مقدمه

قرن حاضر را عصر ارتباطات نامیده اند شاید ، تاثیر و نقشی  که امروزه رسانه ها ی مختلف در ازبین بردن فاصله ها دارند، عمده ترین دلیل برای چنین نامگذاری باشد.در میان تعدد اطلاعات و فراوانی خبرها ،آنچه که مسلم است ،توجه به تکثر افکار و کسب اعتمادهای نو و نیز به رسمیت شناختن تنوعات و اجتماعات فرهنگی ،توسط رسانه هاست. زندگی در «عصر ارتباطات»  ایجاب می کند  رسانه ها ضمن  توجه به رضایت مخاطبان و مشترکان خود ، به ارزش افزوده ی محصولات ، خبر یا تحلیل هایشان نیز بیفزایند و نسبت یه آن ها "وا نگری" و "بازپس نگری "ویژه ای داشته باشند.بنابراین،براي تحليل مسائل مختلف اجتماعي، سياسي، اقتصادي و فرهنگي که درشوش می گذرد، وسايل ارتباط جمعي  نقشی اساسی دارند.

خبرگزاری ها و مطبوعات(مکتوب  و مجازی) شوش اصلي ترين عامل شکل گيري و خمیرمایه های مربوط به افکارعمومي شهروندان شوش انگاشته می شوند.ازاین رو امکان ندارد توسعه ای ، رشدی، تحولی،در این شهر واقع شود اما رسانه های محلی درآن ایفای نقشی نداشته باشند.به بیان بهتر بدون عبور از مسیر و چشم اندازهای زیبای رسانه های محلی شوش، هرگونه رشد یا توسعه، دراین شهر عقیم،ناقص وبی هویت خواهد بود.

دراین گفتار برآنیم برخی از توانمندی های  معطوف به کارگردانان این حوزه  در شهر تاریخی –مذهبی شوش  را به بحث بگذاریم.

 مخاطب شناسی

جذب مخاطب های متنوع ،جز شگردهای حرفه ای نویسندگان ،خبرنویسان و خبرگزاران  مطبوعاتی  شهرتاریخی –مذهبی شوش بشمار می آید. دست یابی به چنین امر مهمی توسط  رسانه های محلی شوش را می توان ناشی از  توانایی در کاستن از رسمیت و خشکی  خبر ،ارائه  تحلیل های تخصصی ،نظر گرفتن تنوع وتکثر گرایش ها و دلبستگی های افراد جامعه  ، خوش هاضمه کردن لقمه ی خبری ، ارائه ی نقدها و مقالات برجسته ،داشتن سبک خاص و روش های متنوع در ارائه خبرها یا مقالات و روز نوشت ها ی رنگارنگ اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی و سیاسی،و در نهایت مربوط به تفاوت در سنجیدگی با مقایسه گر های رسانه های محلی  دیگر شهرستان ها ،دانست.

اگر رکن اصلی و فلسفه وجودی نشریات مکتوب و مجازی شوش را اطلاع رسانی وآگاهی بخشی به مخاطبان و شهروندان شوش بدانیم ، گرانسنگی و سنجیدگی محتوای این نشریات ،قوی ترین  توانمندی کارگزاران فعال در این حوزه خواهد بود.بنابراین اطلاعات و خبری های واقعی - ارشادی این رسانه ها، نقش مهمی  در جذب مخاطب ،حل معضلات،پیشبرد اهداف تحول در شوش و در نتیجه چرخش در رویکردهای شهروندان به سمت تعالی داشته است.

خودگردانی مالی وبودجه ای

ضعف مالي، شاید برجسته ترین  و کهنه درد ترین  رنجی است که سالهاست با نشريه‌هاي محلي این شهر ، زیستی مسالمت آمیز!! پیدا کرده اند!. متاسفانه "نبود یا کمبود" ساز و كارهاي حمايتِ های مؤثّرِ ماليِ از رسانه ها ونشریات محلی شوش، گاه بی گاه ، فیتیله این رسانه ها را  تا مرز خاموشی کامل رسانده است.بنابراین قلت و کاستی های  مالی -اقتصادي، بر خلاف دردهای دیگر نشریات ، درد ی بی صدا  و مرگي خاموش است!از این رو  امروزه نویسندگان و پديدآورندگان‌ نشريه‌ ها  ومطبوعات بومی شوش، به منظور خبر رسانی و طرح مشکلات این شهر تاریخی- مذهبی ، تنها با دو تکیه گاه در حرکت ِتوان فرسا و فوق طاقت خود ایستادگی کرده اند.نخست  ایثار و توان دانش همکاران بی منت  و دوم ایثار و توان جیب پر محنت مسئولان دلسوز خود!.از یاد نبریم هر گونه برنامه‌ريزي‌ برای انتشار خبر، نشر مقالات، جذب مخاطب و اصلاح فرهنگی-اجتماعی هزینه بردار است که دراین زمینه باید به درد نشریات مکتوب ومجازی این شهر  بی درنگ رسیدگی کرد.

 زمان سنجی 

رعایت زمان ،تازگی و پختگی مقالات و خبرها یکی دیگر از توانمندی های نشریات و خبر گزاری های محلی شوش است.هرچند تلاش تحلیل گران و مسئولان حوزه نشر وخبر رسانی شوش این است که بتوان از نوشته های تاریخ مصرف گذشته ، تکراری، تحلیل های کم وزن و کم بهره از مطالعه و نامتناسب با نیازمندی های مخاطبان و شهروندان شوش دوری گرینند اما  درمان مشکلات این حوزه تنها با حمایت همجانبه مردم، خیرین و مدیران این شهر میسر خواهدبود.

مطبوعات محلی شوش ،با خبر نگاری و تحلیل های "دلچسبِ"نقادان و نویسندگان صادق، عادل و دلسوحته خود ،توانسته است  ویترینی از علایق ، سلایق ، دردها ،رنج ها، خواسته ها ،ناخواسته های  عام و خاص  و متنوع العقیده مردم شوش، در ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی ، قومی ، اجتماعی ، نسلی ، سنی باشد که ،طیف وسیعی از شهروندان شوش را با هر سن ،جنسیت و سوادی در پوشش خود قرار داده است  به گونه ای که مخاطبان و شهروندان ،درد های خود را به آنان عرضه می کنند تا درمانشان را از قلم نویسندگان و زبان خبرنگاران این رسانه  بجویند.

رسانه های وظیفه مند شوش به خوبی درک کرده اند همه دردهای مردم این شهر سیاست نیست!! بنابراین گاه  با شعر،دل نوشته،یا نقدی از  نویسندگان بومی خود،توانسته است در تلطیف فضای پاک رسانه ای و ایجاد محلی برای پرواز  قلم های خیال انگیز ،مشتعل و آغشته با درد  واقعیت های انسانی -اجتماعی مردم شوش، پرکننده و تعدیل کننده ی موجودی های عاطفی و برقرارکننده رابطه های احساسی شهروندان با همشهریان و به تبع مسئولان باشند.

رسانه های محلی شوش با عنایت به این که مردم شوش حق دارند بدانند در شهرشان چه می گذرد ، خادمانشان کیستند، مشکلات و آفرینندگان  آن مشکلات چیستند، هم ، زبان مردم برای رساندن سخنانِ به حقشان  به  گوش های مدیران و هم  پرده ی  نمایشی برای نشان دادن اقدامات اجرایی مدیران به انظار عموم ،شده اند.ازاین  رو رسانه های شوش با هر گزارش،خبر یا نوشته ای توامان در طراحی،تولید ،انتقال خبرو تحلیل هابه مردم و مسئولان موفق عمل کرده اند، و از دیگر سو با نشان دادن افق های رشد  شوش ، ذهنیتی مثبت ،همدلانه و معتمدانه ای را بین مردم ومسولان برای رسیدن به  آینده ای درخشان ایجاد نموده اند.

معیارهای روزنامه نگاری

از نظر اصول حرفه اي ،نشريات محلي شوش دارای بالاترین ويژگي ها و استانداردهاي روزنامه نگاري مانند پر وزنی و پر ارزشی تیترهای خبری  و تحلیلی  اند.

-پرهیز از نقل قول های مکرر برخی مسئولان

-نگارش  مقالات و مصاحبه های عمیق ، واقعی و چالش برانگیز

-جداسازی  ، مطالب خبری و غیر خبری

-عدم سیاست زدگی و پرتوجهی به دردهای واقعیِ اقتصادی –فرهنگی و اجتماعی مردم شوش

-به روز بودن در نشر خبرها و مقالات امیدبخشی که بطور مستقیم با زندگی و معیشت مردم  در ارتباط است و... همه از قوت های  نشریات و خبرگزاری های محلی شوش است که  نوعاً این نشریات را در آینده  از نظر داشتن  مخاطب با کمترین چالش  رو به رو ساخته است.

پرکاری  صاحبان نشریات وخبرگزاریها

وجود مسئولانی پرکار که یک تنه در تمام نقش های رسانه ای ازجمله گزارشگری، خبرنگاری، تحلیل نویسی، طراحی، برنامه ریزی، هماهنگ کنندگی  و... ایفای نقش می کنند ،حاکی از این است که ،کارهایی  فراتر از طاقت انسان های عادی  در رسانه های محلی شوش در حال انجام است.

هرچند در توان فکری و چند منظوره ای این کارگزاران رسانه ای  شکی نیست اما انتظاری که از مدیران شهری شوش می رود این است که با حمایت های خود کاری کنند تا این رسانه بتوانند با تامین مالی برای  هر کدام از پست ها و موارد یاد شده افرادی خاص و متخصص بکار گیرند  تا  هم از فشار کاری بر گرده ی  این دلسوختگان خدمت به مردم شوش کاسته شود و هم  متون تحلیلی، محتوایی و خبری این نشریات محلی  به  رشد ،بلوغ و بهره وری بیشتر منتهی گردد.( البته رسیدن به این جایگاه  همان گونه که قبلاً متذکر افتاد، لازمه اش داشتن توان مالی واقتصادی است که  باید با تامین چنین بودجه هایی این نشریات ومطبوعات بومی را در رسیدن به آمال خود که همان تعالی شهر باستانی-مذهبی شوش است ،یاری رسانند.)

دوری ازاحساسی گرایی

بیشتر افکار انسان زاییده ی وضعیت وموقعیت فکری و فضا سازی های رسانه ای است.به بیان بهتر انسان در هر فضایی که زندگی کند ،متناسب با همان فضا هم فکرمی کند ،حرف می زند و درنهایت  هم عمل می کند.با وجود این  ،نویسنده، خبرنگار یا  تحلیل گران رسانه های محلی شوش، سعی داشته اند هر چند در فضای رسانه ای نفس می کشند اما  از "احساسی گرایی" که از جمله آسیب های فعالان رسانه ای است به دور بمانند.

زیرا آنان به خوبی می دانند "احساسی گرایی" باعث می شود تا عده ای آنان را فقط به این دلیل"  برای خبر رسانی "انتخاب " کنند  تاحرف ها،نوشته ها، وخبرهایی خاص! زده،نوشته ومنتشر شود.! درحالی که نویسندگان و خبرگزاران اخلاق گرا ،حرفه ای و رها از "احساس گرایی"  رسانه های محلی شوش، همواره خود انتخاب گر بوده اند، و می دانند درباره چه، حرف بزنند،چه مطلبی بنویسند و کدام خبر را منشر کنند. لذا می بینیم از لفاظی ها و جنگ های"زرگرانه"ای که در عالم رسانه ای و نشریات امر مرسومی است ، در حوزه رسانه ای شوش کمتر یافت می شود که این خود زاییده ی تفکر و پایبندی کارگزاران رسانه ای شوش به خود داری از "احساسی گرایی" هاست .احساس گرایی هایی که نه دردی اساسی از خود  نویسندگان دوا می کند ونه دردی بنیادی از مردم.

درک قوی از رسالت های حرفه ای

درعرصه وعرضه ی خبر رسانی (حتی تحلیلی) ،اگر عناصر شش گانه خبر یعنی" چه کسی ،چه زمانی،کجا ،چه چیزی،چرا ،چگونه " را درنظر بگیریم ،باید گفت ،کسانی که در نشریات محلی شوش قلم می زنند بطور قابل قبولی از عهده ی  آگاه سازی مخاطبان و شهروندان شوش نسبت به رویدادها و اتفاقات محلی که دارای جامعیت،تنوع،تازگی است، برآمده اند. کارگزاران نشریات محلی شوش ضمن آگاهی از این موضوع که هر گونه عدول از  رسالت واقعی خود، می تواند هر نوشته ،خبر یا محتوایی را به  "آگهی"های تبلیغاتی ، کاذب ، و بی ارزش مبدل ساز، نوشته ها و محتوا هایی را در نشریات شوش مندرج می سازند که سرشار از ناگفته ،نادیده و پنهان شده هاست.این عامل باعث شده تا نشریات محلی اش هم مخاطب گرا  و هم وزین جلوه نمایند.زیرا توانسته اند به نفع مردم و ترقی شوش از موانع مختلف مصلحت گرایی ها،بسته نگری ها،غیر واقع گرایی  ها و... بپرند و  در چنین پرشی ،قطعاً تشکل نهاد فعالان عرصه نشریات محلی شوش در قالب "کانون نویسندگان وخبرنگاران" نقشی اساسی داشته است.ازاین رو هر چه "کانون خبرنگاران "کهن شهر شوش، بیشتر مورد حمایت  قرار گیرد ، تمام محروميت ها، ضعف تشکيلاتي و افت  کارکردِ کيفي فعاليت هاي حرفه اي  دراین عرصه، روز به روز کاهشی در حد نزدیک به صفر  به خود خواهد گرفت.

نتیجه گیری

بر اساس آنچه بیان شد ،کمیت نشریات وسایت های خبری شوش،با کیفیت و پویایی در این حوزه عجین شده است.تحلیل محتوای خبری ، عملی و تئوریک رسانه های شوش  نشان می دهد این رسانه ها از قوت هایی  برخوردارند که برخی مانند: تعهد در رسالت حرفه ای، دوری ازاحساسی گرایی، پرکاری صاحبان نشریات وخبرگزاریها،  رعایت معیارهای روزنامه نگاری، زمان سنجی ، خودگردانی مالی وبودجه ای  ومخاطب شناسی از جمله اینهاست. از دیگر سو انتشار و اختصاص  بیشتر خبر های این رسانه به اخبار موثق  و منتشره از روابط عمومی نهاد ها و ادارات این شهر باعث شده تا بخش قابل توجهی از درد و رنج های اجتماعی- اقتصادی مردم این شهر هیچگاه از دیدگان پنهان نماند .بنابراین کمک های همه جانبه به این رسانه ها آنان را  می تواند در تقویت و غنی سازی محتوا ها،تحلیل ها و خبر نگاری های خود  به نفع رفع نیاز مندی های همه جانبه ی مردم  و تشخیص معضلات کلیدی شوش ، یاری رساند.

عزیزاله احمدی - معاون مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا