به گزارش مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا، زینب کبری(س) سومین فرزند حضرت علی(ع) و فاطمه ی زهرا(س) است.او نخستین دختر خانواده است که بعد از امام حسین (ع) متولد شد.نامگذاری او به زینب دارای دلیل خاصی بود که شرح آن چنین است.اصولا با تولد فرزندان زهرا(س) ،پدر و مادر از پیامبر درخواست می نمودند تا نامی را برای آن ها برگزیند.همان طور که برای امام حسن و امام حسین نیز چنین عمل نمودند.

آن روز پیامبر از شنیدن تولد نوه اش شادمان گشت و نام او را زینب گذاشت.دلیل اینکار این بود که شخص پیامبر دختری به همین نام داشت که قبل از این فوت نموده و برای ایشان بسیار عزیز بود به طوری که نمی توانست این علاقه را پنهان دارد.وی در این نامگذاری فرمودند که یک بار دیگر فرزندم زینب برای من متولد شد.من او را مانند زینب قبل دوست می دارم.بنابراین تا زمانی که پیامبر در قید حیات بودند علاقه مندی خود را به زینب کبری(س) نشان می دادند.

 ایشان درسال ششم هجری متولد شد و فاصله ی سنی او با برادرش امام حسین(ع) دوسال بود، گرچه بعضی این فاصله را بیشتر می دانند.در سن پنج سالگی بود که رحلت پیامبر(ص) اتفاق افتاد.در سنین کودکی  بسیاری از کارهای خانه را جهت کمک به مادر انجام می داد و بعد از فوت ایشان نیز این وظیفه را ادامه داد.رابطه ی او با برادرانش بسیار صمیمی بود و خصوصا بعد از شهادت امام حسن(ع) رابطه ی او با برادرش امام حسین( ع)خاص گردید.

از نظر شخصیتی فردی پرسشگر بود و بیشترین سئوالاتش در باره ی قرآن و آیات آن بود.در باره ی ازدواج او نوشته اند که خواستگاران بسیاری داشت اما امام علی(ع) با مشورت وی با ازدواج او با پسر عمویش جعفر بن ابی طالب موافقت کرد.جعفر برادر امام علی(ع) از قهرمانان پر افتخار اسلام بود.

حاصل ازدواج زینب و جعفر پسرانی بودند که همراه وی به کربلا رفتند و شهید شدند البته اختلاف نظر در این باره نیز وجود دارد اما قول برتر آن است که سه پسر او عبارت بودند از محمد، عون و عبیدالله ، اما بعضی از کتب نام پسرانش را علی،محمد،عون و عباس ذکر کرده اند،که محمد و عون در واقعه ی عاشورا به همراه امام حسین(ع) شهید شدند.

علاقه ی حضرت زینب به خانواده به حدی بود که در زمان خلافت پدر همراه وی زندگی می کرد و با اینکه ازدواج نموده بود اما در امور خلافت یاور پدر بود.بنابراین تمامی مشکلات پدر را از نزدیک مشاهده کرد و رفتار مردم با برادرش امام حسن(ع) را نیز تجربه کرد.

با حرکت کاروان امام از مدینه به همراه برادر مهاجرت نمود و فرزندان خود را به همراه داشت البته همسر وی در مدینه باقی ماند.شخصیت وی برای مردم قابل احترام بود به طوری که او را عقیله ی بنی هاشم(مهین بانوی بنی هاشم) لقب دادند.

وی تمامی حوادث عاشورا را از نزدیک مشاهده نمود و در روز عاشورا در کنار برادر وظیفه ی نگه داری از اهل بیت را بر عهده داشت.در واقعه ی عاشورا برای او اتمام وظیفه نبود و با شهادت امام و یارانش از کربلا به شام، وظیفه ی مقابله با حوادث را بر عهده داشت.بنا بر قولی در زمان واقعه بیش از پنجاه سال سن داشت.

زینب(س) به همراه کاروان از شام به مدینه آمدند و سخنانی در باره ی واقعه ی کربلا،رفتار یزید و ابن زیاد ارائه نمود که باعث حرکت مردم در مدینه،مکه و سراسر حجاز شد.یزید با آگاهی از این حرکت او را به مصر تبعید نمود.

زینب مابقی عمر خود را در خانه ای که مسلمه ی انصاری از شیعیان برای او آماده کرده بود، گذراند. و بنا بر قولی در همان مکان نیز فوت نمود.فوت ایشان یک سال و نیم بعد از واقعه ی کربلا روی داد.آن روز یکشنبه چهاردهم رجب سال شصت و دو هجری بود.

در کتب معتبر محل دفن او را بلبیس که محلی در مصر است ذکر نموده اند و البته بعضی نیز از دمشق یاد کرده اند.محل دفن او در مصر خانه ی مسلمه ی انصاری ذکر شده است.به نظر می رسد که قول مصر درست تر باشد.

استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا