*دکتر رسول دیناروند

فراهم کردن امکان دسترسی کافی به غذای سالم جزو وظایف دولت ها و از ارکان توسعه است.در سياست‌هاي كلان كشور از جمله ماده 32 قانون برنامه پنجم توسعه به فعاليت شوراي عالي سلامت و امنيت غذايي و در بند "د" به وظيفه وزارت بهداشت به‌منظور تهيه  فهرست مواد و فرآورده‎هاي غذايي سالم و ايمن و سبد غذايي مطلوب براي گروه‌هاي سني مختلف اشاره شده است.

تاكيد اسناد بالادستي بر امنيت غذايي نیز به‌عنوان هدف توسعه هزاره سوم حاكي از آن است كه امنيت غذايي قبل از آن‌كه محصول توسعه باشد خود عامل توسعه قلمداد مي‌شود.

از سویی دیگر، در سیاست های کلی سلامت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری ، وزارت بهداشت به عنوان متولی تامین سلامت و امنیت غذایی معرفی شده، همچنين،  مسئله امنیت غذایی مردم نیز یکی از دغدغه های مهم دولت یازدهم به شمار می رود.

 از اين منظر توجه و برنامه‌ريزي برروي امنیت غذا، تکلیفی قانونی و حقی همگانی تلقي مي‌شود که اجرای گامی دیگر از طرح تحول نظام سلامت كشور، آن را محقق نمود تا با آموزش و اطلاع رسانی در حوزه محصولات پرخطر غذایی به عنوان یکی از اهداف مهم این طرح، كشور بتواند با داشتن نيروي انساني سالم ، گذر آرامي به سوي توسعه همه‌جانبه و پايدار را تجربه کند.

در این راستا، دستورالعمل  ضوابط برچسب گذاری مواد غذایی و آشامیدنی رونمایی شد. براساس این دستورالعمل، نشانگرهایی با استفاده از رنگ های قرمز (منع مصرف براي گروههاي خاص)، نارنجی (محدودیت در مصرف)، و سبز (عدم محدودیت در مصرف) برای مواد غذایی ثبت خواهد شد.

برچسب گذاری مواد غذایی به عنوان ابزاری مهم جهت اطلاع رسانی به مصرف کنندگان و سازمان های ناظر اهمیت ویژه ای دارد و مهم ترین وسیله تبادل اطلاعات بین تولید کننده، فروشنده و مصرف کننده است.دستورالعمل  ضوابط برچسب گذاری مواد غذایی و آشامیدنی الزامات شفاف در مورد اطلاعاتی که باید به مصرف کننده داده شود و چگونگی نمایش آنها را برای صنايع غذايي، فراهم می کند.

صرف نظر از اطلاعات روتینی که در گذشته بر تولیدات ثبت می شد، باید الزامات و توصیه های بهداشتی، اظهارات توصیفی چون: ارگانیک، غنی شده یا دستکاری ژنتیکی بودن،اظهارات اخطاری، اطلاعات تغذیه ای و در نهایت نشانگرهایی شامل مقدار کالری، چربی کل، چربی ترانس، نمک(کلرید سدیم) و قند را با رنگ های متمایز به عنوان حق مسلم مصرف کننده و عملیاتی نمودن گامی دیگر از طرح تحول سلامت ،بر روی فرآورده های غذایی ثبت نمایند.

امروز ثابت شده بار اول بیماری‌ها،  متوجه بيماريهاي غیرواگیر است و مرگ ناشی از آنها بسیار بالا و زودرس است. مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان‌ که به شیوه زندگی و سبک تغذیه مربوط می‌شود. تحقیقات نشان داده، اگر کشورها تنها حوزه غذا را اصلاح کنند، می‌توانند 10 سال به عمر مردم‌شان اضافه کنند که این امر با هیچ اقدام دارویی و درمانی میسر نمی شود.

سخن آخر اینکه، حوزه امنیت غذایی به‌عنوان مقوله‌ای چند وجهی مانند بسیاری دیگر از حوزه ها تنها با تلاش یک سویه وزارت بهداشت به سرانجام نمی رسد. تعاملات بین بخشی و پرهیز از موازی‌ کاری ها در این حوزه، به همه متولیان امر، هماهنگی لازم را گوشزد مي‌كند. تجربه ثابت کرده است که فقدان هماهنگي مي‌تواند فرآيند توسعه را به تاخیر انداخته و طولاني تر کند که این  امر آثار غيرقابل پيش‌بيني و منفي براي همگان را رقم می زند. بنابراین باید دست به دست هم دهیم و گام به گام این طرح نوپا را همراهی کنیم، چرا که افق های روشنی در انتظارمان است.

*رئیس سازمان غذا و دارو