هفته گذشته حراست «دانشگاه آزاد» اسلامی با ابلاغ بخشنامهای به همه واحدها و مراکز این دانشگاه در سراسر کشور، از متصدیان حراست و انتظامات خواست تا از این پس در مقوله حجاب و عفاف دانشجویان ورود نکنند. با این حال این بخشنامه از لحظه صدور با واکنشهای مخالف و موافق زیادی همراه بود.
متن کامل بخشنامه رییس مرکز حراست «دانشگاه آزاد» به این شرح است: «نظر به اینکه مقوله حجاب و عفاف، موضوع فرهنگی بوده و نیاز به برنامهها و راهکارهای خاص و تخصصی فرهنگی دارد لذا مقتضی است حراست واحدهای دانشگاهی از هرگونه مداخله در اجرای برنامههای مرتبط با موضوع مطروحه خودداری نموده و صرفا برابر شرح وظایف ذاتی ضمن رصد روند اجرای برنامههای معاونتهای فرهنگی در صورت مشاهده تخلفات احتمالی اشخاص نسبت به تهیه و ارسال گزارش موارد، به متولی فرهنگی واحد اقدام نمایند؛ بدیهی است در صورت مشاهده هرگونه دخالت بیمورد دفاتر حراست در موضوع صدرالاشاره طبق مقررات با افراد خاطی برخورد انضباطی خواهد شد.
تذکر۱: در صورت تمایل ریاست واحد با شورای فرهنگی جهت مداخله یا مشارکت حراست در اجرای برنامههای مرتبط با مساله حجاب و عفاف میبایست موضوع بهصورت مکتوب با ذکر حدود اختیارات و شرح وظایف خاص به حراست واحد ابلاغ و حراست نیز پس از انجام هرگونه اقدامی گزارش عملکرد خود را برای این مرکز ارسال نماید.
تذکر۲: در صورتیکه مسوولان فرهنگی واحد در راستای اجرای برنامههای فرهنگی و انضباطی در موضوع حجاب و عفاف و همچنین برخورد با افراد خاطی اقدامی نمودند، گزارش خود را به همراه مستندات به این مرکز ارسال تا جهت سلسله مراتب سازمانی ارسال گردد.»
پسوند اسلامی را بردارید
با این حال این بخشنامه که به نظر میرسد گامی بزرگ در زمینه اقدامات فرهنگی در حوزه حجاب و عفاف باشد با واکنشها و مخالفتهای شدیدی همراه شده است. آیتالله سیداحمد علمالهدی امامجمعه مشهد یکی از این منتقدان بود. او روز گذشته در خطبههای نماز جمعه گفت: «اخیرا در یکی از دانشگاههای بزرگ کشور که پسوند اسلامی هم دارد که ای کاش پسوند اسلامی را برمیداشتند، مسوول حراست این دانشگاه طی بخشنامهای به تمام حراستهای شعبههای دانشگاه اعلام کرده که حق اعتراض به استاد و دانشجوی بیحجاب را ندارند. درست است که «دانشگاه آزاد» است اما «دانشگاه آزاد» در بیدینی و لامذهبی که نیست.» وی بیحجابی را یک ناهنجاری اجتماعی دانست و با طرح این پرسش که آیا حراست دانشگاه در مقابل بیحجابی مسوولیتی ندارد، اظهار کرد: «دانشگاهی که یکمیلیون دانشجو دارد اگر جولانگاه بیحجابی شود آیا این جز این است که یک راه برای دشمن باز و یک فضای آکادمیک را جلو دشمن بگذاریم.»
همچنین آنگونه که فارس گزارش داده است 21 تشکل دانشجویی در استان لرستان شامل 19 بسیج دانشجویی یک جامعه اسلامی و یک تشکل با عنوان هیات رأیهالعباس دانشگاه لرستان با صدور بیانیهای به این بخشنامه اعتراض کردهاند، در بخشی از این بیانیه آمده است: «برماست که به آقایان «دانشگاه آزاد» و همقطاران فکری آنها عرضه بداریم اگر نمیتوانید و نمیخواهید، کسی را به بهشت نبرید ولی با این مصوبات جاده صاف کن جهنم رفتن دانشجویان این سرزمین نیز نشوید و بدانید که امروز عرصه عفاف و حجاب تنگه احد امت اسلام است و حاشا که این تنگه خالی بماند و آرزومندان راهزنی تنگه احد به امیالشان برسند.»
حراست، ضابط قوهقضاییه نیست
با این حال حمید میرزاده، رییس «دانشگاه آزاد» اسلامی در واکنش به این مخالفتها گفته است: «بخشنامه حراست دانشگاه در تقابل با حجاب و عفاف نیست، بلکه بهبود روشها در برخورد با یک مقوله فرهنگی است.» در این خبر که مرکز روابطعمومی و اطلاعرسانی «دانشگاه آزاد اسلامی»، منتشر کرده؛ آمده است حمید میرزاده این مطلب را در واکنش به جنجالسازی برخی رسانهها درباره پیگیری مسایل مربوط به حجاب و عفاف از سوی متولیان فرهنگی دانشگاه به جای نیروهای حراست، بیان کرد. وی با تاکید بر اینکه «حراست یک سازمان، ضابط قوهقضاییه نیست تا بخواهد کسی را دستگیر کند»، اظهار کرد: «بدیهی است، حراست با مشاهده جرم مشهود، قطعا برخورد قانونی با تخلف خواهد کرد و مسوولان واحدها نیز متخلفان را به مراجع ذیربط ارجاع میدهند.»
میرزاده با اشاره به هجمههایی که طی چند روز گذشته به نهاد علمی و فرهنگی «دانشگاه آزاد» وارد شده است، گفت: «برخوردهای حراستی و فیزیکی و انتظامی 35 سال گذشته اگر موثر بود، مسوولان اکنون از وضع حجاب راضی بودند. حجاب ظاهر باطن اشخاص است؛ باید قلبهای سلیم و باطن افراد پاک شود و این کار، کار حراست نیست؛ بلکه با آموزههای قرآنی و آشنایی با معارف قرآن و اهلبیت و سبک زندگی ائمه اطهار و بزرگواران دین و دانش، قلبها سلیم و باطنها پاک میشوند.» رییس «دانشگاه آزاد» در پایان، گفت: به جای برخوردهای حراستی و انتظامی، راههای نرمافزاری و پرجاذبهای برای توسعه فرهنگ عفاف و حجاب و وقار در دستور کار مدیران فرهنگی «دانشگاه آزاد اسلامی» است که متعاقبا اعلام خواهد شد.
تشکر از حراست
همچنین در خبری دیگر اعلام شد طه هاشمی معاون فرهنگی «دانشگاه آزاد» از حراست این دانشگاه به دلیل ابلاغ این بخشنامه تشکر کرد. معاون فرهنگی «دانشگاه آزاد» با اشاره به بخشنامه صادرشده از سوی حراست «دانشگاه آزاد» در این دانشگاه گفت: از مدیرکل حراست دانشگاه به خاطر صدور این بخشنامه تشکر میکنم.
هاشمی این مطلب را در دوازدهمین جلسه شورای فرهنگیاجتماعی «دانشگاه آزاد اسلامی» با اشاره به بخشنامه صادرشده از سوی حراست دانشگاه با طرح این موضوع که این بخشنامه «دستمایه جریانسازی برخی رسانهها علیه «دانشگاه آزاد» شد» اظهار کرد: از مدیرکل حراست دانشگاه به خاطر صدور این بخشنامه تشکر میکنم.
وی در ادامه اعلام کرد: «گزارشهای مختلفی درباره برخورد نامناسب با دانشجویان و اعضای هیاتعلمی به خاطر موضوع حجاب به دست ما رسیده است. متاسفانه درک درستی از موضوع عفاف و حجاب در جامعه وجود ندارد و بهدلیل عدم بینش درست برخی افراد دراینباره، شاهد برخوردهای نادرست و گاه تند با دانشجویان هستیم.» هاشمی همچنین با اعلام اینکه «حجاب و عفاف جزو موازین قانونی و شرعی جامعه اسلامی ماست» گفت: «رسالت حوزه فرهنگی، ارایه زیباییهای حجاب و عفاف به جامعه است به همین خاطر باید به درستی تبیین شود تا اثرگذاری داشته باشد.»
با قلع و قمع، کار فرهنگی انجام نمیشود
همچنین در واکنشی دیگر، حجتالاسلام علی عسکری معاون پارلمانی «دانشگاه آزاد» در مراسم تودیع و معارفه روسای سابق و جدید «دانشگاه آزاد» واحد یاسوج، با انتقاد از سیاسیکردن مساله حجاب و عفاف و بخشنامه حراست «دانشگاه آزاد»، بیان کرد: «ما بهعنوان مسلمان، شیعه، وفادار به اصول، ارزشها و ولایت هیچ نوع نابهنجاری را در دانشگاه برنمیتابیم. اما نباید مسایل فرهنگی و اجتماعی را سیاسی و ابزار تخریب دیگران کنیم. برخورد رضاخانی با مسایل فرهنگی و ارزشی بد است و باید مواظبت کرد.»
به گزارش ایسنا علی عسکری اظهار کرد: «همه دستاندرکار بودید چرا هماکنون شرایط فرهنگی ایدهآل و مطلوب نیست برای اینکه نوع عمل چیزی بوده که جواب نداده. جوانان همچون فنر هستند که وقتی بر سر آنها بزنی میجهند. باید الگویهای جدید و متناسب با شرایط زمان و مکان به آنها ارایه کنیم تا نوع و رفتار فرهنگی کلیشهای نشود. اصولا مگر ما مامور به سرکوب هستیم اگر بهجای کار فرهنگی که باید میکردیم کار سرهنگی نمیکردیم وضعمان الان این نبود.»
وی بیان کرد: «واقعا متاسفم برای یک جریان افراطی که شکست سیاسی خودش را در انتخابات محمل قرار بدهد برای سوژهیابی دروغین و تبلیغ دروغین. پس انصاف کجا رفته؟ کدام کشف حجاب رضاخانی در «دانشگاه آزاد» اتفاق افتاده؟ آیا تاکیدات مقاممعظمرهبری همین است که ما جلسه به هم بزنیم، شلوغ کنیم، رفتار خشن از خودمان در جامعه بهخصوص در دانشگاه، ظهور و بروز دهیم، بعد هم بگوییم دیگران میخواهند همهچیز را آزاد کنند.» معاون «دانشگاه آزاد» ادامه داد: «دانشجویان، جوان هستند و خصوصیات خاص خود را دارند. با قلعوقمع و خارجکردن، کار فرهنگی انجام نمیشود. حراست، معاونت فرهنگی و کمیته انضباطی هرکدام در چارچوب وظایف، کارشان را انجام خواهند داد.»
سالهاست بسیاری از کارشناسان و متخصصان حوزه فرهنگ بر این نکته تاکید میکنند که در زمینه مسایلی مانند حجاب و عفاف برخوردهای فرهنگی تاثیرگذارتر و بهتر از برخوردهای دیگر به نتیجه مینشیند. بر همین اساس این بخشنامه صادرشده از سوی حراست «دانشگاه آزاد» را میتوان اقدامی جدی در زمینه رویکرد به سمت اقدامات فرهنگی و انجام کارهای ریشهای و با اثر ماندگار دانست.