ایران اُنا - عزیزالله احمدی: شهر شوش با قدمتی 5 هزار سال قبل میلاد نه تنها بستری برای پیدایش تمدن های بزرگ ،بلکه همواره یکی از مهمترین خاستگاه های مذهبی جهان نیز بشمار رفته است .

این شهر باستانی- مذهبی که  امروزه به چهره ای ماندگار بر تاریخ ایران و جهان مبدل شده است ، محل پاکی برای آرمیدن نبی خدا، حضرت دانیال (ع) است.وجود مقبره دانیال(ع) و زیارتگاه مقدس او یکی از مهمترین فلسفه ی دوام و شهرت شوش پس از اسلام و نیز راز ماندگاری این شهر تا عصر حاضر بوده است.

آرامگاه مقدس دانیال(ع)، که از نظر معماری،دارای گنبدی"اورچین"(اورچین ،به گنبدهای رک مخروطی گفته می شود که روی آن پلکانی است )به ارتفاع 20متر و قطر 5متر ،دارای 25 طبقه مُضَرّس(دندانه دار) و  دوپوسته کم‌نظیر ، یکی از معروفترین آرامگاه‌های مذهبی ایران بشمار می رود که با کاشی‌کاری‌های ایرانی-اسلامی و نیز دو مناره به ارتفاع 10 متر، یاد آور روزهای صلابت و مقاومت مردم شوش و جوانانی است که خون پاکشان برای دفاع از دین و قداست آن ، در این سرزمین ریخته شده است.

این زیارتگاه (که در حدود 80سال پیش (24/6/1310) جز  آثار ملی ایران به ثبت رسیده است )با گنبد مخروطی اش نه تنها زینت بخش چهره شوش معاصر است ،بلکه همواره پایگاهی معنوی، برای صفای روح و روان مردم آن تلقی می شود و اساساًكمتر کسی[از مردم شوش ]را می توان یافت كه ارادتی به این پیامبر الهی نداشته باشد.

این آستان پاک به عنوان گنجينه ی ارزشمند ميراث تاريخي و مذهبي شوش، به قدری عظیم است که هیچگاه سيما و منظره كلي اش از ذهن مردم دیندارشوش، زدوده نخواهد شد.

اين مکان مذهبی-تاریخی که همواره با حضور مردم متدین شوش در انواع مناسبت های مذهبی چون محرم و عید ولایت امام علی (ع) از خاطره های کربلا و غدیر لبریز می شود به بدلیل اجرای طرح توسعه و روند کند آن ،روزهای چندان خوشی را تجربه نمی کند.

هرچند طرح توسعه حرم دانیال مراحل تصویب خود را ،در فاصله سال‌های 90 تا 92 در شورای فنی طی کرده است و در تابستان 93 عملیات اجرایی آن به کارفرمایی اداره کل اوقاف خوزستان و پیمانکاری سازمان نوسازی مذارس ، آغاز شده است اما در حال حاضر علاوه بر نارضایتی مردم شوش از روند کند توسعه،نگرانی های عمیق مردم و دوستداران این نبی خدا نسبت آثار زیانبار برخی تخریب های غیر کارشناسی شده و احتمال آسیب به اصل سازه اصلی حرم مطهر دانیال (ع)می باشد.

آغاز عملیاتِ شتاب زده ی طرح توسعه بدون اینکه در هنگام شروع بودجه ای به این طرح "تخصیص" یافته باشد ، تنها به بهانه "مصوب "شدن بودجه!!سوالات بسیاری را در ذهن دوستدار و مردم متدین شوش ایجاد کرده است!

به عبارت دیگر وقتی،"مصوب" شدن بودجه، هیچگاه به معنای "تخصیص" آن نیست.! چرا باید مسولان بدون این که برای طرح توسعه در آغاز، بودجه ای "تخصیص" یافته باشد، پس از رسانه ای کردن و استفاده های تبلیغی ، شروع به تخریب فضای این مکان مقدس کردند؟

عدم استفاده از کارشناسان توسعه و مرمت اماکن متبرکه و شتاب ثبت این طرح در کارنامه ی برخی مسولان باعث شده ا که امروزه روند این طرح با کندی و کاستی هایی بسیاری مواجه شود.

این در حالی است که براساس مصاحبه با افراد مطلع ، طرح توسعه و ساماندهي آستان مقدس دانیال (ع) ،در سال 1387اولین بار در سفر سوم دولت وقت به خوزستان و در نشست هیت دولت ، توسط سید جاسم ساعدی نماینده محترم سابق مردم شوش مطرح شده بود.

به گونه ای که طبق پیشنهاد وی، مقرر شد از 120میلیارد بودجه ای که در اختیار استانداری خوزستان قرار می گرفت ، مبلغ 5میلیارد را به توسعه حرم دانیال (ع) اختصاص دهند و از کل این 5میلیارد، 3میلیارد آن را وزارت نفت و 2میلیارد دیگر را وزارت ارشاد(اوقاف) تقبل نمایند.

مراجعه به اسناد  همان سال نشان می دهد چنین بودجه ای در میان جدول دولت برای پراخت نیز به ثبت رسیده است.

هرچند اجرای این طرح به دلیل عدم "تخصیص" به موقع بودجه و تغییر نمایندگی مردم شوش در مجلس شورای اسلامی ،در دوران تصدی ایشان محقق نشد اما با طرح مجدد این طرح و مصوب شدن بودجه در سال 1390،مسولان تنها به بهانه "مصوب "شدن اعتبار و بخاطر این که افتخار شروع این توسعه را به نام خود ثبت کنند، بدون این که پولی برای این پروژه در حساب دستگاه ذیصلاح واریز شده باشد ، شروع به اجرای طرح نمودند و با عملی غیر منطقی ، عجولانه و کاملاً تبلیغی به تخریب این مکان مقدس اقدام ورزیدند که همین امر آثار زیانباری را به این مکان مقدس و نیز نگرانی های جدی را برای مردم شریف شوش فراهم کرده است.

بنابراین سوال این است که اداره اوقاف شوش مگر چقدر از این اعتبار مصوب!! را در حساب داشت که باید با چنین اقدام شتابانه با اجرای این طرح موافقت نماید؟

چرا اگر هم هزینه ای در حساب خود داشت  باید چنین تخریب گسترده ای صورت بگیرد ؟این تخریب،دارای کدام پشتوانه کار تحقیقی یا طرح اصولی و علمی بوده است؟ مگر شوش چند مکان مقدس به اعتبار این نبی خدا (ع) دارد که ما باید امروزه شاهد این وضعیت نامناسب و پرمخاطره ی آن باشیم؟

مسولانی که هم اکنون بانی این وضعیت ناخوشایند و روند کند و نامطلوب توسعه حرم مقدس هستند، باید پاسخ دهند آیا قبل از اجازه این تخریب ها ،بررسی کامل و جامعی دربارة مصالح و مسائل مربوط به زمین شناسی ،ایمنی اماکن مقدس یا سایر شرایط مهم عمومی و محلی ای که برای اجرای چنین پروژه هایی لازم است ،توجه داشته اند!!آیا از شرکت مهندسی مشاوری متخصص در امور اماکن متبرکه و مقدس ،در چرخه تخریب ،توسعه و بازسازی استفاده کرده اند؟

به فرض چنین استفاده ای!! ، مسولان باید پاسخ بگویند این طرح توسعه با انجام کدام مطالعات تفصیلی و با توجه به کدام اسناد مناقصه به پیمانکاری غیر متخصص چون "نوسازی مدارس" واگذار شده است؟

اگر هم مناقصه ای صورت گرفته !! کدام نهاد مسول بر انجام چنین مناقصه ی حساسی نظارت داشته است؟

متاسفانه نبود برنامه تفصیلی اجرایی برای توسعه حرم دانیال که خود حاکی از نبود شرکت مهندسی مشاور اماکن مقدس ِمعتبر است ،باعث شد اجرای این طرح ،که در نوع خود بزرگترین جراحی کالبدی بافت تاریخی –مذهبی شوش محسوب می‌شود، نگرانی خطر ریزش و تخریب سازه ی اصلی حرم نیز وجود داشته باشد.

بنابراین هر چند توسعه حرم تاثیر بسیار مثبتی در پویایی مذهبی و توسعه ی شوش دارد اما باید توجه داشت اهمیت بافت تاریخی و نگهداری آن بسیار مهم تر از توسعه آن می باشد.

باری با توجه به همسنگی حرمت زیارت دانیال (ع) با زیارت مولا علی (ع)( من زار اخی دانیال کمن زارنی) و نقشی که این حرم مقدس به عنوان مکانی برای دستیابی به احساس آرامش روحی ، تغییر و تحول  معنوی در کلیه عناصر رفتاری مردم شوش دارد، و نیز روند کند توسعه و تبعات ناشی از آن در کنار ترس از بین رفتن جاذبه‌های کالبدی موجود و تخریب آثار تاریخی اطراف حرم این آستان مقدس (که نمونه اش فروریختن یکی از دیوار آن درسال گذشته است )، و نیز نارضایتی مردم شوش نسبت به  ضعف مدیریت و عدم تخصص آنان در اداره اماکن مقدس و تاریخی ،جا دارد همه تلاش کنند و نگذارند با بی برنامگی، این گنجینه ی دینی و تاریخی مردم شوش با خطر ویرانی مواجه شود بطوری که نقش و نگار مقدس آن بعدها فقط در تصویرها و خاطره ها به یادآورده شود!!

مردم دین مدار و مذهبی شوش از تمام مسولان کشوری ، استانی و محلی انتظار دارند این آرامگاه مقدس را با تخصیص اعتبار، و پیمانکاران متخصص در مرمت اماکن مقدسه هرچه سریعتر بازسازی کنند تا مردم شوش همچون گذشته از برکات معنوی آن بهره مند گردند.