استاد جعفر دیناروند/ رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا

شکست تربیتی رویدادی است که رابطه ی مستقیم با مردم و نوع انسان دارد.در درون جامعه روی می دهد و بر آن اثیر منفی می گذارد.شکست تربیتی از این نظر که عدم توفیق را در خود جای می دهد قابل تامل و تفکر است.مشکلی اساسی در درون مردمی است که خود و یا عوامل غیر مستقیم خود را در آن گنجانده اند و آن ها هستند که می بایست فکری به حال آن نموده و مشکل خود ساخته را خود حل نمایند.

اثرات منفی آن بر کل جامعه تاثیر گذاشته و باعث بی ثباتی، دغدغه ی خاطر،بی اعتمادی، بی نظمی، اضطراب، ترس، نا آرامی،درگیری، ستیزه، جنگ و در نهایت مواردی می گردد که با کل نیازهای درونی انسان در تضاد است و مانعی بزرگ برای رشد و تعالی آدم هایی که هنوز به دنیا نیامده اند نیز می شود.شکست تربیتی در درون جامعه قابل بررسی است.

اینکه جامعه به طور مستقیم زیان های آن را متحمل می شود و همین جامعه است که باید فکری برای رفع آن نماید، امری است حیاتی و جدی که اگر مورد غفلت قرار گیرد، آینده ای پر از بی اعتمادی و دور شدن از جوهره ی انسانی را به دنبال خواهد داشت.نکته ای که به عقیده ی بسیاری از پیش بینی کنندگان و آیین های دینی نشان دهنده ی پایان زندگی انسان بر روی کره ی زمین می باشد.

مراجعه ی به روزنامه ها، مجلات، خبرگزاری ها، نوشته های تخصصی، نظریات هر روزه ی سیاسیون، اقتصاد دانان، اصحاب فرهنگ و هنر،ورزشکاران، جامعه شناسان، دینداران و حتی تربیت دانان کشورها به استثنای تعدادی اندک، نشان از جدی نگرفتن آن دارد.گذشت زمان وضعیت را بدتر می کند و سرعت تاثیر آن را افزایش می دهد.

واقعیت تلخی که باید به آن اشاره کرد این است که با تمامی تاثیراتی که ممکن است باعث اضمحلال و نابودی جامعه و محو ویژگی های مردمی گردد،شکست تربیتی پر رنگی خاصی همانند گرانی از خود نشان نمی دهد.

نمادهایی مانند دزدی و یا قتل برای مردم عادی  و جز زندگی محسوب می گردد.ساختن با وضعیت های جدید سرپوشی بر شکست ها می گردد و استفاده از تنبیه و جریمه راهی برای رفع مشکلات تلقی می شود.

شکست تربیتی امری جدی و تاثیرات آن محدود به زمان های خاص نیست.احساس آن به جوهره ی انسانی وابسته است و افرادی که رشد و تعالی لازم را قبل از این به دست آورده اند تنها امید برای درک و فهم آن هستند.

به طور مثال در جامعه ای که گرانی باعث دزدی می گردد، فقر و بی پولی تنها توجیهی برای گریز از شکست تربیتی است.باید پرسید که چرا فقر روی می دهد.ریشه یابی کلیه ی مشکلات درون جامعه بدون شک و تردید عدم رشد و تعالی افرادی است که در درون جامعه زندگی می کنند و شامل افراد خاص نمی گردند.

استفاده از دادگاه ها برای مقابله، از پلیس برای حمله، قانون برای آینده نگری،اسلحه برای نابودی، جنگ برای آرامش، قتل برای محو،تحریم برای به زانو درآوردن، محاصره برای تسلیم و در نهایت قهر و درگیری برای رفع موانع، کاری از پیش نمی برند.مشکل بد برداشت شده است.

در شکست تربیتی باید از قانون علت یابی سود جست.پرداختن به معلول ها تنها کار را مشکل تر می نماید.اشتباهات روز به روز بیشتر می شوند و هزینه کردن برای رفع تاثیرات تنها نابودی منابع را به وجود می آورند.به طور مثال هزینه های تربیت پلیس برای مقابله و یا خریدن اسلحه، منابع تخصیصی مدارس را کاهش می دهد.

شکست تربیتی در درون جامعه به شکل های مختلفی قابل بررسی هستند.در خانواده که اساسی ترین نهاد برای رشد تربیتی است این مشکل نفوذ خاصی نموده است.فرزندان با والدین هماهنگ نیستند.والدین فرزندان را  در درون  زمان خود می بینند.درک متقابل محو می گردد و درگیری های درونی خانه میان اعضا روز به روز بیشتر می شود.

در شهرها نیز با توجه به شدت و ضعف،شکست های تربیتی خود را نشان می دهند.همسایه از همسایه بی خبر است، مشکلات شهری توجیهی برای فاصله گرفتن از یکدیگر می گردد.کمک به همنوع با واژه ای به نام تکدی گری نابود می شود.گدایی راهی برای کلاه برداری محسوب می گردد و در نهایت جوهره ی انسانی روز به روز کمر رنگ تر می شود.

در سطح کشور ها وضعیت چندان راضی کننده نیست.کشتار به نام دین، قتل به نام دفاع از آزادی، تحریم با نام رفع ظلم، دخالت در کشورها به نام اصلاح وضعیت،تولید انواع اسلحه به نام وسایل دفاع،صدور قطعنامه به نام دفاع از بشریت، تدوین قوانین ضد آدمیت به نام نماد پیشرفت و در نهایت ظلم و ستم آشکار به نام آزادی و دموکراسی امری مستمر و عادی می گردد.

در سطح جهانی با اتحاد شوم قدرت های بزرگ، مظلومان وضعیت بدتری را احساس می کنند.خانه های فلسطینیان خراب، شهرک سازی گسترش، امنیت اشغالگران تضمین، انتخابات مردمی مردود،بهپادها فعال، صدور اسلحه افزایش، خودخواهی آشکار و در نهایت زورگویی، منافع ملی تلقی می شود.سازمان ملل متحد نیز مغلوب و در نهایت امیدواری به وضعیت ایده آل تنها آرزویی رویایی محسوب می گردد.

جامعه ی انسانی باید بیدار شود.شکست تربیتی که همان فاصله گرفتن از جوهره ی واقعی انسانی است در حال گسترش است.خانه و خانواده در حال تغییرات منفی است.مدارس وظایف خود را انجام نمی دهند.کودکان به رشد و تعالی دست نمی یابند.اهداف آموزش و پرورش به گذراندن دوره و دادن مدرک خلاصه می شود.دانشگاه ها از محتوا خالی می شوند.مدرک گرایی ریشه ی علم و دانش را نابود می کند و در نهایت جامعه انسانی را به سمتی می برد که امروز شاهد آن هستیم.اگر امروز بیدار نشویم فردا دیر است.سیل تا نزدیکی های درب خانه رسیده است.