استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجنماعی ایران اُنا: معمولا فعالیت های آموزشی و تربیتی در ابتدای کار خود با محتوا سرو کار دارند.نماد محتوا نیز انواع وسایل آموزشی از جمله کتاب ها می باشند.هر آنچه که برنامه ریزان و تربیت دانان برای رشد و تعالی انسان ها لازم می دانند در قالب کتب منتشر می نمایند.

درد دل های تربیتی در این رابطه دارای محورهای متفاوتی است.کتب نزدیک ترین عامل به افراد برای جلب اعتماد است.باید ایجاد انگیزه نماید و افراد را با توجه ی به محتوا برای تغییرات و تحولات آماده نماید.محتوا می تواند علاقه را در تربیت شوندگان را باعث گردد.

ما این نکات را از این نظر لازم می دانیم که امروزه در ایران خصوصا در مدارس و دانشگاه ها علاقه ی به مطالب محتوایی تنها برای رفع وظیفه اجرایی می شوند.بسیاری از دانش آموزان وجود کتب مختلف را تنها وقت گذرانی می دانند و کوچک ترین علاقه ای به آن ها نشان نمی دهند.

چرا این اتفاقات به طور مستمر روی می دهند و مسئولین حتی اجازه ی بررسی را نمی دهند.کتب امروز در آموزش و پرورش به هیچ عنوان تحریک کننده ی یادگیرندگان برای یادگیری نیستند.فراگیران باید بدانند که به چه دلیلی فراگیری محتوا برایشان لازم و ضروری است.آن ها باید احساس نیاز کنند که متاسفانه نمی کنند.

کتب در روند تربیت در ایران مانند سایر عوامل نقش تعیین کننده ندارند.احساس نیاز که نشود بی تفاوتی به دنبالش می آید و بی تفاوتی منجر به عبث و بیهوده شدن امر آموزش گشته و اصلی ترین مطلب برای تربیت نیز عملا از گردونه خارج می گردد.

درد دل های تربیتی در این رابطه به نکته ای مهم نیز اشاره دارد.چه کسانی اجازه ی تعیین محتوا را دارند؟ چرا هر کسی به خود اجازه می دهد که نویسنده ی آن ها باشد؟چه رابطه ای میان نویسندگان جعلی و تعیین کنندگان است؟ فریاد دلسوزان از این بابت بسیار زیاد و گسترده است.

کدامین کتب در نظام های آموزش و پرورش ایران گره ی مشکلات فراگیران را باز کرده است.مگر مشاده نمی شود که بعضی از محتوا ها حتی با شرایط سنی فراگیران در تضاد است.بی توجهی به کتب درسی در ایران بیداد می کند.کسانی در این رابطه وارد می شوند که اصول اولیه ی یادگیری را نمی دانند.

کتب درسی باید همراه ترین دوست و یاور افراد در یادگیری باشند.کلید یافتن راه حل ها در امر فراگیری و به دنبال آن شکوفا سازی و تغییرات عمده ی خلقی و روانی افراد گردند.چه کسی ادعای تغییر و تحولات  در کتب درسی ایران را  دارد؟

کتب درسی در نظام آموزشی ایران قادر به راهنمایی نیستند.درد دل ما از این بابت است که بسیاری از دانش آموزان حتی از کتبی خاص متنفرند.مل.م است که نتیجه ی چنین گرایشی دوری از مدرسه و بی تفاوتی نسبت به آموزش و در نهایت عدم رشد و تعالی است.چرا تا این اندازه در کتب درسی فشارهای غیر منطقی تنها برای حفظ مطالب می شود.

کتب درسی ما به هیچ عنوان قادر به یاری به فراگیران برای شغل یابی، حل مشکلات اجتماعی، زمینه ی رشد و تغییرات، علاقه ی به ادامه ی تحصیل، ایجاد ابتکار، خلاقیت، تفکر منطقی، اصلاح روابط اجتماعی، تحکیم روابط انسانی، اقتدار ملی، ارتقا فرهنگ خودی و در نهایت امیدوراری به آینده نیصستند.

عکس آن صادق است.دلزدگی نسبت به مطالعه، احساس بیهودگی، غیر مفید بودن، اتلاف وقت، از بین بردن علاقه، فرار از یادگیری، بدبینی نسبت به سایر کتب، عدم کار آیی، خستگی، بی ارتباط به نیازهای فردی و اجتماعی، کنار گذاشتن بعد از امتحانات، گاه پاره کردن و در سطل های آشغال گذاشتن و در نهایت احساس امری تکرای و غیر استفاده نمودن را در خود جای داده اند.

کتب درسی در ایران باعث درد دل های متفاوتی نه تنها در محتوا، بلکه در موضوع نیز شده اند.بسیاری از موضوعات درسی اصولا نیازی به ارائه در پایه های تحصیلی ندارند.نویسندگان نا آگاهی که تنها از نویسندگی نوشتن را می دانند و از روند تربیت و پایه های رشدی غافلند و شکل و شمایلی از کتب که به هیچ وجه حتی از نظر ظاهر دارای جاذبه نیستند.باید در این رابطه فکری انقلابی نمود.اگر این تصمیم دیر تر گرفته شود ممکن است قابل برگشت نباشد.