کار اجرایی و اداری مهمتر است یا کار فرهنگی؟ شاید این پرسش، کمتر به ذهن کسی خطور کند، سوالی که البته در ذهن فرزند شهیدی جولان داد تا در دیدارش با رهبر حکیم انقلاب، آن را با معظم له در میان بگذارد.

ایشان در پاسخ این سوال مهم و کلیدی می‌فرمایند: «کار اجرایی عیبی ندارد، دولت اسلامی است، هر گوشه‌اش را آدم بگیرد یک کار است منتها کار اساسی عبارت است از هدایت. فرقی نمی‌کند در دانشگاه؛ در محیط کار؛ یا در محیط اداری، در محیط طلبگی. امروز انگیزه‌ها و فعالیتهایی که در جهت خراب کردن ذهنیت انقلابی در کشور انجام می‌گیرد کم نیست. ملاک خط مستقیم انقلاب و حرف‌های امام است.»

این گونه است که می‌توان به اهمیت فرهنگ در سیره، اندیشه، قلم و بیان رهبر خبیر انقلاب پی برد.

مروری هر چند گذرا به بیانات ایشان در دیدار با عموم مردم و یا دیدار با مسئولان، در پنج شش سال اخیر نشان می‌دهد که ایشان تعابیر منحصر به فردی درباره فرهنگ و کار فرهنگی به کار برده‌اند که بازخوانی آن‌ها به بهانه این پرسش دغدغه‌مندانه جوانی از خانواده شهادت و ایثار، قطعا برای همه ما اعم از مسئول و غیرمسئول، راهگشا است.

یک. فرهنگ به مثابه هوایی که تنفس می‌کنیم

رهبرانقلاب در دیدار نوروزی با عموم مردم در اول فروردین ماه سال گذشته در حرم مطهر رضوی فرمودند: «فرهنگ به معنای هوایی است که ما تنفس می کنیم؛ شما ناچار هوا را تنفس می‌کنید؛ چه بخواهید چه نخواهید. اگر این هوا تمیز باشد، آثاری دارد... فرهنگ یعنی باورهای مردم، ایمان مردم، عادات مردم؛ آن چیزهایی که مردم در زندگی روزمره با آن سر و کار دائمی دارند و الهام بخش مردم در حرکات و اعمال آن هاست ... بنابراین تمرکز دشمنان برای روی فرهنگ بیشتر از همه جاست، چرا؟ به خاطر همین تاثیر زیادی که فرهنگ دارد ...»

دو. ضرورت پیشگیری مسئولان از رخنه فرهنگی

در همین دیدار است که معظم له می فرمایند: «مسئولان فرهنگی باید مراقب رخنه فرهنگی باشند، رخنه های فرهنگی بسیار خطرناک است ... نمی خواهیم بگوییم همه آسیب های فرهنگی، کار بیگانگان است، نه؛ خود ما هم مقصریم؛ مسئولان مختلف، مسئولان فرهنگی، مسئولان غیر فرهنگی، کم‌کاری‌ها، غلط کاری‌ها، این‌ها تاثیر داشته، ما همه را به گردن دشمن نمی‌اندازیم، اما حضور دشمن را هم در زمینه مسائل فرهنگی نمی توانیم فراموش کنیم... در تخریب فرهنگی، کاری که تخریب کنندگان فرهنگ انجام می‌دهند، این است که به جای عزم راسخ ملی، تردید را در مردم ترویج می کنند...»

سه. رودربایستی در کار فرهنگی ممنوع

دیدار ششم شهریور ماه ۱۳۹۰، مجال دیگری است که رهبر بصیر انقلاب، ضرورت بصیرت فرهنگی را به دولت متذکر شوند: «... آن چه که من لازم می‌دانم به دوستان دولت توصیه کنم، این است که مسئله فرهنگ را خیلی جدی بگیرید. اگر کارهای اقتصادی را انجام بدهیم اما در زمینه کار فرهنگی عقب بمانیم، بدانید کشور لطمه خواهد دید... در زمینه فرهنگ، دچار رودربایستی نشوید. در همه شعبه‌های فرهنگی چه کارهای هنری چه موضوع کتاب چه در موسسات فرهنگی، جهت‌گیری‌ها را انقلابی و اسلامی قرار بدهید؛ اولویت‌ها را در اینجا هم ملاحظه کنید...»

چهار. همه فشار روی فرهنگ است

و اما هشتم شهریور ماه ۱۳۸۹، ایشان باز هم در دیدار با دولتی‌ها می‌فرمایند: «...دشمن می‌داند که اگر فرهنگ را عوض کند، دیگر مبارزه‌ای باقی نمی‌ماند؛ اگر مبارزه با استکبار است، اگر میل به ایستادگی و مقابله با دخالت اجنبی هست، به خاطر فرهنگ است. انسان یک فرهنگی دارد، همین فرهنگ را بیایند عوض کنند، همه چیز می‌شود مال خودشان، لذا همه فشارها روی فرهنگ است...»

پنج. ضرورت توجه جدی به تولیدات فرهنگی

در ادامه همین دیدار است که رهبرانقلاب ادامه می‌دهند: «... در زمینه‌های فرهنگی دنبال کارهای تشریفاتی و ویترینی نباشید... در زمینه فرهنگ باید دنبال کارهای محتوایی و اصیل و واقعی رفت که امروز، نیاز عمده کشور هم همین است...»

شش. ریشه بسیاری از مشکلات در فرهنگ است؛ دانشگاه ها همت کنند

بهمن ماه ۱۳۸۸ هم رهبری معظم انقلاب در دیدار با وزیر علوم و استادان دانشگاه‌ها، بیاناتی راهگشا دارند و در آن دیدار ضمن تأکید بر اینکه باید به مسئله فرهنگ نگاه مدبّرانه‌ای داشت دلیل بسیاری از اشکالات را مشکل فرهنگی بیان می کنند و کار فرهنگی را راهگشا می‌دانند.

هفت. کار دینی، بخش مهمی از کار فرهنگی است

بخش‌های پایانی صحبت‌های ایشان در این دیدار، توجه دادن به اهمیت کار دینی به‌عنوان بخش مهمی از کار فرهنگی است: «...می‌توانیم جوان را صبور، قانع، مایل به کار جمعی، مایل به تحقیقات، اهل اغماض، اهل تغلیب عقل بر احساس، اهل انصاف، اهل وقت شناسی و اهل وجدان کاری تربیت کنیم؛ می‌توانیم هم عکس این صفات را در او تزریق کنیم... واقعا این جوانی که در اختیار دانشگاه قرار می‌گیرد، یک جوان هجده نوزده ساله در خور این تربیت هست. در دوره‌های به خصوص لیسانس، می‌توان روی این مسئله واقعا فکر کرد، برنامه‌ریزی کرد؛ شما می‌توانید یک نسلی را به وجود بیاورید که این نسل دارای این خصوصیات اخلاقی باشد. این هم برنامه‌ریزی می‌خواهد؛ این با پوستر و با دستور و با این‌ها درست نمی‌شود... البته یک بخش مهم کار فرهنگی، کار دینی است؛ با دین مانوس کردن و لذت عبادت را چشاندن ... انس با قرآن و تدبر در قرآن و ادعیه ماثوره‌ای که اعتبار دارد مثل صحیفه سجادیه و ...، در تعمیق معرفت دینی خیلی نقش دارد...»

اکنون باید گفت پرسش دلسوزانه و البته کلیدی آن هموطن از رهبر انقلاب، چنین توانست پاسخی دلسوزانه و هدایتگرانه داشته باشد تا بار دیگر توجه همگان را به اهمیت فرهنگ هدایتگر و هدایت فرهنگی معطوف دارد.