''بررسی فضای آموزشی و پرورشی در ایران''

'قسمت اول'

'ممنوعیت تنبیه دانش آموزان در سیستم آموزشی'

نکته محوری که در مبحث اعتماد به زبان و روان معلمین محترم در نظام آموزشی و پرورشی کشور قرار دارد عدم وجود فاصله ی زمانی بسیار میان محل سکونت معلمین محترم و مکان آموزشی و فرهنگی است که ایشان بدان عظیمت نموده و تعلیم و تعلم می نمایند.

امروز یکی از مشکلات غیرقابل انکار فرهنگیان گرامی انتقال مدرسه و فضای آموزشی  ایشان به محل فعلی سکونت شان می باشد. بسیاری از معلمین سال هاست در این زمینه رنج می برند اما همچنان با مشقت بسیاری در حالی که روزمرگی در انتهای شب قرار گرفته آغوش خانواده را رها می کنند تا به وقت و با نظم به فضای آموزشی حاضر باشند و هنگام بازگشت به منزل نیز عملا طی بازده زمانی طولانی به منزل باز می گردند و خانواده از حضور ایشان بهره مند نیست.

از این رو مسیر رفت و آمد سبب ایجاد یک روحیه ی فرسایشی روحی و جسمی در وجود این دسته از معلمین می گردد.

در مدارس باید به دانش آموزان آموزش بدهند که حقوق آنها چیست. دانش آموزان باید بدانند که شکایت از معلمی که آنها را کتک می زند، حق آنها است. آنها باید بدانند که از چه حقوقی برخورداند. ستاد آگاهی رسانی در این زمینه در حال حاضر در آموزش و پرورش موجود نیست لذا همین امر برخی معلمان در سیستم آموزشی را ترغیب به کتک زدن برای مدیریت فضای آموزشی و برخی از دانش آموزان بازی گوش و پر جنب و جوش می کند.

در صورتی که آموزش و پرورش می بایست اندکی صبورانه تر در پرورش تدبیر بنماید در صورتی که پرورش مدیریتی صبور می طلبد به نظر می رسد ما در حیطه آموزش موفق تر و پیروزمندانه تر بوده ایم.

از طرفی هم جای علامت سوال بزرگی وجود دارد که آیا وزارت آموزش و پرورش از اتفاقات درون مدارس بی‌اطلاع است و در نهایت باید رسانه‌ها وارد میدان شوند و اینگونه مشکلات تأسف‌آور را نمایان کنند تا آموزش و پرورش وارد عمل شود.

همان گونه که در آیین‌نامه اجرایی مدارس عنوان شده است، هیچ فردی از مسئولان حاضر در مدارس نباید تنبیه‌ بدنی بر دانش ‌آموزان اعمال کند و این موضوع از نظر قانون به هر شکلی و هر عنوانی ممنوع است.

در قانون با صراحت گفته شده است که این تنبیه باید روشن‌گرایانه و آگاهانه باشد و شرایط روحی و جسمی، سن و اجتماعی دانش‌آموز مورد توجه قرار گیرد و تنبیه متناسب با تخلفی باشد که دانش‌آموز انجام داده است و از روی غرض نباشد.

در آیین‌نامه اجرایی مدرسه همچنین آمده است که باید شیوه جبران تخلف به دانش‌آموز ارائه شود و از او خواسته شود که خطا و تخلفش را جبران کند و این کار در حضور جمع انجام نشود که این موضوعات هم در آیین‌نامه فوق عنوان شده است.

اما آنسوی مباحثه را نیز می بایست بازنگری نمود گاهی در محیط آموزشی معلمان توسط دانش آموزان کتک کاری و مورد ضرب و شتم قرار می گیرند که در این صورت می بایست تدبیری در این خصوص واقع شود در غیر اینصورت حقوق معلمان نیز مورد تهدید قرار خواهد گرفت.

امروز برخی ازمعلمان از چگونگی برخورد با دانش آموزان آگاهی ندارند لذا  معلمان می باید دوره های آموزشی و روانشناسی را طی نمایند تا طرز غیرصحیح برخورد با هر دانش آموزی سبب چالش آفرینی در سیستم آموزشی نگردد.

همانطور که شعار میدهیم که نجات یک معتاد نجات جامعه است باید این را نیز در نظر گرفت که برخورد نامناسب با یک نوجوان میتواند منتهی به نابودی او شود و او را در معرض خطرات جدی از جمله فرار از درس و مدرسه و نهایتاً فرو افتادن در دامهای تبهکاری من جمله اعتیاد شود.

پس باید دانست که تنبیه بدنی در قرن حاضر به هیچ وجه راهکار مناسبی نیست اگر معلم عشق به تعلیم و پرورش داشته باشد میتواند چنان تاثیر عمیقی همچون پیامبران در زندگی فردی دانش آموزان و جامعه داشته باشد.

پیشنهاد می گردد در وزارت آموزش و پرورش منهای موضوع تنبیه دانش آموزانی که شرور هستند و باید تحت نظر به آموزش آنها پرداخت با نظارت راهبردی می بایست به دار التادیب جایی که کودکان شرور را نگه داری می کنند منتقل شوند.

فیلترینگ جدیدی در خصوص گزینش و سنجش افکار معلمین جدید الاستخدام در زمینه سلامت فضای روانی و عصبی صورت بپذیرد و با یک نگاهی دور و تاریخی تر معلمانی که از سال های پیش تر به استخدام آموزش و پرورش در آمده اند مجددا مورد بررسی فضای روانی از طریق آزمون های کتبی و شفاهی در زمینه کاووش فضای اندیشه ی آنها در خصوص نحوه برخورد با دانش آموزان قرار گیرند.

* محمد محمدی صاحب

* معاون پژوهش های سیاسی ایران اُنا