمیمات 11 ماده ای باز نتوانست گره از بحران قطعی گاز در مناطق شمالی و غربی و سراسر کشور باز کند رئیس جمهوری وقت، بحث مشکلات گاز سیاسی اعلام شد. محمود احمدی نژاد عنوان کرد عوامل داخلی باعث قطع گاز از سوی ترکمنستان بوده است و این در حالی بود که حتی مردم عادی نیز می دانستند قطع گاز از سوی ترکمنستان به دلیل افزایش قیمت گاز بوده است چرا که دولتمردان ترکمنستان دو سالی می شد با دولت بر سر تعیین قیمت اختلاف داشتند و این موضوع جدی گرفته نشده بود.
بحران شدت یافت، همه محورهای منتهی به استان قزوین، آزادراه ساوه- تهران در استان مرکزی، مسیر جدید و قدیم قم- تهران، جاده چالوس و هراز برای مدت های طولانی بسته شد. از سویی دیگر دولت نیز در اطلاعیه ای تمامی مراکز دولتی، دانشگاه ها و مقاطع تحصیلی استان ها را تعطیل اعلام کرد و همین تصمیم لطمه ای به توسعه اقتصادی کشور بود.
روستا ها که در مرکز بحران قرار داشتند از همه امکانات به دور بودند به طوری که 50 روستای ساوجبلاغ و نظرآباد استان البرز با وجود نزدیکی به تهران در محرومیت ماندند.
در میان سردرگمی تصمیم گیران ارتش پا به میدان گذاشت. نفربرهای نظامی وارد شهرهای بحران زده شدند تا راه ها و جاده ها را برف روبی کرده و به سرمازدگان امداد رسانی کنند. آنهایی که از نعمت گاز بی بهره شده بودند باید با سوخت جایگزین گرم می شدند. وزارت نیرو اقدام به توزیع نفت با سهمیه روزانه آن هم به برخی خانواده ها کرد و این در حالی بود که خانواده ها پس از لوله کشی گاز به خانه هایشان دیگر بخاری نفتی نداشتند و بازار دلالی فروش بخاری نفتی رونق گرفت و بخاری نفتی مانند دلار ثانیه به ثانیه با افزایش قیمت روبه رو شد تا جایی که در استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل،کردستان و خراسان قیمت بخاری های نفتی از 150 هزار ریال به 550 هزار ریال رسید. همچنین کرسی هایی که در روستاهای مازندران در پستوها مانده بود و خریدار نداشت به قیمت 500 هزار ریال فروخته می شد.برف زمستان 86 در نقاط دیگر نیز تاثیرات بحرانی گذاشت.
16 فرودگاه کشور در وضعیت نامساعدی بودند و بیشتر پروازها یا انجام نمی شدند و یا تاخیر زیادی داشتند؟
وضعیت آمبولانس های اورژانس نیز مشکل دیگری بود. رئیس اورژانس تهران با اشاره به این که در شرایط عادی به سر نمی بریم خواست به خاطر مشکلات تردد برای خودروهای امدادی، اگر شهروندان نیاز ضروری به آمبولانس دارند از خدمات اورژانس کمک بخواهند و در موارد غیر ضروری، آمبولانس های اورژانس را فراخوان نکنند!

بی اعتنایی به توصیه ها
در این آشفته بازار برخی مسئولان کشوری راهکارهایی را پیش روی دولتمردان قرار دادند که متاسفانه نادیده گرفته شد.
حجت الاسلام نیازی، رئیس سابق سازمان بازرسی کل کشور در زمستان سال 86 از لزوم تشکیل شورای عالی انرژی طبق قانون خبر داد اما این شورا با وجود هشدارهای سازمان بازرسی کل کشور تشکیل نشد در حالی که می توانست تصمیم هایی بگیرد که نه تنها در سال 86 مشکلات را رفع کند، بلکه برای آینده نیز تاثیرات مثبتی داشته باشد.
در همان سال و در همایش سراسری مدیران، شرکت گاز نسبت به مشکلات فراروی صنعت گاز و نداشتن استراتژی، هشدار داده شد، اما وزیر نفت با اعلام این که در صنعت گاز استراتژی داریم و مشکلی وجود ندارد به این هشدارها توجهی نکرد و این در حالی بود که دولت نهم باوجود بحرانی بودن تامین گاز داخل کشور در اندیشه افزایش صادرات و گسترش خط لوله صلح تا سنگاپور بود و گاز پروم روسیه هم خواستار خریدگاز ایران برای تامین گاز خط لوله سوت استریم که گاز را به اتحادیه اروپا صادر کند، شد و وسوسه فروش گاز به جان دولتمردان افتاد.

قطع گاز و سفرهای استانی دولت نهم
یکی از استادان علوم سیاسی یک هفته پس از برف بحران آمیز زمستان سال 86 گفت: کشورهای زیادی در دنیا هستند که شدت سرما و ریزش برف در آن ها به مراتب بیشتر از کشور ما است و در عین حال نیز نه دچار بحران می شوند و نه گازشان قطع می شود و نه مردمشان در راه گیر می کنند و بعضاً می میرند.
وی ادامه داد: احمدی نژاد عنوان داشته لوله کشی گاز را باید طوری طراحی کنند که در استان های شمالی کشور با افت فشار و قطع گاز روبه رو نشویم، اما باید دید که ایشان این اشکالات فنی در شبکه گازرسانی کشور را کی متوجه شدند؟ همین هفته گذشته که برف و سرما آمد، آیا قبلاً هم می دانستند؟! در سال های اخیر چه تمهیداتی از قبل – ظرف 30 ماه گذشته- برای اصلاح این سیستم ناقص اندیشیده بودند؟
این استاد علوم سیاسی به دستور بعدی رئیس جمهور دولت نهم اشاره داشته و گفت: در راستای حل معضل قطع گاز در مازندران باید 66 میلیون متر مکعب از گاز مورد نیاز کارخانجات ذوب آهن و فولادمبارکه اصفهان به خط لوله گاز استان های مازندران انتقال یابد! و همان زمان مشخص بود که این اقدام حتی اگر مشکل کمبود گاز را در شمال کشور کاهش می دهد، ضربه مهلکی به بدنه اقتصاد خواهد زد که سال ها تاثیرات منفی اش در پیکره اقتصاد باقی می ماند!
جالب این که همزمان با این که گاز کارخانجات صنعتی کشور به دلیل افت فشار و تامین نیاز مصارف خانگی قطع شد و تولید در کشور نیز با چالش تامین سوخت مواجه شد، بارگیری در اسکله بین المللی بندر انزلی نیز تعطیل شد! و متاسفانه دولت باز اصرار کرد که سایه سیاست به سمت بحران گاز هم کشیده شده است و در سفر خود به شیراز و در جمع علما و روحانیون شهر اعلام کرد، بعضی از داخل کشور، از مسئولان ترکمنستان خواسته اند گاز صادراتی خود به ایران را در فصل زمستان قطع کند و این در حالی بود که خیلی زود پرده از مشکل اصلی و دلایل قطع گاز ترکمنستان به ایران برداشته شد و ترکمنستانی ها با اشاره به این که از ابتدا نیز مشکلات فنی در راه انتقال گاز وجود داشته است عنوان کردند که دولت ایران پول گاز صادراتی را هنوز پرداخت نکرده و از دو سال پیش که آنها افزایش قیمت گاز را پیشنهاد داده بودند رئیس جمهوری دولت نهم آن را جدی نگرفته بود.
در سوی دیگر بحران برفی سال 86، مشکلات مدارس مطرح بود به گونه ای که رئیس اداره آموزش و پرورش بندر انزلی دست به دامان همه نهادها و سازمان ها شد. وی گفت: مسئولان باید هر چه سریع تر با انجام یک برنامه ریزی اصولی در جهت ارائه کمک اعم از کمک نقدی و نیروی انسانی به منظور پیشگیری از تخریب مدارس در استان های شمالی اقدام کنند، باید در راستای حفظ مدارس از نیروهای سپاه، بسیج، ارتش و بنادر کشتیرانی نیز استفاده کرد. آموزش و پرورش توانایی برف روبی و ایجاد امنیت برای آموزشگاه ها را ندارد و جالب این که تا این مقام شهرستانی حرفی از مشکلات ناشی از بارش برف به میان نیاورده بود دولتمردان پایتخت نشین اقدامی برای حل این بخش از مشکلات انجام نداده بودند!
به هر حال با از بین رفتن فرصت های زیادی همه نیروها از همه ارگان های نظامی و امدادی به کار گرفته شد و با ز به خاطر نبود مدیریت مناسب و سازمان دهی کارشناسانه هیچ مشکلی از سر راه مردم برداشته نشد.
در زمستان سال 86 تجربه ای سخت پیش روی مسئولان کشوری رقم خورد.
در آن برهه زمانی ارگان های نظامی کشور، سازمان های امداد و نجات، هلال احمر، آتش نشانی، مردم عادی و... دوشادوش هم برای حل مشکلات پیش رفتند و این که چرا هر روز بحران عمیق تر می شد علتی نداشت جز نبود مدیریت صحیح که بتواند این نیروها و کمک های خودجوش را سازمان دهی کند! و همین باعث شده بود امدادرسانی به صورت جزایر جداگانه ای صورت گیرد و ناکارآمد شود! و این در حالی است که در زمستان 92 شاهد هستیم همین سازمان ها و ارگان های نظامی با دولتمردان همصدا شده اند و تحت سایه چتر یک مدیریت جلو یک بحران را گرفته اند. اما اتفاق عجیب تر این است که همه رسانه ها و تریبونهایی که آن روزچشم بر بحران مدیریت دولت در فاجعه زمستان بسته اند اکنون صحنه محاکمه و مواخذه برای امدادگران آراسته اند.