به گزارش روابط عمومی دفتر سیدمحمد خاتمی، هفتاد وپنجمین نشست ماهانه <<بنیاد باران>> با حضور اعضای این بنیاد برگزار شد. در  این مراسم خاتمی با بیان اینکه باید درباره انقلاب اسلامی روشنگری بیشتری صورت گیرد، گفت: هم از نظر دلبستگی افرادی نظیر ما به انقلاب و باورداشت به حقانیت این حرکت عظیم در تاریخ و نیز عقیده به اینکه جمهوری اسلامی راه مناسبی برای تداوم عزت و بسط عظمت ملت ایران و راهکار مناسبی است برای اینکه انسان رشدکرده ایرانی بتواند به خواست های تاریخی خود برسد از یک جهت و از جهت دیگر، دغدغه ای که برای ما وجود دارد که بعد از 35سال از پیروزی انقلاب اسلامی به علت تبلیغات وسیع و بی امان کسانی که از این انقلاب آسیب دیدند و قدرت هایی که احساس کردند این انقلاب به منافع نامشروع آنها آسیب  زده، با زشت جلوه دادن انقلاب و تلاش برای بد تفسیرکردن آن تعبیرات سویی که بوده و هست و باز هم خواهد بود و نیز در اثر پاره ای از کاستی ها و نقص ها و رویکردهای غلطی که ما دست اندرکاران امور داشتیم و نیز به خاطر بعضی قرائت هایی که با اصل انقلاب و نظام ما سازگاری ندارد، رایج شده است اینها همه سبب شده است که در بعضی افراد - به خصوص فرهیختگان جامعه و بالاخص نسل جوان- نوعی تردید و خدای نکرده حتی رویگردانی از انقلاب عظیم ملت ایران و از جمهوری اسلامی پیدا شود و گسترش پیدا کند که این خطر بزرگی است که لااقل برای ما که همه حیثیت و هویت خودمان را در این انقلاب دیدیم، به عظمت آن اعتراف داریم و به کار بزرگی که صورت گرفته است اذعان داریم، این وضعیت نگرانی ایجاد می کند و در نتیجه جا دارد بیش از گذشته درباره انقلاب و جمهوری اسلامی و جایگاهی که داشته و دارد صحبت کنیم و در واقع روشنگری کنیم و نیز اگر به نظر ما می آید که مشکلات، انحراف ها و کژتابی هایی وجود دارد روشنگری یعنی راهنمایی کنیم و راهکار اصلاحی را عرضه بداریم که اصلاحات هم چیزی جز این نیست و من اجازه می خواهم مطالبی را به اجمال درباره انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی و خطراتی که آنها را تهدید می کند و عظمتی که داشته، صحبت کنم.  رییس جمهوری پیشین ایران با طرح این سوال که <<آیا انقلاب ما، دینی بود؟>> توضیح داد: ما به هر صورتی که انقلاب را تعریف کنیم نباید تردید کنیم که آنچه در 35سال پیش در ایران رخ داد یک انقلاب تمام عیار بود؛ حال در اینجا صحبت سر این است که آیا این انقلاب اسلامی بود یا نبود؟ می توان موارد متعددی را ذکر کرد برای اینکه متوجه شد انقلاب دینی است یا نیست؟ ولی بنده دو، سه مورد را ذکر می کنم که اگر بود چاره ای نداریم جز اینکه بگوییم انقلاب اسلامی است: یکی اینکه اکثر کسانی که انقلاب کردند مسلمان باشند؛ دوم انگیزه دینی اگر نگوییم، انگیزه منحصربه فرد بلکه از مهم ترین انگیزه های حرکت مردم باشد یعنی مردم با انگیزه دینی و با احساس مسوولیت دینی برای تغییر و تحول به عرصه بیایند. البته وقتی می گویم <<انگیزه دینی>>؛ منافات ندارد با اینکه خواست های دیگری که مقوم انقلاب هست نیز وجود داشته باشد؛ خواست هایی که تا وقتی نباشد و به مرحله بلوغ و کارآیی نرسد انقلاب رخ نمی دهد؛ نه برای اینکه انقلاب انقلاب باشد خواست های مشخصی که جهت تکاملی جامعه را نشان می دهد و به سوی تکامل پیش می رود باید حضور داشته باشد اما انگیزه، انگیزه دینی است. اتفاقا در صورتی انقلاب دینی موفق خواهد بود که آن انگیزه با خواست های جامعه هماهنگ و همسو باشد. خواست های انقلابی که جامعه دارد دین هم می گوید به سوی این جریان برو و آن وقت جامعه حرکت می کند و جلو می رود.  خاتمی با اشاره به جریانات سیاسی-اسلامی قبل از انقلاب توضیح داد: قبل از انقلاب نوعی انقلاب گری وجود داشت و چند نوع رویکرد اسلامی و تلقی های اسلامی وجود داشت که انقلاب و اسلام انقلاب ما با آن انقلابی گری و رویکردها تفاوت داشت. در قرن گذشته هژمونی یا استیلای ذهنی متعلق به جریان چپ بود که در انقلابیون، مسلمانان، متفکران و روشنفکران و حتی در قانون اساسی آن گفتمان چپ در بخش هایی خیلی تاثیر گذاشته است. یک جریانی وجود داشت که به خصوص در کشورهای پیرامونی نظیر کشور ما خودش را تنها طلایه دار و صاحب رویکرد انقلابی می دانست یعنی می گفت تئوری انقلاب نزد من است و آن تئوری انقلاب هم چیزی نبود جز مارکسیسم و جز آن هر چه بود را ارتجاعی، بورژوازی و نظیر اینها می دانست. جریان چپ خودش را انحصار دار تفکر و عمل انقلابی می دانست و معتقد بود جز بر اساس این تئوری عمل انقلابی تحقق نخواهد یافت و هرچه رخ بدهد ارتجاعی و واپس گراست. این جریان دم از خلق هم می زد؛ با عناوین توده، فدایی خلق، مجاهدین خلق و نظیر اینها آشنایید اما این <<خلق>> کسی نبود جز هسته رهبری که خودشان را نماینده خودخوانده خلق می دانستند. در بینش آنها از آزادی های اساسی خبری نبود. حرکت خودشان و نظام مطلوب خودشان را دموکراتیک می خواندند ولی اصلا دموکراسی به معنای علمی کلمه در این بینش انقلابی جایی نداشت حتی آشکارا از دیکتاتوری پرولتاریا به عنوان مرحله  گذار از بورژوازی یا قبل از آن به سوسیالیسم نام می بردند.

      او افزود: در عمل نیز ابزار و روشی جز خشونت نمی شناختند. شأن انقلابی گری این بود که با تهاجم وارد عرصه می شود و با زور سعی می کند نظر خود را تحمیل کند و دیگران را از صحنه خارج بکند. حتی متاسفانه این روش خشونت بار در درون خود این جریانات انقلابی یا مدعی انقلابی گری روی می داد که گاهی به تصفیه های خونین هم منجر می شد. این امر رایج بود و به خصوص در کشورهای استعمارزده و عقب نگاه داشته شده این بینش و نگرش انقلابی دست بالا را داشت و مدعیان پرادعایشان هم طوری وانمود می کردند که یک تئوری انقلابی بیشتر وجود ندارد و آن هم همین است و هرچه جز این باشد ارتجاحی و واپس گراست. آنها به مردم به صورت ابزار نگاه می کردند و در جاهایی که پیروز شده بودند یا پیروز نشده بودند مدعی هم بودند که عدالت را پیاده کنند عدالتی که هیچ گاه پیاده نشد.  رییس بنیاد باران با اشاره به جریان اصلاح طلبی ادامه داد: درباره اصلاحات به عنوان یک جریان که عمدتا اصلاحات فکری و دینی است و آن را جریان تاریخی می دانم و الان هم رسالت داریم که در این زمینه کار کنیم. اینکه در انقلاب اسلامی ما جمهوری اسلامی مطرح شد نشانه تفاوت دید هم با جریانات ظاهرگرا و هم با آن جریانات التقاطی و جریانات دیگری که پیرامون اسلام مطرح می شدند است چرا؟ برای اینکه جمهوریت مقتضای روح زمانه است نه مد زمانه.  خاتمی با بیان اینکه <<جمهوری یک تعارف نیست که بعضی ها حتی می آیند و می گویند امام هم به آن اعتقاد نداشت>> افزود: ایشان جدا به جمهوریت اعتقاد داشت، قبل از آنکه این آقایان بگویند که برای ظاهر سازی و گذاشتن در دهان مردم گفتند جمهوری و به آن اعتقاد نداشته اند و به امام اهانت کنند و امام را خدایی نکرده متهم به فریب کاری جامعه و تاریخ کنند، قبل از اینها کسانی که پدرخوانده های جریان های تروریستی ظاهرگرای خشونت گرا هستند، می گفتند ما کجا در اسلام جمهوری داریم؟ جمهوری بدعت است! امام فرمودند که بدعت نیست و از همان وقت هم با امام بد شدند. اینها حرف تازه ای نیست که امروز ما می شنویم؛ اما چون جرات نمی کنند بگویند امام اشتباه می کرد، می گویند امام اصلا جمهوریت را قبول نداشت! نخیر؛ جمهوریت جدی بود؛ خیلی خیلی جدی بود؛ بدعت نبود. جمهوریت یک اصل بود و بنده عرض می کنم ما به عنوان کسانی که دلبسته به این انقلاب و اسلام هستیم با همه وجود از جمهوریت نظام دفاع می کنیم؛ با همه لوازمی که جمهوریت دارد. ما انقلابی هستیم؛ مهم نیست دیگران ما را چه می نامند. انقلابی که ما می گوییم و می فهمیم منجر به نظام جمهوری اسلامی شد و امروز هم باید از آن دفاع کنیم.  او خطاب به نسلی که بعد از انقلاب به دنیا آمده، گفت: به نسلی که رنج هم دیده و مشکلاتی را هم تحمل کرده و چیزهایی بر او تحمیل شده است که می توانست نباشد و ممکن است بر اثر آنها تردید پیدا کند و رویگردان بشود و تحت بمباران شدید تبلیغات سوء و عملکردهای نادرست ممکن است رویگردان هایی را پیدا کند، می گویم. انقلاب ما انقلاب اصیل و حادثه مهم تاریخ ایران بلکه دوران ما در منطقه و جهان است. جمهوری اسلامی اصیل برخاسته از متن خواست و مصلحت جامعه ماست و پاسخ دهنده به خواست های تاریخی است. همین قانون اساسی - که ممکن است بعضی ایرادهایی به آن بگیرند اشکالی هم ندارد قابل ترمیم هم هست اما سازوکار خودش را دارد- ظرفیت های زیادی دارد؛ اما در صورتی که همه به آن تن بدهند و آن را پیاده بکنند و آن روحیه اصیلی که در انقلاب ما بود برای مجریان و کسانی  که حافظ آن هستند، جدی گرفته شود. اگر خدای نکرده جمهوری اسلامی را از دست دهیم وضعیت خیلی سیاهی خواهیم داشت و باید بدانیم که ما نمی توانیم این انقلاب را با آن عظمتش فراموش کنیم، زیرا مبدأ هویت تاریخی ماست.  خاتمی با بیان اینکه منظور از اصلاحات فقط یک جریان سیاسی نیست بلکه اصلاحات خیلی بزرگ تر از اینهاست، افزود: اصلاحات یک جریان بزرگ تاریخی است، ما بسته به اینکه چقدر به آن جریان بزرگ تاریخی نزدیک شویم و در آن مسیر باشیم، می توانیم اسم خودمان را اصلاح طلب بگذاریم. اصلا مراد من حزب نیست و به همین دلیل معتقدم اصلاحات در صدد گرفتن قدرت نیست اگر هم قدرت می خواهد یا قدرت را معقول می خواهد، برای این است که بتواند افکار و اندیشه ها و رویکردهایش را در جامعه با امنیت و آزادی بیشتری مطرح کند و سرکوب نشود؛ ما چیز بیشتری نمی خواهیم.

منبع:sharghdaily.ir