استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: جوامع انسانی برای پیشبرد کارهای خود اقدام به تشکیل نهادهای اجتماعی می نماید.این مهم نه تنها در مکانی خاص که در تمام اقصی نقاط کشور قابل تصور است.در این میان تغییرات زندگی و پیشرفت های دانشی انسان باعث می گردد تا نیازهای جدید نمایان و بر اساس آن ها نهادهای نو با قوه ی ابتکاری قوی تری ایجاد ،قوانین و مقررات مختلف تدوین و بدین سان در جهت آسایش و آرامش اقدام گردد.

رفع مشکلات آدمی اساس تمامی کوشش های مبتکران و کاشفان جوامع مختلف است.نمونه ی بارز چنین اندیشه هایی وضعیت راهنمایی و رانندگی در هر کشوری است که نماد نظم و انضباط جمعی است که نتیجه ی آن زندگی بهتر و آرامشی مثال زدنی است.بررسی وضعیت این نهاد در شوش موضوعی است که نشان دهنده ی توجه ی مردم به این امر و بیان انتظارات و گله مندی هاست.

شوش شهری با بافت خاص و مردمی شریف و علاقه مند به آرامش و آسایش،خونگرم و صمیمی،صبور و پر طاقت و در عین حال حساس و ظریف در مسائل مختلف خصوصا روابط اجتماعی و مردمی است.در چنین فضایی رویدادهای اجتماعی دارای وضعیت های خاص می گردد که وفق دادن آن با روحیات مردم، اساسی و بنیانی است.بدیهی است که مطالعات مردم شناسی خصوصا در زمینه ی فرهنگ و داشته های تمدنی کمک شایانی به تنظیم روابط می نماید.

مطالعات درون شهری شوش در رابطه با راهنمایی و رانندگی دارای دو بعد رضایت و گله مندی است.انتظارمردم ادامه ی رضایت و حذف گله مندی هاست.تلاش هایی که در این رابطه انجام می گیرند می بایست منجر به بهبود وضعیت و کاهش نارضایتی ها باشد.هدف اصلی در بیان این موضوع نیز کمک به مسئولین در رسیدن به خواسته های جمعی است.بدیهی است که هم اندیشی و تلاش های جمعی و نگاه متخصصانه به موضوع می تواند این فضا را به مثبت نگری تبدیل نماید.

پرداختن به اصل موضوع در دو واژه ی رضایت و گله شامل مواردی این چنین است.در بخش اول رضایتمندی و با توجه به مطالعات نشان می دهد که مسئول راهنمایی و رانندگی شخصی پرتلاش و متفکر در برخوردهای اجتماعی است.او پیگیری مستمر در حل مسائل دارد و گوش شنوا برای شنیدن انتقادات را به کار می برد.او اعتقاد به همفکری دارد و دائم خواستار رفع مشکلات است.نمونه های فراوانی از این روحیات قابل ذکرند.

در بخش اداری راهنمایی و رانندگی خصوصا در بخش صدور گواهینامه برخوردهایی مردمی صورت می گیرد و در یک کلمه راهنمایی مردم برای رفع مشکلات به صورت واضح مشاهده می گردد.این مهم بیشتر از طرف مامورینی است که بومی هستند و البته شامل سایر افراد نیز می شود.

حضور مستمر ماموران در سطح شهر به منظور عادت سازی در جهت اجرای نظم و قانون ستودنی است.استفاده از سربازانی که قدم زنان به وظایف خود عمل می کنند قابل قبول است.این مهم خصوصا در رابطه با تصادفات و حضور به موقع برای رفع مشکل تقدیر پذیر و قابل ذکر است.در این مجموعه می توان به برخوردهای منطقی بعضی از مامورین و البته نه همه ی آن ها خصوصا در کلام و رفتار اشاره نمود.

در بخش گله مندی نکات مهمی قابل ذکر است که البته می توان با تلاش های مضاعف خصوصا استفاده از نظرات اهل علم و نخبگان شهر و آشنایان به فرهنگ و تمدن اقوام آن ها را بهبود بخشید.هدف اساسی این نوشته هم همین است.ما شهر خود را دوست داریم و می خواهیم که بهترین باشد اما این بهترین باید در خدمت مردم و شهروندان ما قرار گیرد.ما بومی شوش هستیم و نمی خواهیم که از قافله ی رشد و تعالی عقب مانیم.

اولین گله مندی مربوط به ساختمان راهنمایی و رانندگی است.شوش جهانی باید در این زمینه شیک و عالی باشد.گاه فکر می کنم اگر یک جهانگرد گذرش به این ساختمان افتد چه می شود؟ساختمانی قدیمی که هنوز فراموش نکرده ام که در سال پنجاه و هفت آن را تصرف نمودیم.در این میان گله از محل مراجعه کنندگان نیز قابل ارائه است.پشت پنجره زیر آفتاب سوزان وباران احتمالی،مرم شوش چنین وضعی را نمی پذیرند.

صدور جرائم راهنمایی و رانندگی به وسیله ی افرادی که دارای کد جریمه نیستند و بعضا سرباز می باشند از دیگر گله مندی هاست.گرچه گزارشاتی از این قبیل به وسیله ی شخص مسئول راهنمایی و رانندگی پیگیری و رفع شدند اما هنوز این مهم به طور کامل حذف نشده است.

حضور مامورین در مکان های به اصطلاح کور از دیگر مواردی است که باید بررسی شود.یک باره چشم راننده به مامورین افتادن و گاه شوکه شدن را بارها مشاهده کرده ایم.مامورین یاوران مردم در بهتر رانندگی کردن هستند.آیا برداشت مردم از مامورین بدین شکل حاصل می شود؟

از دیگر موارد می توان به نوشتن برگه ی جریمه قبل از پرسیدن از راننده اشاره نمود.گاه مشاهده گردیده که ماموری با فردی در این رابطه هم صحبت شده که ببخشید"دیگه نوشتم چه کارش کنم.می خواهی خودم پرداخت می کنم."به نظر می رسد که تا اثبات خلاف صورت نگیرد نباید برگی نوشته شود.بعضی موارد خاص نیز می توان به این اضافه نمود.به طور مثال زدن کمربند امری لازم و ضروری است اما اگر رویدادی نادر باشد نباید آن را اعمال کرد.

به صورت زنده مشاهده شده که ماموری در این رابطه فردی را به دلیل نزدن کمربند در کنار راننده جریمه کرده و وقتی توضیح راننده را شنیده تنها سکوت کرده زیرا همراه او خانمی بوده که عمل جراحی انجام داده و کمربند برای او مضر بوده است.حتما چنین مواردی را قانون پیش بینی می کند.

از دیگر موارد می توان به چراغ های قرمز در شهر اشاره نمود که وضعیت مطلوبی ندارند.بی توجهی به جرائم موتورسیکلت ها که اگر رانندگان بدانند چنین جرائمی صورت می گیرند هرگز این همه خلاف انجام نمی دهند.به نظر می رسد که گله مندی بیشتر از عدم اطلاع رسانی و هشدار دهی باشد.خلاف های موتورسیکلت در شوش امری عادی و عادتی شده است.

گاه گله مندی ها تعجب آور هم هستند.به طور مثال در نزدیکی آخر سال مامورین راهنمایی و رانندگی رانندگان را به دلیل عدم پرداخت عوارض مجبور به مراجعه به شهرداری می کنند.در این راه گواهینامه یا مدرکی معتبر از او می گیرند و برگی به او تحویل می دهند و تا پرداخت صورت نگیرد آن مدرک داده نمی شود.جالب این است که مهلت پرداخت عوارض تا پایان سال است و این را قانون تعیین کرده اما متاسفانه رعایت نمی شوداگر فردی قصد دارد در آخرین روز سال آن را پرداخت کند خلافی مرتکب شده است؟

بیان رضایت ها و گله مندی ها صرفا جهت بهبود وضعیت راهنمایی و رانندگی در شوش صورت می گیرد.ما به دلیل علاقه مندی و تعصبی که به شهر خود داریم نمی خواهیم که گله مندی ها بیشتر شوند.ما آماده ی خدمت و ارائه ی نظرات و ایده های خود هستیم و پیشنهاد می دهیم که در کنار شورای ترافیک که بیشتر جنبه ی دولتی دارد افرادی متخصص در علوم مختلف حضور یابند تا فضای رضایتمندی پر رنگ تر شود.شوش مملو از نظریه پردازان و دلسوزان واقعی است.همتی باید  و تلاش مضاعفی شایسته گردد.به امید همدلی و همکاری بیشتر.