تغییراتی که روندهای جهانی متاثر از گسترش پدیده جهانی شدن در فضای بین المللی ایجاد کرده و به نزدیکی بیش از پیش افکار عمومی در سطح جهانی منجر شده است، جو بین المللی را به سود مساله فلسطین و به ضرر رژیم صهیونیستی تغییر داده است.

خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) پنجم مهرماه گزارش کرد نشست کمیته فلسطین جنبش عدم تعهد در سطح وزیران خارجه به ریاست «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در مقر سازمان ملل برگزار شد.

در این نشست، نماینده فلسطین درباره طرح قطعنامه ای در شورای امنیت با هدف تعیین ضرب الاجل برای پایان اشغالگری رژیم صهیونیستی صحبت کرد. وی گفت : فلسطین در نظر دارد که قطعنامه ای با این مضمون در ماه آبان و در زمان ریاست آرژانتین بر این شورا برای تصویب ارایه کند.

در پایان این نشست، اعلامیه پایانی کمیته فلسطین جنبش عدم تعهد که مذاکره در مورد آن قبلا درسازمان ملل متحد انجام شده بود با توافق به تصویب وزیران امور خارجه رسید.

همچنین، «محمود عباس» رییس سازمان تشکیلات خودگردان فلسطین، در سخنان امروز خود(پنجم مهرماه) در مجمع عمومی سازمان ملل، رهبران صهیونیست را به جنایت جنگی متهم کرد و گفت که در مجامع بین المللی آن ها را مورد پیگرد قرار خواهد داد.

سالهاست رژیم صهیونیستی علیه مردم بی دفاع فلسطین جنایات متعددی مرتکب می شود و مجامع بین المللی نیز هر بار یا سکوت پیشه کرده اند، یا در سایه فشارهای سیاسی گروه های نفوذ صهیونیستی نتوانسته اند رای لازم را برای محکومیت این جنایات به دست آورند.

اما نیروهای پویایی بخش روندهای جهانی که ناشی از گسترش روند جهانی شدن هستند -از جمله پیشرفت های فناورانه، کاهش حاکمیت دولت ها، نفوذپذیری بیشتر مرزهای ملی، افزایش وابستگی متقابل و پیچیده جهانی و محبوبیت بیش از پیش ایده مردمسالاری حکومت- منجر به کاهش نقش مطلق حکومت ها در روندهای سیاسی جهانی و افزایش نقش گروه های فراملی، فروملی شده است. در چنین بافتی، می توان گفت دوره کنونی از لحاظ اهمیت و وزن افکار عمومی در تاثیرگذاری بر سیاست های حکومت ها دوره ای بی همتاست.

از سوی دیگر، گسترش فناوری های ارتباطی و دسترسی آسان عمومی به آن ها به دلیل گسترش زیرساخت های ارایه چنین فناوری هایی و قیمت ارزان آن ها، فاصله زمانی و مکانی در سطح جهانی را بیش از پیش کم کرده است. بنابراین می توان گفت جهان کنونی بیش از هر زمان دیگری به ایده «دهکده جهانی» «مارشال مک لوهان» نزدیک تر گشته است. افزایش امکان ارتباطات جهانی مردم کره زمین با یکدیگر نوعی یکدستی فرهنگی در جهان ایجاد می کند که منجر به ایجاد هسته ای از آرمان های جهانی مشترک حول محور «حقوق انسانی» شده است.

به دنبال این اتفاق، پدیده های محلی به دلیل مشابهت آن ها با چنین پدیده هایی در دیگر مناطق جهان از راه تاثیرات اشاعه ای در فضای دهکده جهانی، از شکلی محلی به پدیده ای جهانی تبدیل می شوند که در کمتر از چند روز می تواند موجی جهانی در پشتیبانی از آن ایجاد شود.

این تحولات در کنار وجود برخی بلوک بندی ها و سازمان های بین المللی که خواهان مقابله با نظام سلطه و ابزارهای اعمال چنین سلطه ای هستند، باعث شده است موج های جهانی علیه جنایات بشر دوستانه و در پشتیبانی از حرکت های انسان دوستانه حول مباحث مشترک بشری ایجاد شود. جنبش عدم تعهد از جمله این بلوک بندی ها و سازمان های ضد سلطه است.

مساله فلسطین نیز از این تغییرات جهانی بر کنار نمانده است. امنیتی شدن بیش از اندازه این مسائل و تلاش های گسترده صهیونیسم جهانی برای جلوگیری از بازتاب مطالبات فلسطینی ها در سطح جهانی، تاکنون باعث شده بود در مجامع رسمی مساله فلسطین به حاشیه رانده شود. اما به دنبال تغییراتی که روندهای پویای جهانی ایجاد کرده اند (تغییراتی که در بالا به آن ها اشاره شد)، مساله فلسطین از یک دستور کار امنیتی محدود و بسته خارج و به خواسته ای جهانی تبدیل شده است و دیگر حکومت ها نمی توانند به راحتی زیر فشار لابی های صهیونیستی از کنار آن بگذرند.

در فضای کنونی هرچند هنوز مساله فلسطین نتوانسته است به گونه ای که نیاز است در مجامع بین المللی اهمیت و جایگاه خود را پیدا کند، اما به دلیل اهمیت بیش از پیش افکار عمومی در محاسبات سیاسی حکومت های ملی و سازمان های بین المللی، حقوق فلسطینیان رفته رفته به یک خواست جهانی در میان افکار عمومی جهانی تبدیل می شود. این امر مساله فلسطین را از دستور کار رسمی و ملاحظات سیاسی پیرامون آن خارج می کند و به مساله ای جهانی و مرتبط با حقوق انسانی تبدیل خواهد کرد؛ اتفاقی که در شرایط کنونی نیز شاهد آن هستیم.

در تایید این گفته ها و روندهای پیش رو می توان به موج اعتراض ها علیه حملات تازه رژیم صهیونیستی در نوار غزه اشاره کرد. فشارهای سیاسی که مردم اروپا بر دولتمردانشان وارد می کردند فضا را بر آن ها برای پشتیبانی از رژیم صهیونیستی تنگ کرد و آن ها را به اعمال فشارهای سیاسی و تهدیدهای اقتصادی علیه رژیم صهیونیستی مجبور کرد.

اعتراض علیه گسترش شهرک سازی ها در مناطق اشغالی و تهدید برخی کشورهای اروپایی برای تحریم شرکت هایی که در شهرک های صهیونیست نشین فعالیت می کنند نیز نمونه دیگری از فشار افکار عمومی علیه سیاست های نژادپرستانه رژیم صهیونیستی بود.

در پی چنین تحولات و فشارها از ناحیه افکار عمومی جهانی و سازمان های ضد سلطه بود که در آذرماه 1391 وضعیت فلسطین در سازمان ملل متحد از نهاد ناظر به دولت غیر عضو ناظر ارتقا یافت.

اعزام کشتی های حاوی کمک های انسان دوستانه به غزه که در سال های گذشته صورت گرفت نیز در چنین چارچوبی قابل تحلیل بود. هر چند در آن زمان به دلیل آماده نبودن فضا، این حرکت ها نتوانست به اهداف مورد نظر دست یابد.

برگزاری نشست کمیته فلسطین جنبش عدم تعهد در سازمان ملل نیز در این جهت قابل تحلیل است. به خصوص که این نشست در زمانی برگزار شد که نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در جریان است و همه کشورهای عضو بالاترین مقام های سیاسی خود را به این نشست اعزام کرده اند و این نشست مورد توجه همه رسانه های دنیا قرار دارد.

این رویدادها می تواند در سال های آتی روند را به سود فلسطین و به ضرر رژیم صهیونیستی تغییر دهد و معادلات را از شکل کنونی به وضعیتی که در آن مردم فلسطین به حقوق خود دست خواهند یافت، تغییر ماهیت دهد. اگر نگاهی روند محور به مساله داشته باشیم، می بینیم که چنین رویدادهای خردی در سطح کلان اجزای تشکیل دهنده یک پازل بزرگ هستند که در پایان روال حوادث را به سود فلسطین تغییر خواهند داد.

از مهدی جوکار- گروه تحقیق و تفسیر خبر