سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه با بیان اینکه تنها یک معجره در زمان باقی مانده به پایان ضرب الاجل تعیین شده می تواند منجر به حصول توافق جامع و نهایی میان ایران و گروه 1+5 شود تاکید کرد که هشدار آمریکایی در مورد اتمام زمان شگردی است برای کسب امتیازات بیشتر که نباید به آن توجه شود.

حمیدرضا آصفی، کارشناس مسائل بین الملل، ضمن بیان این مطلب درباره اظهارات تونی بلینکن معاون وزیر خارجه آمریکا در سخنانی در اجلاس جهانی کمیته یهودیان آمریکا و اینکه آیا واقعا امکان حصول چنین توافق وجود ندارد به فرارو گفت: روند مذاکره هسته ای میان ایران و گروه 1+5 نشان می دهد که احتمال رسیدن دو طرف به توافق کامل مورد نظر تا 30 ژوئن (9 تیر) بسیار کم است و شاید تنها یک معجزه در زمان باقی مانده بتواند منجر به حصول توافق جامع و نهایی شود.

وی درباره دلایل چنین بدبینی نسبت به حصول توافق تا پیش از پایان ضرب الاجل تعیین شده گفت: علت اینکه معتقدم احتمال رسیدن به توافق کم است روشن است. چون از یک سو تاکنون آمریکایی ها به طور مداوم در مذاکرات در حال دبه کردن و نقض تعهدات و قول و قرارهای قبلی خود هستند و از سوی دیگر در هر دور از مذاکرات هم موضوعات جدیدی را دائما مطرح می کنند.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: در مذاکراتی در چنین سطح و ابعادی به طور طبیعی طرفین وقتی در یک دور، پیرامون برخی موضوعات به تفاهم و درک مشترک می رسند برای آنکه روند مذاکرات طولانی نشود، گفت‎وگوهایی خود را در دور بعدی درست از جایی آغاز می کنند که در دور قلبی به پایان رسیده بود.

آصفی ادامه داد: با این حال حداقل از تفاهم لوزان به بعد آمریکایی ها در هر دور از مذاکرات به جایی آنکه گفت و گوها را از همان نقطه ای که دور قبلی به پایان رسیده است آغاز کنند چند قدم به عقب بر می گشته اند و روی همان موضوعاتی که دست کم پیش از آنکه یک تفاهم نسبی حاصل شده بود نقطه نظرات جدیدی را مطرح می کرده اند.

سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه تصریح کرد: طبیعی است با چنین روشی که آمریکایی ها پیش گرفته اند روند مذاکرات طولانی شود و دست یابی به توافق جامع بر اساس جدول زمانی تعیین شده چشم انداز روشنی نداشته باشد.
 
وی با تاکید بر اینکه البته این شگرد آمریکایی ها است که روند مذاکرات را طولانی کنند و در آستانه رسیدن به ضرب الاجل تعیین شده نسبت به پایان وقت هشدار دهند گفت: آمریکایی با هشدار اتمام وقت تلاش دارند تا طرف مقابل را تحت فشار قرار دهند تا امکان رسیدن به توافق را با کسب بیشترین امتیاز را فراهم کنند.

آصفی افزود: آنها رویکرد و روش را در مذاکرات دور مقدماتی در ژنو که منتج به توافق تحت عنوان برنامه اقدام مشترک شد نیز پیش گرفتند و گفت و گوها را از صبح روز دوم آذرماه 1392 آغاز کردند و تا بامداد روز سوم آذر آن را ادامه دادند تا در دقایق آخر بتوانند با تحت فشار قرار دادن طرف مقابل به یک توافقی برسند تا بیش از پیش نظراتشان تامین شود که خوشبختانه تیم مذاکرات کننده هسته ای کشورمان اسیر بازی آمریکایی ها نشدند.

وی ادامه داد: درنهایت هم آمریکایی ها ناچار شدند توافقی را امضا کنند که تامین کننده نظرات همه طرفین باشد و قطعا همانند مذاکرات دور مقدماتی در مذاکرات دور نهایی هم این روش و رویکرد آنها نمی تواند کارساز باشد.

سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه تصریح کرد: اینکه مقام معظم رهبری و اعضای تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان مطرح کرده اند و این اواخر هم آقای روانچی در دیدار با المار بروک رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا آن را تکرار کردند که برای دستیابی به توافق جامع تحت فشار زمان نخواهیم بود و کیفیت را فدای زمان نمی کنیم و آنچه برای ایران مهم است رسیدن به یک توافق خوب است بسیار موضع خوب و عاقلانه ای است.
 
آصفی گفت: اگر دوطرف نتوانستند تا 10 تیر به توافق برسند و این زمان مثلا بشود 10 مرداد هیچ اشکالی ندارد چرا که مهم رسیدن به یک توافق خوب است و در این رابطه هم هیچ تقصیری متوجه ایران نیست چرا که مقصر اصلی تطویل مذاکرات خود آمریکایی ها هستند.

وی افزود: اساسا در همین زمان یعنی پیش از پایان فرصت رسیدن به توافق آمریکایی ها با وارد کردن کنگره به روند بررسی توافق جامع و نهایی زمان اجرای این توافق را حداقل 45 روز به عقب انداخته اند.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: وقتی آمریکایی ها خودشان مذاکرات را طولانی کرده اند و چه با شگرد تطویل گفت و گوها و چه با وارد کردن کنگره به روند بررسی توافق نمی توانند طلب کار باشند که چرا مذاکره در تاریخ مقرر به نتیجه نمی رسد و یا حق ندارند از دقت و پافشاری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به توافق خوب گلایه کنند.
 
آصفی در ادامه درباره اینکه آیا عبور از ضرب الاجل تعیین شده برای رسیدن به توافق جامع می تواند به معنای پایان و یا شکست مذاکرات تعبیر شود و اینکه دوطرف پس از گذشت نزدیک به دوسال حاضر به قبول عدم امکان رسیدن به توافق هستند گفت: اگر چه در عالم سیاست، روابط بین الملل و دیپلماسی هیچ امر بعیدی وجود ندارد اما احتمال اینکه دو طرف بخواهند رسما اعلام کنند که مذاکرات به نتیجه نمی رسد بسیار کم است.
 
سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه در خاتمه گفت: عبور از زمان تعیین شده برای رسیدن به توافق جامع و نهایی هم به معنای شکست مذاکرات نیست و دو طرف قطعنا گزینه های دیگر که نزدیک ترین و در دسترس ترین آن تمدید گفت و گوها است را مورد بررسی قرار می دهند و با استمرار مذاکرات در نهایت تلاش خواهند کرد که به راه حلی برای رسیدن به یک نقطه مشترک دست یابند.