چندی است که لحن مقامات آمریکایی در قبال ایران با تغییر فاحشی روبرو بوده است. جان کری، وزیر خارجه آمریکا ومعاون وی، وندی شرمن در این زمینه موضوعاتی را مطرح کرده اند که خارج از مساله توافقنامه ژنو بوده است.

به نظر می رسد این موارد به نوعی بازی فرار رو به جلوی آمریکا برای مطرح کردن خواسته های ناشدنی کاخ سفید از ایران باشد. در این میان البته مواضع جمهوری اسلامی ایران مشخص است اما به نظر می رسد گستاخی مقامات آمریکایی نتیجه چند موضوع است که آنان را برآن داشته تا شانس خود را امتحان کنند شاید در این روند به نتیجه مطلوب خود برسند. در این زمینه اشاره کوتاهی به این مواردمی کنیم تا بهتر با قصد و هدف رفتار تازه آمریکایی ها آشنا شویم.

بی تدبیری های اقتصادی آمریکا را حریص کرده است: آمریکایی ها همواره در تحلیل های خود مطرح می کنند که تحریم های اقتصادی ایران را به پای میز مذاکره کشانده است، اما باید از فرصت دیپلماتیک در برابر ایران نیز استفاده کرد. مشخص است که آمریکایی ها متوجه این امر شده اند که توان ادامه اعمال تحریم ها علیه ایران را ندارد و از این باب سعی دارند، هم توافقنامه را یک دستاورد موفق در زمینه تحریم ها قلمداد کنند و هم اینکه از ادامه تحریم ها صرف نظر کنند. اما از سوی دیگر اقتصاد ایران نیز با مشکلاتی روبروست که دولت به شدت در این زمینه برای حل این مشکلات به سیاست خارجی و ایجاد یک رابطه مناسب با دیگر کشورها چشم دوخته است. همین موضوع سبب شده است که آمریکایی ها برای گرفتن امتیاز از ایران بر روی تحریم ها تاکید بیشتری کنند.

برخی سخنان مقامات دولتی ایران مانند خالی بودن خزانه کشور نیز سبب شده است که آمریکایی ها بیشتر به این نتیجه برسند که تحت فشار قرار دادن ایران می تواند به سود آنها باشد. تحریم های ایران نیز از این باب بیشتر برای فشار بر مردم ایران طراحی شده بود که می تواند فشار بر روی دولت را دوچندان کند. در داخل کشور نیز از سوی برخی از کارشناسان حامی دولت مطرح می شود که انرژی هسته ای سبب بروز چنین ناهنجاری در اقتصاد شده است و از این رو آمریکایی ها به این نتیجه رسیده اند که می توان با استفاده از فشار اقتصادی از ایران امتیاز گرفت. دیوید کوهن ، مسئول و طراح تحریم های ایران نیز در این زمینه مطرح کرده است که «من در سفر به انگلیس، ایتالیا، آلمان، استرالیا، ترکیه و امارات این پیغام را دادم که الان زمان تجارت با ایران نیست». از این رو مقامات آمریکایی سعی می کنند که با ایجاد فشار اقتصادی از ایران امتیاز بگیرند.

آمریکایی ها تنها بازیگر میدان هسته ای هستند!: آمریکایی ها در این باب سعی دارند که کدخدامنشی خود را اثبات کنند و ایران را مجبور کنند که برای امضای توافق نهایی به پای مذاکره با آنان بروند. دیدار چندی پیش ظریف و جان کری شاید برگ برنده ای برای چنین تزی بوده است؛ البته هنوز مشخص نیست که در این زمینه چه سخنانی رد و بدل شده است. عدم ارائه گزارش دقیقی از مقامات وزارتخارجه ایران و همچنین شبهه افکنی رسانه های آمریکایی و غربی سبب شده که آمریکایی در یک بازی نرم نشان دهند که در برابر ایران مقتدرانه عمل می کنند و حتی در گفت وگوهای رو در رو نیز به آنان ابلاغ می کنند که اعمال تحریم های موجود ادامه خواهد یافت. به این جهت باید طوری عمل شود که آمریکایی ها تمام تخم مرغ ها  را در سبد خود نبینند وبه مانند بازی شطرنج ایران از تمام مهره های برای پیروزی خود در میدان نهایی توافق هسته ای بازی بگیرد که این موضوع شامل استفاده از روسیه و اتحادیه اروپا می شود.

پاسخ وزارتخارجه در مقابل ادعای مقامات امریکایی: آمریکایی ها هر روز صدای خود را در مقابل ایران بلندتر می کنند و به نظر می رسد این موضوع تا جایی تداوم داشته باشد که مقامات ایران پاسخ درخور توجه ای به آنان بدهند. جان کری چندی پیش مسائلی را در قبال ایران مطرح کرد و وندی شرمن نیز اخیرا به تکرار همان ادعاها پرداخته است. به نظر می رسد تیم دیپلماسی ایران باید سدی در برابر اینگونه سخنان ایجاد کند؛ چراکه عدم پاسخ قاطع در برابر این موارد ممکن است اینگونه مطرح شودکه ایران در مقابل آمریکا منفعل عمل می کند. البته عدم پاسخ قاطع نیز به نوعی همین معنا را می دهد. پاسخ وزارت خارجه باید فنی و حساب شده باشد تا آمریکا بیش از این پیشروی نکند و فضای یکجانبه علیه ایران در این زمینه ایجاد نشود. 

مذاکرات هسته ای و برگ برنده ایران: مذاکرات هسته ای ایران گرچه به خودی خود داری اهمیت بسزایی است اما تیم دیپلماسی کشورمان باید فضایی ایجاد کند که به طرف مقابل اینگونه القا شود که دست برتر مذاکرات ایران است. مذاکراه نوعی تعامل برای اقناع کردن طرف مقابل است و تا زمانی که طرف مقابل با خصوصیات آمریکا به این باور دست نیابد که ایران مقتدر است و تا زمانی که ایران قدرت خود را به طرف مقابل دیکته نکند و جایگاه ایران در این زمینه مشخص نشود، نمی توان انتظار داشت که توافق نهایی به نفع ایران شکل بگیرد. مذاکرات ژنو یک بده بستان معمولی نیست که در آن مبادله کالا به کالا انجام گیرد، در این مذاکرات هر کسی که بتواند برتری خود را نسبت به حریف ثابت کند، برنده است. در این میان برگ برنده ایران می تواند معادلات منطقه ای و عملکرد ایران در منطقه خاورمیانه باشد. معادلات منطقه ای نیز با توجه به هوشیاری ایران به نفع ما در جریان است ودر این زمینه باید ضمن حفظ میدان موجود و نشان دادن هژمونی ایران در این منطقه طرف مقابل را در مورد جایگاه ایران آگاه کرد.