وی از جمله زنان نادری است که بیشترین بخش از فروغ جاودان نور امامت را دریافت نمود و توانست خود را در کمالات و صفات حمیده همسان و همانند مادرش زهرای اطهر(س) بسازد.

اشتهار او به نقش آفرینی در کربلا و در کاروان اسرا و تأثیر حضورش در مغلوب کردن آثار جنگ موجب غفلت از دیگر ابعاد شخصیتی وی شده و مدیریت بحران
 بی نظیری که وی در ماجرای کربلا از خود به ثبت و ظهور رسانیده، جمیع صفات حمیده وی را تحت تأثیر قرار داده است.

خطبه های حضرت زینب (س)در حضور مردم کوفه سلیس، شیوا و در اوج فصاحت و بلاغت ایراد شده و بیانگر کمال سخنوری ایشان و نشان دهنده تدبیر و مدیریت تمام و کمال ایشان در واقعه کربلاست.

در گفت و گویی با دکترمعصومه زهیری، استاد حوزه و دانشگاه و مشاور استاندار و مدیر کل امور زنان و خانواده استان قم، با ابعاد شخصیتی حضرت زینب(س) بخصوص با مدیریت بحران ایشان آشنا می‌شویم:

   حضرت زینب(س) در حادثه کربلا چه نقشی در اصلاح جامعه ایفا نموده اند؟

یکی از ابعاد مهم شخصیتی حضرت زینب(س) که باید با تأمل و دقت بیشتری بدان توجه نماییم، نقش آفرینی ایشان در همراهی امام حسین (ع)و حضور در کاروان امام از مدینه تا مکه و سپس حرکت به سمت کوفه و حضور در کربلا و نقش ویژه و شفاف ایشان بعد از واقعه کربلاست.

هجرت حضرت زینب (س) از مدینه به کوفه یک هجرت اختیاری بوده و خود و پسرانش به دلخواه و با توجه به ابعاد این نهضت با امام زمانشان همراه می‌شوند.

در واقع حضرت زینب(س) از مهاجر محسوب می‌شوند، زیرا ایشان یک بار از مدینه به همراه پدر بزرگوارشان امیرالمؤمنین(ع) به کوفه رفته و این بار نیز به همراه برادرشان امام حسین(ع) به کوفه مهاجرت می‌کنند.مهمترین وجه شخصیتی حضرت زینب (س)، امام باوری و شناخت ایشان از امام و یاری دین خداست.

وقتی حرکت امام حسین (ع) برپایه اصلاح امت پیامبرش و اقامه  امر به معروف و نهی از منکر است، یقیناً حرکت حضرت زینب کبری(س) نیز اصلاح جامعه و نصرت دین خدا و شناساندن معروف و تبری جستن از منکر بوده است.

  مهمترین نقش حضرت زینب(س) پس از واقعه عاشورا چه بوده است؟

 آرامش بخشی به 84 زن و بچه توسط حضرت زینب(س) انجام می‌گرفته، در کنار تمامی مسایل یاد شده حضرت توجه خاصی به حجاب و عفاف خویش و زنان کاروان داشته اند تا آنجا که امام حسین (ع) خیمه زینب کبری (س)و بچه ها را در وسط قرار داده و اطراف خیمه های محارم حضور داشته و دور بعدی در سومین حلقه ،اصحاب حضور داشته اند.نقش حضرت زینب(س) در مورد خود امام حسین(ع) هم نقش
ویژه ای بوده است.

نقش حضرت زینب(س) در پراکنده نشدن زنان و کودکان قابل توجه است. ایشان تا ظهر عاشورا و زمانی که جنگ ناجوانمردانه به پایان می‌رسد، زنان و کودکان را گرد خود خوانده و به آنان آرامش می‌دهد. ایشان پیش از شهادت سیدالشهدا(ع)، جز دو مورد که به شهادت رسیدن حضرت عباس بن علی و حضرت علی اکبر (ع) از خیمه خارج نشده اند و فقط درهنگامه به شهادت رسیدن این دو عزیز، برای تسلی بخشیدن به امام حسین(ع) خیمه گاه را ترک و به خدمت برادر می‌رسد.

  یکی از ویژگی های قابل توجه حضرت زینب(س)، مدیریت بحران ایشان در آن شرایط طاقت فرسا ذکر شده، در حالی که خود ایشان نیز داغدار وماتم زده بودند، لطفاً بفرمایید چه عواملی باعث اقتدار و حفظ صلابت ایشان درآن شرایط شده است؟

کودکان و زنان و داغ دیدگان وقتی به چهره حضرت زینب(س) نگاه می‌کردند، آرام می‌شدند. گویا اسکان و آرامشی برای آنها حاصل می‌شد. مدیریت بحران حضرت زینب(س) در این میان قابل توجه است.در روز قتال و روز مقابله با سپاه کفرو نفاق، حضرت زینب(س) وقتی خیمه گاه راکه مورد تهاجم قرار گرفته، مشاهده می‌کند، خطاب به امام سجاد(ع) می‌گوید : «پسر برادرم! چه کار کنیم؟» ایشان می‌فرمایند :«علیکن بالفرار». در آن شرایط سخت و فشار و تهاجم برای نجات جان همه زنان و کودکان و برای آنکه آنها را از آتش زدن خیمه ها و غارت اموالشان و تعرض سربازان ابن سعد در امان نگاه دارد، آنها را پراکنده می‌کند و خود ناجی وجود نازنین امام زمان خود حضرت زین العابدین(ع) که پس از به شهادت رسیدن امام حسین(ع) به امامت می‌رسند، می‌شود.

امام سجاد(ع)در بیماری بسر می‌برد و در شرایطی قرار دارد که جان ایشان در معرض خطرات بسیاری است. حضرت زینب(س) جان خود را حائل می‌نماید تا کسی نتواند به ایشان تعرض کند. در آن شرایط بحرانی و سخت یک بار دیگر نازدانه هایی که پراکنده شده بودند را دور خود جمع می‌کند ،زنان و کودکان داغدار را تسلی داده و به تسلای دل آنها شب را نگهبانی می‌دهد و خطاب به آنها می‌گوید:آرام بخوابید زینب(س) بیدار است! زانوان زینب(س) توان ایستادن ندارد، اما روح بلند زینب(س) به او استقامت می‌بخشد.

در شام غریبان امام حسین (ع) زینب کبری(س) انسجام و یکپارچگی را در میان 84 زن وکودک برقرار می‌کند.تأمل در این حالات و استقامت مافوق تصور حضرت زینب(س) مارا به حقانیت جمله امام سجاد(ع) در وصف عمه بزرگوارشان آگاه می‌سازد که فرمودند: «عمه جان در قنوت نماز شبت مرا دعا کن.» از این جمله در می‌یابیم حضرت زینب(س) تا چه میزان به مقام عصمت نزدیک است که امام سجاد(ع) از ایشان طلب دعا می‌کند.همه می‌دانیم که حضرت زینب(س) نزدیکترین چهره به معصومین بود و هفت معصوم را در زمان حیاتش درک کرده است.

   نقش حضرت زینب (س) در پیام رسانی واقعه عاشورا و رسوایی خاندان بنی امیه و تبلیغات عوام فریبانه آنها چگونه بوده است؟

بعد مهمی که  باید در باره آن کتابها نوشته شود و در تاریخ برای همیشه جریان داشته باشد؛ توجه به پیام رسانی حضرت زینب(س) و اقتدار شخصیتی ایشان است.

حضرت زینب(س) چنان باشجاعت و دلاوری، تمامی توطئه ها و نیرنگهای دشمنان را در زمان اسارت نقش بر آب می‌کند که گویی تمامی غل و زنجیرهای اسارت را به یک باره پاره نموده و آنها را بر سر یزیدیان خراب می‌کند.

در بازار شام و کوفه، در مسجد کوفه، در مجلس ابن زیاد و در تمامی منزلهایی که می‌ایستادند و در 
جایگاه هایی که درنگ می‌کردند، با معرفی خود و خاندان نبوت و کسانی که به ساحت پاک خاندان پیامبر(ص) تعرض کرده بودند، با زیرکی خاص و هوشمندی بی‌نظیری پیام مظلومیت اباعبدا...الحسین(ع) را به گوش مردم رسانیده و همچنین سلامت و منش دینی و اخلاقی خود و زنان و کودکان را حفظ می‌نمایند و هم چهره ننگین حکومت بنی امیه را معرفی و رسوا می‌کردند، به طوری که ابن زیاد پس از شنیدن سخنان حضرت زینب(س) می‌پرسد، این زنی که این گونه با اقتدار سخن می‌گوید، کیست؟

حضرت زینب(س) با اقتدار و قدرت وارد مجلس می‌شود و چنان خطبه های قرایی می‌خواند که زنان کوفه، گیسوان را چنگ انداخته و مردان محاسن می‌کندند.حتی در مجلس ابن زیاد چنان تلاطمی می‌اندازد که همه سفیران و کارگزارانی که از شهرها و دیگر ممالک به دانجا آمده بودند، ابن زیاد و یزید را مورد شماتت قرار می‌دهند که تو خاندان پیامبرت را کشته‌ای و به اسارت گرفته‌ای؟! و سرانجام در آخرین تصمیم سرنوشت ساز، از امام سجاد(ع) می‌خواهد اجازه زرنگار کردن کاروانها را به یزید ندهد و دستور می‌دهد تا کاروانها را سیاه پوش کنند که در هر قریه و شهر و جایگاهی چنان کوبنده و غراء سخن می‌گوید که همه می‌پرسند، این کاروان داغدار و سیاه پوش چه کسانی است؟

حضرت زینب(س) نیز از شهادت مظلومانه امام حسین(ع) و یارانش می‌گوید و هرگز سکوت نمی کند تا اینکه او را از مدینه فرا می‌خوانند، زیرا می‌دانند او تا روزی که زنده است، پیام آور واقعه کربلا خواهد بود.