استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: تربیت به عنوان فعالیتی عمدی و دارای برنامه همیشه با توفیق و موفقیت نسبی همراه بوده است.اینکه این میزان رضایت کننده است یا خیر را باید موضوعی جداگانه بدانیم اما اینکه تربیت در روند خود دارای توفیقاتی نباشد، مسئله ای مهم در روند زندگی انسانی تلقی می گردد.

بر این اساس است که عدم کارایی و توفیق روند تربیت در ابعاد کوچک مانند خانه و یا در ابعاد بزرگ تری مانند جوامع خاص و یا در سطح ملی مهم تلقی می گردد.تربیت در سطوح بالاتر مانند کلان شهر ها و یا در دایره ی ملیت گرایی موضوعی حیاتی محسوب می گردد.در ایران ما این درد دل را مطرح می کنیم برای اینکه بدانیم و به دیگران گوشزد نماییم که تربیت روندی مانند سایر روند ها و جریانات فعالیتی جامعه نیست بلکه به یک معنا خاص است و خاص بودن آن نیز باعث زندگی سعادتمند انسانی و یا عدم آن خواهد گشت.

تربیت به عنوان جریانی مستمر بدون تردید دارای ساختار یا قالب فعالیت است.نگاه به ساختار آن نشان دهنده ی پیش بینی برای توفیق یا عدم آن است.تربیت را نباید مانند امری که خود به خود و بدون برنامه قابل اجراست، نگریست بلکه دقیقا مانند هر فعالیتی دارای ساختار و تشکیلات دانست.

ساختار نگریستن تربیت به معنای وظیفه بندی و تقسیم کار و مسئولیت نیز هست.کشورهایی که در این زمینه توفیقات خاص تربیتی داشته اند از همین منظر به تربیت نگریسته اند و برای تمامی مسئولیت ها نیز حدود و ثغور تعیین کرده اند.

در ایران اولین درد دل تربیتی ما شامل ساختار پایه ای تربیت یعنی خانواده است.خانواده ها از وظیفه ی خود آگاهی ندارند و شاید برای بسیاری از افراد خانه تربیت کلمه ای نا آشنا و برابر با ادب باشد.اگر دولت روزی تصمیم بگیرد که والدینی را برای بد رفتاری با فرزندان مورد سئوال قرار دهد، تعجب خواهند نمود و بدون شک خواهند گفت که چه ارتباطی به دولت یا مسئولین قضایی دارد که فرزند خود را چگونه بزرگ نماییم.

این در حالی است که اصلی ترین وظیفه خانواده ها تربیت و رشد دهی فرزندان است و بدیهی است که کوتاهی در این زمینه باید همراه با پاسخگویی باشد.خانواده اولین تشکیلات در ساختار تربیت کشور بلکه جهان است.بنابراین باید آن را جدی گرفت که متاسفانه رها شده و دولت ها و مجالس نسبت به آن احساس قرابت و نزدیکی نمی کنند.

ساختار مدارس نیز دومین شکل از دایره ی تربیت محسوب می شود.کار مدارس را نباید آموزش صرف دانست بلکه یاد دهی باید به عنوان وسیله ای در خدمت تربیت افراد جامعه باشد.تشکیلاتی که بعد از خانه مهم ترین در نوع خود است و باید مورد تاکید دلسوزان و قدرتمندان اجرایی کشور باشد.

متاسفانه درد دل در این رابطه بسیار زیاد است.بسیاری از افراد نا آگاه از روند تربیت با نامگذاری مدارس باعث ایجاد فاصله ی طبقاتی و تفاوت قائل شدن میان مردم شده اند.کار اصلی دولت ایجاد تشکیلاتی عدالت پیشه با عنوان مدارس است و حق ندارد که افراد را با نام های متفاوت از تحصیل و خوب یادگرفتن محروم نماید.

نهادهای مرتبط همه  دارای تشکیلاتی از بنیان تربیتی هستند.به طور مثال در بیمارستان های ما که در ظاهر مسئولیت سلامت جسمانی را دارا هستند، رشد دهی بر اساس رفتارهای درست اصل است.ما در دل های زیادی در این رابطه داریم.زیر میزی های امروزی دقیقا عقب گردی حیوانی است.پزشکان ما که قسم خورده ی خاص هستند تا بدان اندازه در رفتارهای انسانی و احساسات نوع دوستانه سقوط کرده اند که منافع مالی را بر نوع دوستی خود ترجیح می دهند.

در دادگاه های ما تربیت باید اساس باشد .هر نوع تصمیم عادلانه ای که گرفته می شود برای سریع رسیدن به ذات انسانی و تحولات درونی آدمیزاده باشد.قضات ما باید مانند تربیت دانان عمل نمایند.حکمی که صادر می کنند باعث اصلاحات انسانی گردند.اگر چنین احساسی در میان قضات و تشکیلات قضایی ما وجود نداشته باشد، فاجعه ی انسانی به بار خواهد آمد.

دولت دارای تشکیلات سیاسی صرف نیست و کسی نباید این فرض را که کار دولت نگه داشتن کشور از طریق سیاسی است ،درست شمارد.دولت ها و کشورها را مردم نگه می دارند.بدین شکل اصل و اساس ساختار آن باید تربیت باشد.رشد دهی ملت برای ایجاد تغییرات جهانی و رسیدن به جوهره ی آدمی و حذف ویژگی های حیوانی است.ساختار تربیت در دولت قابل اغماض نیست و اگر روی دهد بزرگ ترین ضربه را به مملکت وارد می کند.

درد دل های تربیتی می گوید که در مملکت ایران بلکه تمامی جهان داشتن ساختار تربیتی در کل فعالیت های مردمی و دولتی اصل و اساس است و اگر تا امروز مورد غفلت واقع شده است زیان های آن آشکار گردیده است.بسیاری از روابط حیوانی و غیر قابل قبول در سراسر مملکت به دلیل همین غافل بودن است.همه در تربیت دخیلند و ساختارهای تربیتی باید برای همه آشکار و روشن شوند.در ایران ما با این نقیصه روبرو هستیم.