برخی از نوجوانان با هر پکی که به سیگار می‌زنند احساس بزرگی می‌کنند.

امروزه علیرغم هشدارهای پیاپی مجامع پزشکی و فرهنگی، مصرف سیگار به طور روز افزون در جامعه بالا می‌رود تا جایی که مصرف سیگار در بین نوجوانان هم رواج یافته است.دوره نوجوانی دورانی حساس و شگرف و حد فاضل کودکی و جوانی است که به دوران گذار معروف است.برخی از نوجوانان به دلیل یک رنگ شدن با همسالانشان در برابر هر تقاضایی سر تسلیم فرود می‌آورند.

و این گونه نوجوانان با تور این که اطرافیان هنوز بزرگی وی را نپذیرفته‌اند به سیگار که به نظر آنها نشانه بزرگی است روی می‌آوردند نوجوانی سن بحران و هیجان است رشد سریع جسمانی در این دوره موجب می‌شود آن رفتار غیر عادی از خود بروز دهند و در انجام برخی کارها ناموفق باشند اطرافیان و والدین باید برخی رفتارهای آنها را نادیده بگیرند و فرصت جبران را به آنها بدهند که از ورود این گروه سنی حساس به مواد مخدر جلوگیری کنند.

***سیگار می‌کشم پس بزرگ شده‌ام!

دوری از خانواده، بیکاری، محرک‌های روانی، پیدا کردن سیگار خانه، اصرار و فشار دوستان، کسب لذت، تقلید و خودنمایی، فقر مادی خانواده، عدم آگاهی و اختلافات خانوادگی از جمله عوامل موثر در روی آوردن به سیگار است.

برخی نوجوانان به علت این که نشان دهند بزرگ شده‌اند و احساس استقلال کنند به سیگار روی می‌اورند استعمال سیگار در نوجوانان بیشتر جنبه خودنمایی دارد و آرام آرام برای کسب لذت صورت می‌گیرد. یکی از دلایل اصلی روی آوری نوجوانان به سیگار کنجکاوی در امتحان کردن آن است که اغلب از طریق دوستان تبلیغ می‌شود و آرام آرام برای  ادامه این تجربه بهانه‌های دیگری نیز فراهم می‌شود.

برخی دیگر هم برای مخالفت با خانواده و رفع حقارت‌ها به این کار دست می‌زنند و می‌خواهند از این طریق اعتماد به نفس بیشتری کسب کنند، گروهی از نوجوانان به دلیل فقر امکان دسترسی به امکانات آموزشی را ندارند و وقت خالی با سیگار کشیدن و تفریحات ناسالم می‌گذرانند. اختلافات خانوادگی که منجر به عدم امنیت و فشار روانی بر نوجوان می‌شود و آنها را از محیط امن خانه دور می‌سازد هم می تواند در گرایش آنها به سیگار موثر است.

حسین، 14 ساله، دانش آموز درباره علل گرایش خود به سیگار کشیدن می‌گوید: با هر پکی که به سیگار می‌زنم احساس مردانگی می‌کنم.خانواده‌ام همیشه مرا تحقیر می‌کنند و به من لقب دست و پا چلفتی را می‌دهند با کشیدن سیگار اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کنم.اولین بار سیگار را از جیب پدرم برداشتم و استفاده کردم.

آیا افت تحصیلی نشان دهنده سیگار کشیدن فرزند شماست؟

تغییر رفتار در نوجوانان، افت تحصیلی، نیازمند به پول توجیبی بیشتر، کاهش پایبندی به اصول اخلاقی و مذهبی و استشمام بوی نامطبوع سیگار از جمله نشانه‌های اعتیاد در نوجوانان است، البته نه این که با دیدن یکی از این نشانه‌ها به وی شک کنیم و او  را مورد شمانت قرار دهیم باید بررسی کنیم و مطمئن شویم.

محمد، 17 ساله درباره رفتار پدر و مادرش با او می‌گوید: با کوچکترین افت تحصیلی والدینم احساس می‌کنند با دوستانم سیگار می‌کشیم و با من دعوا می‌کنند در صورتی که افت تحصیلی دلایل متعددی دارد آنها با رفتار ناشایست‌شان بیشتر من را در معرض خطر ابتلا به مواد مخدر قرار می‌دهند.


**ای کاهش قدرت "نه گفتن" داشتم...

پیامدهای ناشی از سیگار بسیار جدی و جبران ناپذیر است به خصوص اگر شروع مصرف در دوران نوجوانی باشد. اغلب سیگاری‌ها با این که از مضرات سیگار با خبر هستند ولی از روی عادت و به بهانه کسب آرامش و رفع خستگی اقدام به مصرف این ماده خطرناک می‌کنند و سلامت جسم و جان خود و دیگران را به خطر می‌اندازند.

شیوع انواع جرایم مثل سرقت، خشونت، قتل، افزایش مشاغل کاذب، بیکاری و بی خانمانی از جمله پیامدهای مصرف سیگار و انواع مخدرها است.

مهدی، 18 ساله، سرباز درباره پیامدهای مصرف سیگار می‌گوید: ای کاهش از روز اول به ان لب نمی‌زدم زیرا دوستان خوبم را از دست داده‌ام و در جامعه احترام قبلی را ندارم.

با توجه به ضربه‌‌ای که به تحصیل‌ام وارد کرد موجب ترک تحصیل در من شد و از زندگی عقب ماندم. ای کاهش قدرت "نه گفتن" داشتم.

**والدین آستین خود را بالا بزند...

والدین هوشیار با آگاهی از شرایط نوجوان باید همواره مراقب فرزند خود باشند. وقتی مشکلات نوجوانان در محیط خانه بدون ترس از تنبیه مطرح شود و از طریق راه حل‌های منطقی والدین رفع گردد دیگر نیاز به حضور هم سن و سالان و روش‌های ناصحیح برخی از آنها نیست. منشا بسیاری از موفقیت‌ها و شکست‌ها در شیوه تربیتی خانواده‌ها است.

به نوشته باشگاه خبرنگاران، طبق آمار منتشره امکان سیگاری شدن نوجوانان که والدین آنها سیگاری هستند به مراتب بیشتر از بقیه نوجوانان است.

دکتر جعفر بای، آسیب شناس درباره نقش والدین در پیشگیری از روی آوردن نوجوانان به سیگار می‌گوید: تمایل نوجوانان به استفاده از سیگار تحت تاثیر رفتار والدین با آنها است زمانی که والدین به نوجوان مانند بچه خردسال رفتار می‌کنند و نگاه آنها به نوجوان نگاه حقیرانه است، نوجوان برای اثبات بزرگ شدن به سیگار کشیدن روی می‌آورد والدین باید با نوجوانان رفتار احترام آمیزی داشته باشند و با توهین و تحقیر او را کودک شما شمارند و حرمت وی را حفظ کنند.

 والدین با سپردن مسئولیت به نوجوان احساس بزرگی را در وی ایجاد کنند که احتیاجی به مواردی هم چون سیگار نباشد والدین مهارت‌های حل مسئله و "نه گفتن" را به نوجوانان بیاموزند و بستری را محیا کنند که دوران مهم نوجوانی که مهمترین دوران برای کشف مهارت‌های زندگی است را به بهترین نحو ممکن سپری کنند.

**دولت دست به کار شود!

در دسترس بودن و ارزان بودن سیگار راهی برای ورود نوجوان به سیگار شده و عدم ازای صحیح قوانین مربوط به سیگار از جمله ممنوعیت فروش به افراد زیر 18 سال سبب استفاده نوجوانان از سیگار شده ست. دولت باید با توان بیشتری با زیر پا گذارندگان قانون‌های مربوط به دخانیات مقابله کند.