استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: پلیس در خدمت مردم عبارتی زیبا و قابل قبول است.دیدن این جمله در جامعه ایجاد آرامش می کند.دیدن و یا شنیدن چنین عباراتی بدون شک دارای اثرات مثبت فراوانی است اما اگر همین جملات در حد نوشتن باقی بمانند ناامیدی و یاس ایجاد می نمایند.عملکردها بهترین منعکس کننده صداقت و درستی تئوری هاست.

شوش شهری بزرگ با مردمی صادق و کوشا مانند هر شهر دیگری دارای جرائم رانندگی است.این موضوع هرگز جدید نیست و تعجبی نیز به دنبال ندارد.اشتباهات افراد در رعایت نکردن قوانین و مشخص بودن حدود اختیارات پلیس راهنمایی و رانندگی به این نکته رنگ و روی عادی می دهد.

گرچه افزایش تخلفات در هر جامعه ای نشانی از عدم رعایت قوانین است اما این یک طرف قضیه است و روی دیگری نیز در درون ان نهفته است.رفتارهای رانندگان اگر خلاف آیئن نامه ها و دستورات تدوینی پلیس باشد بدون شک شامل جرائم می گردد ایا پلیس نیز می تواند نوعی تخلف را داشته باشد؟

مراجعات مکرر مردم به ایران انا و شکوه و شکایت از عملکردهای جرائمی ما را بر آن داشت تا این مورد را به طور جدی تعقیب نمائیم.مشاهده ی بعضی از رفتارهای جرایمی تایید گفته های مردم است و بنابراین باید در این باره چاره جویی و رفع موانع گردد.

جرائمی مانند نبستن کمر بند ایمنی، همراه نداشتن مدارک، گذشتن زمان اعتبار گواهینامه، نداشتن بیمه نامه، گذشتن از تابلوی عبور ممنوع و یا پارک کردن مکان های دارای توقف ممنوع مواردی هستند که باعث صدور جرائم می گردند و مردم از این بابت شکایتی نداشتند زیرا از قانون با اطلاع بودند.اما مواردی که در ادامه خواهد آمد اصل و اساس نارضایتی مردم بوده است.

اولین مورد رفتار پلیس در توقف اتوموبیل هاست.شکل گفتار دستوری و نوعی طلب کاری است.ضربه زدن به اتومبیل هابرای حرکت یا توقف،نوشتن شماره ی اتومبیل قبل از درخواست مدارک و در نهایت گفتن کلمه ی "برو" به جای بفرما بعد از اینکه مدارک تمام و کمال بودند از جمله گزارشاتی است که رسیده است.

دومین مورد محل توقف افراد پلیس در شهر است.آن ها معمولا مکان هایی به این کار مبادرت می کنند که برای رانندگان نقطه ی کور محسوب می شود.به طور مثال در توقف موتورسیکلت ها یا اتومبیل ها انتهای خیابان طالقانی که پایان بن بست است نوعی شوک وارد می گرددو جالب اینجاست که موتورسیکلت های دیگری که خلاف جهت از خیابان امام حرکت می کنند نظاره گر هستند و پلیس با آن ها کاری ندارد.

اشکال مختلف جرائم سومین موردی است که شکایات مردم را در پی داشته است.به طور مثال چند وقت پیش نزدیک پارک ساحلی اتومبیل هایی متوقف شدند که از آن ها برگ معاینه ی فنی درخواست می شد.سئوال اینجاست ایا راهنمایی و رانندگی به اندازه ی کافی اطلاع رسانی در این مورد نموده است؟ بسیاری از رانندگان از این بابت اظهار بی اطلاعی می کردند و حتی بعضی نگران بودند که معاینه فنی در اهواز را باید انجام دهند و واقعا مکان آن را در شوش نمی دانستند.چرا این اطلاع رسانی انجام نگرفته است؟

اخیرا نیز در دست پلیس راهنمایی و رانندگی برگ های سفیدی مشاهده شد که تعجب همگان را برانگیخت.بعد از توقف اتومبیل کارت ماشین درخواست و سپس برگ سفید داده شده و در آن پرداخت عوارض را مشروط به دادن کارت نمودند.سئوال اینجاست مگر وظیفه ی پلیس گرفتن عوارض شهردای است؟ ایا این جنبه ی قانونی دارد؟ اگر بلی پس چرا این را به اطلاع مردم نمی رسانند؟ کسی در این باره نگفته که برای گرفتن کارت اتومبیل خود به کجا مراجعه نماید؟ در موردی که فرد قادر به پرداختن عوارض در شهر نبود و برای پلیس آن را توضیح داد، عکس العمل وی این بود که کارت داده می شود اما گواهینامه را بدهید تا شما را جریمه کنم بعد کارت را تحویلتان دهم.سئوال این است که ایا ماده یا کدی برای این جریمه وجود دارد؟ اگر بلی آیا رانندگان این را می دانند؟

شوش با مشکلات متعددی در رابطه با جرایم روبروست.باید در این باره مشکل گشایی شود.افرادی برگ به دست مقابل اتومبیل ها می ایستند و جریمه می نمایند.به نظر نمی رسد که هر فردی بتواند چنین کاری را انجام دهد.حتما قانونی و شرایطی برای جریمه کردن وجود دارد که مردم از آن بی اطلاع هستند.انواع افراد با درجات مختلف و حتی سرباز نیز در بین جریمه کنندگان وجود داشته است.

مردم شوش مردمی با فرهنگ و فهیم هستند.حق دارند که از دلایل جریمه ی خود با خبر باشند.کسی حق ندارد با آن ها دستوری برخورد کند.قانون را در وهله ی اول باید مسئولین قانون اجرا نمایند.توقف پلیس در مکان هایی که برای رانندگان دارای دید کافی نیست اصلا به صلاح نیست.اینکه پلیس بگوید من شماره شما را نوشته ام و نمی توانم قبض را خدشه دار کنم، منطقی نیست.باید از تخلف اطمینان داشته باشند و سپس اقدام به نوشتن کنند.

بسیاری از شکوه ها در باره ی سئوال کردن از پلیس برای دلیل توقف این بود که فایده ای ندارد، بارها به ما گفته اند که بسلامت اگر بیشتر بمانی بیشتر جریمه می شوی.مسئولین شهر شوش خصوصا مسئول محترم راهنمایی و رانندگی باید موضوع آموزش افراد تحت فرمان خود را در دستور جدی کار قرار دهند.نارضایتی مردم امر نامطبوعی است.

شهری که در آستانه ی ثبت جهانی است بیشتر از قبل نیازمند به رعایت قانون است اما اگر ادامه ی کار چنین باشد نتیجه ی مطلوب به دست نخواهد آمد.مشاهده ی انبار موتورسیکلت های توقیفی و پر شدن قبض های جرائم نه تنها مطلوب نیست بلکه بسیار ناامید کننده است.به همین منظور پیشنهادات زیر ارائه می شوند

الف: آموزش پلیس خصوصا افرادی که به عنوان سرباز در این مجموعه خدمت می کنند با استفاده از علومی مانند روان شناسی، شخصیت شناسی، فرهنگ شناسی و جامعه شناسی انجام گیرد.

ب: همراه با استفاده از جرائم که البته از نظر جامعه شناسی همیشه نتیجه ی مطلوب را به دنبال نخواهد داشت از تشویق نیز به شکل های مختلفی استفاده شود.

ج: اطلاع رسانی از طریق نصب انواع بنرها خصوصا در رابطه با موارد جدیدی مانند معاینه ی فنی، عوارض شهردای و ....صورت گیرد که این مورد تا کنون در شوش مشاهده نشده است.

د: استفاده از برگ جریمه برای موتورسواران متخلف اجرا و از توقف آن ها در پارکینگ ها که خود منشا بسیاری از موارد نقض هستند، کار را منظم تر می نماید.

ذ: حرکت موتورسواران در خیابان های شوش بر خلاف جهت حرکت امری عادی شده، در وهله ی اول با اطلاع رسانی و دادن هشدار اقدام و سپس برخورد جریمه ای و قانونی با آن ها شود.

ر: مسئولینی که در رابطه ی با عوارض گرفتن سرعت را در نظر می گیرند بدانند که عایدات باید در جهت ساختن محل های پارکینگ، آسفالت خیابان ها و برداشتن موانعی شود که کمک فنرهای ماشین ها را عیب دار کرده اند.

در خاتمه باید گفت که نظم امری چند پهلوست و با یک بعدی نگریستن ایجاد نمی شود.وقتی محل هایی برای پارک کردن در شوش نیست، نصب تابلوهای توقف ممنوع سئوال برانگیز می شود. وقتی خیابان های شوش پر از چاله و چوله است کسی راضی به دادن عوارض نیست.آن ها به جای عوارض پول خود را به فنر ساز، جلو بند، بالانس کننده ی ماشین و پنچر گیر می دهند.

باید برای سامان دهی به امور ترافیکی شهر شوش تفکری جدید ایجاد شود.نوآوری و خلاقیت حرف اول رفع این مشکل است.جریمه کردن دردی را دوا نمی کند.شاید کسب درآمدی باشد اما برای رعایت قانون باید از راه های منطقی تر استفاده شود.