استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بیست و دوم بهمن ماه پنجاه و هفت و شادمانی مردم از بابت سرنگونی حکومت شاه، تلاش ها برای استمرار آن ادامه یافت.بدیهی است که هر انقلابی با آغازین خود دارای مشکلات فراوانی است که ماهیت آن تفاوت هایی را ایجاد می نماید.در ایران نیز مشکلات انقلاب بسیار فراوان و متعدد بودند.ابتدای کار بی تجربگی در برخورد با مشکلات و ناتوانی های طبیعی در رفع ،باعث افزایش آن ها گردید.

مشکل شناسی انقلاب بخشی از فعالیت های علمی و اندیشمندانه برای استمرار واقعی انقلاب هاست.کشورهایی که این مهم را جدی گرفتند کمتر دچار تشنج و دو دستگی گردیدند.در ایران انسجامی که این مسئولیت را داشته باشد تحت تاثیر گرمی و شور انقلابی در ابتدای آن وجود نداشت.مانورهای متعددی که گروه ها و احزاب چپ و راست انجام می دادند تایید همین نظر است.

مشکل شناسی را باید مطالعه ای موشکافانه در تمام ابعاد دانست که وجودش نشان دهنده ی افکار پیشرفتگرایانه در حداقل شکل در درون کشور است.نگاه اولیه ی مشکل شناسی در درون و رفع آن هاست.هیچ انقلابی نا به امروز نتواسته است تا خود را در برون جلوگر نماید مگر اینکه در ابتدا مشکل گشایی از درون را با موفقیت گذرانده باشد.

مشکل شناسی به عنوان فعالیتی علمی و اندیشمندانه دارای بعد تخصصی است.بنابراین باید افراد آگاه به مسائل و مسلط به فن وارد این کوشش شوند تا ضمن مطالعه، به میزان شدت یا ضعف برای رفع آن ها اقدام نمایند.البته که این فعالیت تخصصی است و هر فردی در جایگاه خود می تواند نظراصلاحی دهد.ورود هر مدعی در این زمینه تنها افزودن مشکلات خواهد بود.

مشکلاتی که در حوزه های تخصصی شناخته می شوند از همین طریق راه حل می یابند و کسی به خود جرئت نمی دهد که همه کاره و متخصص ترین شود.روحانی در جایگاه خود و معلم نیز در همان جایی که می داند مشکلات را شناسایی و برای رفع آن ها راهکار می دهد.ما این مهم را در انقلاب خود با کوتاهی های متعدد از نوع جهالت یا عمدی نادیده گرفتیم و ملت را در زمان های خاصی دچار فشار و سختی نمودیم.

به طور مثال شناسایی مشکلات اقتصادی کاری تخصصی و مربوط به حوزه ی داد و ستد و تجارت است و معلمی که کارش آموزش و پرورش است قادر نیست تا نظریات تخصصی دهد.مشکلاتی که بدین شکل شناخته می شوند دارای پایه و اساس علمی هستند و در کوتاه مدت باعث کاهش مشکلات و در دراز مدت رفع آن ها می گردند.در سایر ابعاد نیز این چنین است.

ما در زمینه ی مشکل شناسی تنها حرف زدیم و هرگز به حرف های خود عمل ننمودیم.هیچ انقلابی نمی تواند این چنین ادعایی نماید که حرف حلال مشکلات خواهد بود.شاید این ادعا که ما افزایش دهنده ی مشکلات بودیم را بتوان مطرح کرد.به طور مثال ایجاد انواعی از صندوق ها یا بانک های متعدد با نام های مقدس و استفاده از نام ائمه چگونه در زمینه ی تخصصی رد می شوند اما همچنان پشتیبانانی درونی دارند؟ ما چنین مشکلاتی را تصنعی ایجاد کرده ایم.

مشکل شناسی برای انقلاب اسلامی ایران که می تواند الگوی مناسبی برای سایر ملت ها باشد فعالیتی مستمر و غیر قابل توقف است.درون سازی در این رابطه هدف اصلی برای استفاده سایر کشورهاست.با دشنام دادن و تهدید کردن نمی توان در دیگران نفوذ یافت والگوها بهترین راهکار ها هستند به شرط آنکه کار به دست کاردان باشد.در مشکل شناسی اگر متفکرین و متعهدین در صحنه نباشند هیچگونه پیشرفتی نخواهیم داشت.

ما اعتقاد داریم که تا به امروز در این زمینه بسیار ضعیف بوده ایم.واجبات را رها کردیم و مستحبات را محکم چسپیدیم.آنچه برای ما مهم تر بوده و باید باشد رفع مشکلاتی است که کمر مردم را خم نموده است.درست است که ملتی شریف و قدر شناس داریم اما باید این را نیز ببپذیریم که این ویژگی تنها نشان دهنده ی انسانیت ماست اما به معنای رضایت از وضعیت نیست.مشکل بیکاری تنها در شعارها نهفته است و بالاترین مقام اجرایی نیز از این بابت حرف های زیبایی می زند اما برای رفع آن تنها انتظار را مطرح می کند.مشکلات دست اندازهای مصنوعی در جاده ی حرکتی انقلاب هستند.باید مواظب بود تا آن ها به گودال های بزرگ تبدیل نشوند.