استاد جعفر دیناروند/ رئیس مرکز بررسی های اجتماعی
وسائل ارتباط جمعی از هر نوعی که باشند بر رفتار افراد یک جامعه و نیز آرامش و یا عدم آن تاثیر گذارند.رسانه های تصویری بیشترین تاثیرات را در این زمینه دارا هستند.نفس وجودی چنین تشکیلاتی بدون شک برای رفع نیازهای آدمی بوده و این انسان بود که با اختراعات و اکتشافات انجام شده، آن ها را تولید نمود.
اهداف اولیه چنین تشکیلاتی به هیچ وجه شبیه هم نبوده و هر یک با هدفی والا و البته برای خدمت به نوع انسان ایجاد شد.فیلم های تولیدی در تلویزیون و یا برنامه های رادیویی علاوه بر خبر رسانی برای تفریح و پرکردن اوقات فراغت انسان ها ایجاد شدند.وقت فراوان در ابعادی از زمان، وجود بیکاری و فراغت در زمان هایی از زندگی و نیز عدم وجود وسائل ارتباطی سریع در برهه ای از گذشته باعث شد تا مردم بیشترین زمان ممکن را در کنار چنین وسائلی طی کنند.
بدین شکل و با بررسی تاریخچه ی ایجاد وسائل ارتباط جمعی ، تاثیر آن ها در ایجاد رفتارهای جدید و یا تغییر و تحول بعضی از کردارها و نیز تولید باورهای تازه، برداشت از جهان امروز، ارتقا ی دانش و علم و در نهایت کمک به رشد و تعالی انسان ها، برای بسیاری از اهل علم کاملا روشن و مبرا گردید.
این تاثیر و تاثر باعث گردید تا رسانه ها به عنوان پدیدگان جدید در عرصه های زندگی مورد توجه قرار گیرند.در روند تربیت نیز این رسانه ها در آموزش و ارتقا و پایداری دانستنی ها،ارتباط با جهان علم، افزایش تجارب از یکدیگر، تغییر و تحولات جهانی و در نهایت زمینه های رشد سریع تاثیر گذار گردیدند.
انتظار اولیه از رسانه ها بدون شک کمک به رشد و تعالی انسان ها بود و البته در ابتدای کار مشکلی به نام شکست تربیتی قابل تصور نبود.دانستنی های مردم در اثر مطالعه ی روزنامه ها افزایش یافت، نیازهای جدید به دلیل بالا رفتن دانستنی ها به وجود آمد،دریچه ای جدید به روی مردم باز گردید.تمامی این رویداد ها تاثیرات مثبت رانه ها را رقم می زد.
روزنامه ها به دلیل خبر رسانی و دادن آگاهی های لازم مورد غضب بعضی از ارگان ها و تشکیلات زمان خصوصا سیاسیون قرار گرفتند.وابسته سازی آن ها به هر شکل ممکن در دستور کار قرار گرفت و این باعث به وجود آوردن مسائلی شد که امروز به شکل های مختلفی در جهان در حال روی دادن است.کتمان حقایق و یا وارونه ساختن آن ها به دلیل رشوه گیری های هنگفت اولین قدم ها در سقوط انسانیت گردید.
تلویزیون و رسانه های تصویری و حرکتی به جای استمرار حق و دفاع از مظلومان که نماد های واقعی پیشرفت تربیتی است، مدفون و از ظالمان دفاع و از مظلومان دوری جستند.این ها شکل های مختلفی از شکست های تربیتی است که به طور مستمر روی می دهند و با توجه به نفوذی که بر مردم دارند، آن ها را نیز به آن سمت هدایت می نمایند.
تقویت خودخواهی در افکار اقتصادی مانند تبلیغات و سودآوری، دست یابی به هر راه برای افزایش مال و ثروت با نفوذهای تصویری، استفاده از جنس مونث برای جذاب سازی و نیز دروغ پردازی و واژگونی درستکاری و درست رفتاری از جمله تاثیرات منفی رسانه ها بر تربیت بوده و هست.
رسانه ها روزی برای مبارزه ی با ظلم ایجاد شده بودند و یا لاقل مورد انتظار مردم بودند اما با ظالمان همدست شدند.پول های هنگفت برای تغییر خبر ها رد و بدل گردید و برنامه های تصویری به تغییر واقعیات انجامید.در این باره رسانه ها موثر ترین مسئول در شکست تربیتی هستند.
در این میان پرداختن به خبرنگاران، تصویر برداران، کارگردان های هنری و فنی، گویندگان اخبار و گزارشگران، تهیه کنندگان، بازیگران، منشی های صحنه، مدیران جراید، مسئولین رادیو و تلویزیون و سایر عوامل تولیدی ، به تربیت دانان این کمک را می نماید تا ریشه ی شکست های تربیتی را در این مورد بیابند.
مسئولین رسانه ها باید در وهله ی اول خود تربیت شده باشند، به اندازه ی کافی رشد و تعالی کرده و مراحل مختلف رشد را از دوران نوزادی تا به امروزر طی نموده و معنا و مفهوم آن را کاملا درک نموده باشند.اگر درک آن ها از تربیت درست باشد، رسانه ها را نیز همگام با آن فعال می نمایند.
ما شاهد بسیاری از کشتارها، قتل ها، پایمالی حق و حقیقت، فسادهای مالی و جنسی، جنایات آشکار و پنهان، جنگ های تصنعی، نژاد پرستی، جابه جایی ناحق به جای حق از طریق رسانه ها خصوصا آن هایی که در سیطره ی کمپانی های بزرگ مالی و سیاسی هستند، می باشیم.رسانه ها در تسریع شکست های تربیتی نقش بزرگی ایفا می نمایند.
رسانه ها را باید یاور در رشد تربیتی دانست.عوامل مهمی در کمک به انسانیت و آدمیت در نظر داشت.سرمایه ی عظیمی برای رسیدن به تکامل انسانی به حساب آورد.از آن به عنوان نماد بزرگ رشد و تحول یاد کرد و انتظار تغییر و تحولات عظیم انسانی را داشت.اگر این انتظارات که واقعیات رسانه ها هستند، محقق شوند، دنیایی پر از صفا و صمیمیت، آرامش و صلح، دوستی و همکاری و جهانی عاری از هر نوع تنش ها را خواهیم داشت.