استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: معرفی و ارائه ی تمامی فعالیت ها تنها یک مرحله از کار را مشخص می کند.ان چه مهم تر است ان است که ایاجامعه و یا افراد ان ارائه را می پذیرند یا خیر؟بنابراین موفقیت یا عدم ان در گرو پذیرش قرار می گیرد.بهترین ورودی ها هم اگر با تلخی روبرو شوند،توفیقی به دست نمی اورند.

پذیرش نیازمند به معیار است.مطالب در درون ترازویی قرار می گیرند که افراد ان را قبل از این تعیین نموده اند.همان طوری که در سنجش اشیا ترازو دارای اعتبار است در فعالیت های نظریه  پردازی نیز همین حالت حاکم می باشد.اعتبار سنجی یکی از مهم ترین تلاش ها در رد یا پذیرش یک مطلب محسوب می گردد.

معیار ها و میزان ها در تمامی جوامع وجود دارند.در محافل علمی دارای رنگ و بوی دانشی هستند.در جوامع اولیه تابع احساسات و تعصبات می گردند.در جوامع پیشرفته دارای شکل عاقلانه و متفکرانه اند.اصل وجود معیارها برای همه قابل قبول است.انچه تفاوت ایجاد می کند،شکل و شمایل ان هاست.

نظریه پردازی هم مانند تمامی فعالیت های علمی در همین چار چوب مورد ارزیابی قرار می گیرد.اگر نظریه ای در یک جامعه ی پیشرفته ارائه شود،پذیرش ان مانند یک جامعه ی اولیه نیست.همین حالت در فضای علمی به شکل جدیدی خود نمایی می کند.

معیارها در زمان پذیرش تابع بسیاری از اعتقادات و باورها ها هستند اما این نمادها به صورت مستقیم نمایان نمی شوند.نمود ان ها به صورت غیر مستقیم و با واژه هایی مانند خوب،بد،ضعیف،عالی،حرام،حلال،مطلوب و غیر مطلوب شکل می گیرند.

ما این واژ ها را ارزش می نامیم.در واقع دادن همین واژه هاست که به فرد یا افراد می گویو  که پذیرا باشید یا نباشید.ارزش ها در تمامی جوامع مانند هم نیستند.به همین دلیل است که دارای شدت و ضعفند.گاه در میان افراد سریع پذیر و گاه دیر پذیر می گردند.به نظر می رسد که تلاش برای سرعت بخشی باید در زمینه ی تغییر ارزش ها باشد.

ارزش ها تابع فرهنگ حاکم بر زندگی افرادند.انچه ان ها را تعیین می نماید،فرهنگی است که سال هل در یک کشور رایج بوده است.زمان بر بودن ان ها به استحکامشان منجر شده است.گرچه تغییر ، تابع زمان می شود اما هر چه زمان بر بودن یک فرهنگ بیشتر باشد،تغییر ان سخت تر می شود.

ارزش ها در نظریه پردازی دارای دو نقش عمده هستند.یکی در ابتدای ورود ان به جامعه و در واقع شجاعت ارائه ی ان که در بسیاری از موارد عقیم می ماند،دیگری در زمان اجرا ،  عملکرد و کاربرد ان است که معمولا ان بخشی از نظریه مورد کاربرد قرار می گیرد که حداقل مخالفتی با ارزش ها نداشته باشد.

مثال های فراوانی می توان در این مورد بیان کرد.نظریه ی کاربردی بودن گوشت خوک و درمان مشکلات انسان ها در جامعه ی مسلمان توفیقی نخواهد داشت.ارزش گذاری ان تنها تابع باورهای مسلمانان در طول تاریخ است.شاید بسیاری از افراد این نوع جوامع حتی زحمت پرسیدن دلیل ان را نکشند.به زبان دیگر حتی ندانند که چرا حرام است.

نظریه ی جنسیت در میان جوامع مذهبی کار ساده ای نیست.بر اساس ارزش های مذهبی جنسیت خواست خداست و انسان حق دخالت ندارد.ارزشی که به این باور داده می شود،مانع بیان ان و اجرا در این نوع افراد می گردد.ارزش ها نقش معیار را بازی می کنند.

ارزش ها را باید پذیرفت.علم به تنهایی نمی تواند ارزش سازی کند.علم در دنیای بدون مرز حرکت می کند.ارزش ها حدود ایجاد می کنند.حدودی که مانند دیوار های خانه محافظ محسوب می گردند.البته ازادی در فضای بیشتر دارای کمترین مخالفت هاست اما ایا این خود بی ارزشی محسوب نمی شود.

دنیای نظریه پردازی برای پیشرفت انسان ها تدوین شده است.اگر انسان ها در پذیرش ان نقشی نداشته باشند،شکی نیست که ارزش مندی خود را از دست می دهد.ارزش ها تابع انسان ها هستند.انتخابگر ان ها ادمی است.اوست که تصمیم می گیرد نظریه ای را مطلوب تشخیص دهد یا خیر.

در نظریه پردازی تلاش ها برای ایجاد زندگی سعادتمندانه است.زندگی که در ان ارامش و صفا باشد.زندگی که ان را از سایر موجودات جدا سازد.تولید مثلی که دارای حد و مرز است.دنیایی که در ان همکاری و تفاهم وجود دارد.ارزش ها برای همین منظور مداخله می نمایند.

نظریه پرداز باید قبل از مطالعه و تدوین نظریه ی خود،به ارزش ها نگاهی عمیق داشته باشد.ارزش ها ، انسانیت انسان را حفظ می کنند.بالاترین ارزش ها همان هایی هستند که اجازه نمی دهند انسان از مسیر ادمیت خارج شود.زندگی حیوانی و برهنگی امروزی در بسیاری از جوامع به دلیل تابع بودن ان ها به ارزش های علمی است.ارزش های علمی باید تابع ارزش های انسانی باشند.

ارزش ها خود نیز دارای ارزش هستند.به دین معنا که ارزش ها هم باید ارزش یابی شوند.ارزش ها دارای سلسله مراتب هستند.هر ارزشی ارزشمند نیست.قله ی ان ها انسانیت است.همان ویژگی هایی که اگر از انسان ها گرفته شوند، او را از مسیر خارج می کنند.

نظریه پرداز باید به عنوان یک کار علمی ان ها را ببیند و در ارائه و یا اجرا مدنظر قرار دهد.ارزش های اوجی که ما ان ها را ارزش های انسانی می نامیم.ان ها معیارهای ما برای کلیه ی فعالیت ها از جمله نظریه پردازی هستند.