استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: تغییر مقدمه ی هر حرکت جدیدی است.جوامع در طول حیات خود به طور منظم در حال تغییر بوده اند.این نوع تغییرات به هر علتی که به وجود آمده باشند، بر جامعه تاثیر گذارده اند.تغییر همیشه مطلوب نیست مگر اینکه به تحول بیانجامد.هر تغییری تحول نیست اما هر تحولی حتما یک تغییر است.در این رابطه باید اشاره کرد که در مقابل تغییر همیشه مقاومت است و لذا نمی توان به این سادگی دست به تغییرات زد.

در میان جوامع مختلف،ارگان هایی وجود دارند که پیشگام در ایجاد تحولات هستند و البته ارگان هایی نیز هستند که موانع آن تحولاتند.لذا می توان کار تحول را بغرنج و سخت تفسیر کرد.از مهم ترین پیشگامان تحول،دانشگاه ها هستند.چگونه؟چرا؟به چه منظور؟و سرانجام توسط چه کسانی؟دانشگاه مرکز علم و آگاهی از پیشرفت هاست.دانشگاه را باید پشتیبان اصلی تحولات دانست. این عمل از دو زاویه قابل بررسی است.اول اینکه خود دانشگاه در به وجود آوردن تحولات ،عامل اصلی است و باید در همین راستا عمل کند.

دوم اینکه به عنوان کاتالیزور در تحولات وارد شود و نقش حرکت دهنده را به خوبی بازی کند.انتظار از دانشگاه به وجود آوردن تحولات جهانی است.این یک رسالت است.دانشگاه باید با آزادی عمل و فرار از خود سانسوری،در همین جهت حرکت کند.در این میان بحث از موانع جای خود دارد.نگاه به دانشگاه نیز موضوعی مهم می باشد.

اکتشافات،اختراعات،نظریه پردازی،ابتکارات وخلاقیت ها ،نمادهای ایجاد تحول هستند.عدم موفقیت دانشگاه در این زمینه به معنای ناتوانی در یکی از وظایف اصلی تلقی می شود.حرف تازه و نوین در عرصه های مختلف اجتماعی وآماده نمودن مردم برای پذیرش افکار تازه،وظیفه ی دانشگاه است.نفوذ دانشگاه در میان مردم با فشار حاصل نشده است و بنابراین با فشار نیزتحولات پذیرفته نمی شوند.

دانشگاه محل ایجاد تحولات در فضای آرام وآزادمنشانه است.اگر دانشجو این فضا سازی آرام را از دست بدهد یا خدای ناکرده خود ایجاد کننده ی آن باشد،در آن صورت امیدی به حرکت نیست و جامعه با یک عقب گرد سریع روبرو خواهد شد که زیان آن قابل برآورد نخواهد بود.کشیدن دانشگاه به رقابت های شخصی و آرایی به نفع تحولات نیست زیرا اگر چنین جوی ایجاد شود،دانشگاه در دایره ای خود را محصور می کند که حرکتی سکون وار خواهد داشت.

ویژگی تحول ،آزادی اندیشه است که در قالب آزاد اندیشیدن به وجود می آید.در غیر این صورت دانشگاه در رسالت خود با شکست روبرو شده است،خواه عوامل آن در دانشگاه و خواه در خارج از دانشگاه وجود داشته باشند.تحول خواهی بخشی از خواسته و وظیفه ی دانشگاه است و اصولا رسالتی بهترین از این برای دانشگاه متصور نیست.تحول حرکتی رو به جلوست و اولین نگاهی که بدان انجام می گیرد تاثیرات آن بر جامعه ی انسانی است.

تحول خواهی بدون تفکر خواهی امکان موفقیت ندارد.باید در دانشگاه ها زمینه ی حرکت فکر و البته در کنار آن عقل مهیا شود.بدون شک در شکست این تحول خواهی راه های متفاوتی ترسیم می شوند.کسانی که چنین راه های منحرفی را زیبا ترسیم می نمایند بهتر از هر فردی می دانند که نرسیدن به تحول زیان های جبران ناپذیری را بر جمع تحمیل می نماید اما در عوض برای فردگرایان دیکتاتور منافعی دارد که دست یابی به آن ها بدون انحراف از مسیر تحول امکان پذیر نمی باشد.

ما این راه ها را بسیار متفاوت می یابیم که مهم ترین آن ها،گزینش اساتید خاص، اخراج علم خواهان،تدوین قوانین ورودی ضد علم برای دانشجو خواهی، تدوین برنامه های درسی رکود پذیر،تاکید بر فرعیات، احساس طلبی، سیاسی کاری،حاشیه اندازی و در نهایت تغییرات فکری در بنیان خواهی دانشگاه از آن جمله است.البته که هر یک از این موارد عمدی است و معمولا در کشورهایی  انجام می گیرند که تحولات باعث خروج مجموعه ای بی تفکر از صحنه های می گردد.