*دکتر علی رحیمی فر - رئیس ستاد اقتصاد مقاومتی ایران اُنا

همانگونه كه در ادامه اين موضوع خواهيم ديد مقوله اي به نام اقتصاد مقاومتي در ايران به لحاظ نظري سابقه چنداني ندارد ، اگر چه ميتوان گفت اقتصاد مقاومتي يك مشي اقتصادي است كه دركشورهاي مختلف و در زمانهاي مختلف ممكن است موضوعيت پيدا كند درايران نيز براي اولين بار  درماههاي پایانی سال 1392 شاهد ابلاغ یکی از مهمترین اسناد کلان وتعيين كننده اقتصادي در این زمینه بوديم، سیاست های کلی اقتصادی موسوم به «اقتصاد مقاومتی» از طرف آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی بر اساس بند یکم اصل 110 قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام به رؤساي هر سه قوه ابلاغ شد.

از آن تاريخ تا به امروز موضوع اقتصاد مقاومتي يكي از كليد واژه هايي شده است كه دراكثر محافل سمينارها ، وجلسات رسمي وغير رسمي به آن پرداخته ميشود،واغلب متخصصين علوم اقتصادي وكارشناسان ونظريه پردازان با ارائه ديدگاهها ونظريات خود دراين مورد اظهار نظر مينمايند وگاهي نيز درمواردي عنوان كنندگان چه بسا آگاهي كاملي نيز از اين واژه نداشته باشند و حتي موارد مصرف اين كليد واژه را نشناسند ،اما چون به عنوان يكي از واژه هاي اساسي درسياستهاي كلان اقتصادي كشورمطرح شده است خواسته يا ناخواسته  اين اصطلاح را در ادبيات نوشتاري يا گفتاري خود مورد استفاده قرار ميدهند، ومتآسفانه خيلي ها گمان ميكنند كه منظور از اقتصاد مقاومتي  همان رياضت اقتصادي است كه با تحمل سختي ها همراه است و به منظوردست يابي به يك اقتصاد مستقل وبرخوردار گاهي توسط بعضي از جوامع اعمال ميشود" حال آنكه حوزه اقتصاد مقاومتي چيزي فراتر از اين بر داشتهاست، ریاضت اقتصادی به طرحی گفته می‌شود که دولت‌ها برای کاهش هزینه‌ها و رفع کسری بودجه، به کاهش و یا حذف ارائه برخی خدمات و مزایای عمومی دست می‌زنند.

این طرح که به منظور مقابله با کسری بودجه توسط برخی دولت‌ها انجام می‌شود گاهی اوقات به افزایش میزان مالیات و افزایش دریافت وام‌ها و کمک‌های مالی خارجی می‌انجامد.اینکه بر اقتصاد يك جامعه و شرایط بحران زده اش ریاضت و سختی تحمیل شود، در ظاهر اصلا کار خوشایندی به نظر نمی رسد، اما تا حدودي   می تواند به بازیابی درازمدت اقتصاد کمک کند.

بنابراین اگرچه اقتصاد ایران شاید ناچار شود در دراز مدت به سیاست های ریاضتی روی بیاورد، اما اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی دو مفهوم جداگانه و مستقل است که به هیچ عنوان منجر به بروز یکدیگر نخواهند شد.

وما دراين نوشتار به هيچ عنوان قصد نداريم به مطالعه وبررسي اقتصاد رياضتي بپردازيم زيرا جامعه ما به دليل اعتقاد به مباني انقلاب اسلامي كه خونبهاي هزاران شهيد به خون خفته است به اندازه كافي در طول مدت بيش از سي سال پس از انقلاب رياضت اقتصادي را تجربه وتحمل نموده و سختيهاي زيادي را پشت سر گذاشته است واكنون اين ملت شايسته داشتن يك اقتصاد قوي،مقاوم وبرخوردار از امكانات كافي براي ايجاد يك زندگي مرفه وآبرومند در شآن اين ملت بزرگ است در نتيجه اين ملت مصمم است كه با اراده و پشتكار انقلابي خود وبا حمايت وپشتيباني رهبران ومديران ارشد كشور وبا ايمان واعتقاد راسخ به خداوند متعال به اقتصادي دست يابد كه مبتني بر ساختارهاي مستحكم اقتصادي دروني وبومي باشد وچنين اقتصادي تا زماني كه از درون مقاوم نگردد توان مقابله دربرابر قدرتهاي اقتصادي بزرگ جهان را ندارد ، امروزه بايد جوانان غيرتمند و متخصص اين جامعه با تركيب تخصص وتعهد خود شرايطي را ايجاد كنند كه از درون دچار يك تحول بزرگ و خود باوري مثبت گرديده وبه كمك مدرن ترين دست آوردهاي علمي وتكنولوژي روز توليد علم وفن نمايند زيرا راه نجات اين كشور دستيابي به اقتصادي مقاوم ومتكي به دانش وفن آوري ايراني است واين كار شدني است اما نيازمند يك اراده ملي توسط مردمان اين مرز وبوم است كه بايد توسط رهبران باور شوند و مسئوليتهاي مهم و كليدي به جوانان ومتخصصان كشور واگذار شود تا اقتصاد كشوراين  گذرگاه تنگ وصعب العبوررا به سلامت بگذرد.

ويژگي اقتصاد مقاومتي بايد به گونه اي باشد كه سردرگمي اقتصادي براي هميشه قطع شود وهدف تنها وتنها توليد و تقويت توليد باشد، و همانگونه كه سياست ملي ما در جريان انقلاب شكل گرفت ، دفاع ملي ما درجريان جنگ تحميلي  زنده شد وامروزه دربحث دفاع ملي به عنوان يك قدرت بزرگ به ما نگاه ميشود، اقتصاد ما نيز بايد با اتكاء بر خودباوري واعتماد به نفس درشرايط تحريم نضج گرفته و احياء گردد.

دراين بخش از اين نوشتار ما از ديدگاه برخي از صاحب نظران و اقتصادانان ويا دست اندركاران مسئوليتهاي اقتصادي استفاده كرده و به بررسي اين كليدواژه ميپردازيم وپس از آن اهداف اين نوع اقتصاد را دسته بندي نموده و به تشريح مختصر آنها ميپردازيم . قبل از بررسي ديدگاهها ابتدا اشاره اي به  اهميت اقتصاد مقاومتي مينماييم تا با ديد بازتري به بررسي اين موضوع بپردازيم

***جايگاه واهميت اقتصاد مقاومتي

بعضي از تحلیلگران اقتصادي وسياسي این سند را به عنوان يك سند جامع و راهبردی در حوزه ی اقتصادی مي دانند که می تواند در يك پروسه بلندمدت وپايدار و نه فقط دريك برهه از زمان مورد استفاده قرار گيرد ، اين سياست در دوره ی تحریم ها مي تواند به عنوان نقشه ی راهی موثر، چراغ راه سیاست های اقتصادی کشور باشد و استقلال کشور راتضمين و تامین کند. یکی از رویکردهای مناسب جهت تحقق اقتصاد مقاومتی رویکرد استراتژیک است که در آن، نقاط ضعف و تهدیدزای اقتصاد تحلیل می‌شود و از درون آن مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی استخراج می‌گردد.يكي از راهكارهاي دستيابي به اقتصاد مقاومتي توسعه‌ی شرکت‌هایي است كه بنيان آنها برعلم ودانش روز استوار است واين شركتها ميتواند  یکی از راهبردهای مهم و اثرگذار جهت تحقق اقتصاد مقاومتی باشد.

اهميت اقتصاد مقاومتي از آنجا بيشتر نمايان ميگردد كه جامعه ما دريك چنين شرايط خاصي شاهد رویدادهای ویژه و منحصر به فرد اقتصادی است ، اگرچه تاكنون درعمل دربعضي ازبرهه هاي زماني چنين اقتصادي را تجربه كرده ايم اما به طور رسمي واستراتژيك چنين برنامه اي در سياستهاي اقتصادي ما گنجانده نشده است،وجالب اينجاست كه  وقوع بعضی از اين رويداداها  تاکنون در دنیا سابقه اي نداشته است، لذا هنگامي که شرایط ویژه و بدون الگویی دريك جامعه به وجود می‌آید، ضرورت نوآوری و ایده‌پردازی از سوی صاحب‌نظران برای برطرف کردن چالش‌های اقتصادی تآكيد ميگردد ،به همين دليل امروزه نقش صاحب نظران ونظريه پردازان و صاحبان انديشه هاي نو،بكر و راهبردي جهت دست يابي به يك اقتصاد متكي بر باورهاي دروني ونه باورهاي وارداتي ومبتني برسياستهاي استعماري يك ضرورت انكار ناپذير است.

از آنجا كه بعضي از علاقه مندان به مباحث اقتصادي مخصوصا موضوع جديد اقتصاد مقاومتي با طرح سؤالاتي ويا ارسال پيامهايي  خواستار درج مطالبي دراين خصوص شدند و مايل بودند اطلاعاتي دراين زمينه بدست بياورند لذا اينجانب حسب ارادتي كه به علاقه مندا ن به حوزه مطالعات اقتصادي  داشتم وبا توجه به رشته تحصيلي ام مطالبي را هرچند محدود واحيانا ساده صرفا به منظورآشنايي خوانندگان محترم ارائه نمودم تا مراجعه كنندگان به اين نوشتار با آگاهي نسبتا بيشتري اين مطالب را دنبال نمايند و اگر دربعضي از جاها تخصصي بودن مطالب ويا طولاني بودن آن باعث خستگي وملال دوستان عزيزميگردد از محضر عزيزان پوزش ميطلبم واميدوارم باصبر وحوصله مضاعف خود مطالب را دنبال كرده وما را نيز از پيشنهادات وراهنماييهاي خود بي بهره ننمايند.

لازم به ذكر است كه بررسي موضوع اقتصاد مقاومتي در حوزه شهرستان شوش پس از اتمام مباحث نظري و مطالعه ديگاههاي اقتصاددانان و آشنايي با تعاريف ومفاهيم اقتصاد مقاومتي ارائه خواهد شد.

ادامه دارد...