به گزارش ایران اُنا، وجود عارضه در جامعه تنها نشان دهنده ی هشداری است که آدمی زاد از آن آگاه می شود.بیماری ها در کل کشورها برای معرفی بیان نمی شوند بلکه اصل مطلب درمان ان هاست.علت هم کاملا معین است.رفع خطرات برای بهزیستی هدف اصلی تلاش هاست.بدون شک سرفه کردن تنها وجود یک عارضه است اما چرا این سرفه صورت می گیرد، نکته ی اصلی برای رفع ان است.

آسیب های اجتماعی هم چنین حالتی دارند.تحقیقات برای معرفی تنها مقدمه ی تلاشی طولانی محسوب می گردد.انچه جامعه را به این سمت می کشاند، شناسایی برای معرفی نیست بلکه تلاشی برای حذف ان هاست.معرفی برای شروع کار لازم اما اتمام کار محسوب نمی گردد.در شناسایی هم باید واقعیت های یک مورد تعیین گردند.

شناسایی در درون خود دارای رتبه بندی است.از سطحی نگری گرفته تا عمق نگری در حرکت است.انچه ان را از گذر معمولی به شگرف نگری می کشاند، تفکرات و انتظارات جامعه است.افرادی که پاکیزگی محیط خارج از خانه برایشان یک وظیفه محسوب نمی شود، بیشتر از سایرین ان را آلوده می کنند.جامعه با حرکات خود مشکل ساز یا ارامش ساز خواهد بود.بنابراین شعار دادن تنها پوششی برای اشتباه کاری مجسوب می شود.

گله کردن از وضعیت موجود بدون حرکت برای تغییر و اصلاح تنها یک نماد از نیاز است اما نمی توان با تکیه ی بر ان شاهد تحولات درونی جامعه گردید.هر عارضه ای دارای روابط علت و معلولی است.کسانی که تنها معلول را می بینند هرگز موفق به اصلاح امور نخواهند بود.

آسیب های اجتماعی از هر نوعی که باشند بدون دلیل ایجاد نمی شوند.شناسایی و معرفی عوارضی مانند دزدی و یا قتل تنها هشداری برای دفاع شخصی است اما هرگز باعث حذف ان نمی شود.این واقعیت را باید پذیرفت که مسئولین امار دهنده تنها بیان خطرات را اجرایی می کنند و گاه نیز به صراحت اعلام می کنند که معرفی بعضی از ان ها برای امنیت جامعه خطرناک است.

چنین نگرشی باعث انبوه سازی آسیب ها می گردد.باید فکری اساسی و بنیانی قوی را در این باب اغاز کرد.باید پذیرفت که ریشه کنی آسیب ها تنها با ریشه شناسی امکان پذیر است.روابط علت داشتن با معلولیت واضح اصل حرکت برای حذف آسیب هاست.آسیب های اجتماعی دارای بنیان و ریشه ی منطقی هستند.

باید ریشه ها را شناخت، باید دانست که چرا در بعضی از جوامع آسیب های خاص ایجاد می شوند در حالی که در جوامع دیگر چنین رویدادهایی به وقوع نمی پیونددن.علت ها را باید جستجو کرد.راه منطقی اتصال میان علت و معلول را باید زیرکانه یافت.تنبیه، زندان، اخراج، محکومیت، محروم کردن، شلاق زدن، اعدام نمودن و تبعید کردن تنها نشان از درک خطر آسیب هاست اما تضمینی برای حذف ان ها نیست.

آسیب شناسان مختلف موفقیت خود در برقراری جامعه ی پویا و دارای امنیت و ارامش را در بنیان یابی آسیب ها می بینند.اینکه پرسیده شود" چرا بعضی از افراد دست به چنان اقداماتی می زنند؟"اعتراف به نیاز اساسی در شناسایی است.آسیب ها بدون دلیل ایجاد نمی شوند.هیچ کس به دلیل سالم بودن و  متعادل بودن دست به اقدامات نمی زند.گرسنه به دنبال غذاست و تشنه در پی اب می گردد.

در روند اصلاح سازی جامعه و بهزیستی مردم، علت یابی یکی از اصلی ترین فعالیت ها نزد اهل علم و دانش است.با یافتن ریشه اعمال می توان نسبت به اصلاح ان اقدام نمود.در مکانی که دزدی به وفور دیده می شود،باید نوع ان را مورد بررسی قرار داد.همه این را می دانند که با گران شدن اتومبیل در بعضی از مناطق، دزدی در این بخش افزایش یافت و وقتی وسایل ان گران تر از وسیله گردید، دزدی به سمت وسایل رهنمود گردید.بنابراین باید ناتوانی افراد در تامین زندگی را یک علت برای دزدی در نظر گرفت.

در گزارشی که به مسئولین مملکت در یک برهه از زمان در باره دزدی منجر به قتل داده شد، علت یابی یکی از اقدامات ان ها برای از بین بردن دزدی گردید.در ان زمان بی کاری و فقر را رد یابی نمودند و دستور ایجاد کارخانه برای اشتغال زایی را صادر کردند و شاید اخرین دزدی در این شکل بود که انجام می گرفت.نباید با شعار دهان خود را پر کنیم.

حرف زدن بزرگ ترین مشکل مسئولین در برخورد با آسیب هاست.عارفی که با رفتار خود در زمان های دور موفق به حذف دزدی در منطقه ی خود شد از همین روش علت یابی استفاده کرد.جوانی که بیکار است، وقت زیادی در اختیار دارد و سعی می کند ان ها را به شکل های مختلف تلف نماید.افزایش انرژی و نداشتن نیروی از بین برنده باعث انجام کارهایی می گردد که بسیاری از ان ها ممکن است آسیب باشند.

علت بسیاری از حرکات مزاحمتی به دلیل عدم توجه به اقشاری است که دست به چنین اقداماتی می زنند.آسیب ها به خودی خود به وجود نمی ایند.قطعا دارای بنیانی منظقی هستند.باید علت ها را ردیف نمود.ان ها را سلسله مراتب داد.از شدید ترین تا ضعیف ترین تقسیم بندی نمود.آسیب را با علت مطابقت داد و زمینه ر ا برای تصمیمات بعدی مهیا نمود.

تعارف را باید کنار زد.اینکه گفته می شود همه نمی توانند آسیب شناس باشند به دلیل همین دیدگاه علت یابی است.وقتی افرد معمولی با دیدن یک آسیب اولین نظرشان تنبیه و برخورد فیزیکی است نباید انتظار داشت که ان ها بتوانند اصلاحات مورد نظر را در جامعه اعمال کنند.اگر چنین نگرشی در مسئولین باشد که باید فاتحه ی جامعه را قبل از مرگ خواند.

اگر آسیب شناسی دارای مراحل متفاوتی است بدون شک ریشه یابی مهم ترین و برترین فعالیت محسوب می گردد.البته ممکن است این ایراد هم وارد باشد که چرا تنها مسئولین باید ان را انجام دهند.منظور ما هرگز این نیست اما می گوییم همه می توانند بیان نظر کنند ولی تمرکز بر ان ها باید در مکانی خاص با افراد متخصص و دارای شیوه های معین باشد.اگر چنین شود بدون شک امیدواری برای کاهش آسیب ها افزایش می یابد.

استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا