به گزارش ایران آنلاین(اُنا)،محمدتقی عطایی سرپرست هیئت گمانه­‌زنی و تعیین عرصه‌ی مجموعه‌ی باستانی شوش در سال 1387 - با اشاره به حضور ارزیابان یونسکو در ایران برای بررسی محوطه‌ی «شوش» در ماه سپتامبر (اواخر شهریور و اوایل مهرماه) در نامه‌ای خطاب به رییس کمیته‌ی ملی ایکوموس ایران، خواستار اعلام نظر این موسسه‌ی بین‌المللی درباره‌ی پرونده‌ی ثبت جهانی شوش شد.

در نامه‌ی عطایی خطاب به دکتر مهدی حجت آمده است: «چنان‌که استحضار دارید از حدود دو سال پیش، موضوع ثبت جهانی «مجموعه‌ی باستانی شوش» در دستور کار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور قرار گرفته و این پرونده حدود هفت‌ماه قبل به‌عنوان نامزد ثبت جهانی به یونسکو ارسال شده است.

با وجود این، در هفته‌ی گذشته معاون میراث فرهنگی و مسوول پرونده‌ی ثبت جهانی شوش در واکنش به انتقادهای متخصصان و رسانه‌ها اقدام به برگزاری جلسه‌ای کرده و اعلام کرد که «عرصه و حریم شوش هنوز مشخص نیست» و وظیفه‌ی تعیین عرصه‌ی این محوطه را به پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی محول کرد.

از آنجا که سخنِ او، به‌عنوان مقام رسمی و مسوول پرونده، با ارسال پرونده‌ی مذکور به یونسکو تضاد دارد، مستدعی است در چارچوب اختیارات آن موسسه نسبت به پیگیری صحت و سقم این موضوع اقدام کنید.

نکته‌ی مهم‌تر این است که اظهارات برخی مدیران نشان می‌دهد، پرونده‌ی شوش به شکلی ناقص به کمیته‌ی میراث جهانی ارائه شده است. در این زمینه، دو نقص عمده عبارت است از:

1. حذف و نادیده گرفتن بخش بزرگی از عرصه‌ی هسته‌ی مرکزی بقایایِ باستانی شوش که برخلاف مدارک علمی، به‌نظر می‌رسد به 400 هکتار تقلیل داده شده است.

2. این پرونده به‌عنوان اثری «منفرد» و نه یک «مجموعه» یا «منظر فرهنگی - طبیعی» مطرح و ارائه شده است. در واقع، هم محوطه­‌های اقماریِ وابسته به شهر باستانی شوش و هم بستر طبیعی شکل‌گیری این شهر مثلا رودخانه‌ی «شائور» که جزء جدایی‌ناپذیر آن است، نادیده گرفته شده‌اند.

این نکته شایان توجه است که ثبت جهانی میراث فرهنگی و طبیعی همواره جنبه‌ی مثبتی را تداعی می‌کرده است، اما رویه‌ی متداول سال‌های گذشته منجر به بروز عوارضی در این زمینه شده است.

اکنون نیز هرچند ثبت جهانیِ شوش خبر خوشی به‌شمار می‌آید، اما تعجیل بی‌منطق و آسیب‌زا و تدوینِ غیرکارشناسانه‌ی این‌گونه پرونده‌ها نگرانی‌های جدی پدید آورده است.

در مورد شوش، با وجود این‌که کاوش‌ها و پژوهش‌های باستان‌شناختی و میان‌رشته‌ای بیش از 100 سال سابقه دارد، اما متأسفانه پرونده‌ی شوش بر نظرات دانشمندان و متخصصان استوار نشده است.

نظر به این‌که کمیته‌ی ملی ایکوموس به‌طور مستقل و در زیر مجموعه‌ی ایکوموس جهانی فعالیت دارد و اعضای آن نیز از کارشناسان مطلع و متخصصِ زمینه‌های مختلف میراث فرهنگی میهن ما هستند، تقاضا دارد مسائل مربوط به «مجموعه‌ی باستانی شوش» که از حیث تاریخی و تمدنی حائز اهمیت فوق‌العاده‌ای برای ایران و جهان است، به‌طور ویژه پیگیری و مسوولانه نسبت به آن اعلام نظر شود.»