استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: کوشش ها و تلاش هایی که هر جامعه برای رسیدن به انقلاب انجام می دهند متفاوت و گاه نسبت به سایر ملت ها متناقض و یا متضاد هستند.این حقیقت که تمام انقلاب های دنیا نمی توانند مانند هم باشند ما را به سمتی می کشاند که باعث ظرافت بینی و دقت نظر می نماید.چرا ملت ها در ایجاد انقلاب مانند هم عمل نمی کنند؟ طبیعی است که در ابتدای این سئوال پاسخ هایی مشخص جلوه گر می نمایند.عباراتی مانند اینکه خواسته هع مانند هم نیستند یا وضعیت های قبل از انقلاب نمی توانند مانند هم باشند منطقی به نظر می رسند اما عمده ی تفاوت ها در این عبارات نیست.

فرهنگ شناسی کوششی علمی برای پی بردن به تفاوت هایی است که در هر رویداد ایجاد می شوند.واقعیت این است که فرهنگ طریقی برای زیستن در هر جامعه ای است و چون جوامع مختلف راه های متفاوتی برای زیستن انتخاب می کنند لذا فرهنگ ها هم متفاوت می گردند.در این میان کلمه ی انتخاب خودنمایی عجیبی دارد.فرهنگ امری انتخابی است و هرگز نمی تواند تحمیلی باشد.تابع فرهنگ شدن به معنای آزادی در انتخابی است که مردم هر جامعه انجام می دهند.

انقلاب اسلامی ایران مانند هر رویدادی تابعی مستقیم از فرهنگ غالب بود.فرهنگی که مردم خود گزینش کرده بودند و کسی یا گروهی نمی توانست آن را با زور و تحمیل به آن ها قالب گرداند.فرهنگ که مشخص شود رفتارها نیز معین می گردند.فرهنگ غالب ایران در انقلاب پنجاه و هفت دینی بود و اعتقاداتی که در جهان تشیع رایج بود اصل و اساسی برای انقلاب گردید.این شناخت می تواند رفتارهای آینده را نیز ترسیم نماید.

در فرهنگ تشیع تابع ظلم بودن پذیرفتنی نیست و بر این اساس مبارزه ی با زورگویی پایه ای برای حرکت مردم گردید.باید فرهنگ شناسی را عمیقا شناخت تا نسبت به مردم ایران نظر داد.هر گاه ظلم وجود داشته باشد مبارزه نیز خواهد بود و این باوری شیعی است که در درون مردم ایران رخنه کرده است و البته درفرهنگ ایرانی آزادی خواهی که در طول زمان وجود داشته در کنار آن قابل توجه خواهد بود.

فرهنگ شناسی انقلاب کوششی حساب شده برای تصمیم گیری های عاقلانه است.این مهم را هر کسی باید بداند و بدان عمل نماید.غفلت دشمنان از این فرهنگ شناسی باعث گردید تا انواعی از مشکلات را برای شکست انقلاب تدارک بینند و با امیدواری به از بین بردن آن ،در انتظار نشستند و رویایی فکر کردند.نتیجه ی عدم شناخت خصوصا در جنگ باعث موفقیت ملت گردید.فرهنگ انقلاب ایران خم شدن در برابر زورگویان نبوده و نیست.

تلاش های علمی و متفکرانه برای حفظ ماهیت فرهنگی امری است که باید مورد توجه ی اهلش باشد.فرهنگ اساس رفتارهای مردمی است که انقلاب را خود به وجود آوردند، استمرارش را انجام دادند و به آینده اش امیدوار ماندند.این مهم که فرهنگ تهی می تواند ملتی را به سقوط بکشاند ما را بر آن می دارد تا مواظب انحراف فرهنگ اصلی از مسیر و جایگزینی بدل ها شویم.باید فرهنگ انقلاب را همچنان پویا نگه داشت که البته کار چندان ساده ای نیست.

ما اعتقاد به فرهنگ شناسی در اساس و اصل داریم.ما علم خواهی را جزئی از فرهنگ ایرانیان می دانیم که باعث آگاهی و بینش خاص انسانی می گردد و در نتیجه ملت را به سمت تعالی و ترقی می کشاند.واین همیشه بوده و خواهد بود.هر زمانی که علم خواهی دچار رکود گردید بدانیم که فرهنگ در درون دچار مشکل شده است.بدون شک دانش بالای مردم باعث شناخت رژیم پهلوی گردید در غیر این صورت انقلابی در ایران روی نمی داد.

باید فرهنگ شناسی را به اهلش داد و مطالعات را استمرار نمود.کوششی ک باعث می شود تا رویدادهای آینده ی انقلاب ،درست و صحیح در مسیر قرار گیرند و نماد ایرانی بودن و اعتقادی شدن را به اثبات رسانند.باید تیز بینی را در این زمینه مورد نظر قرار داد و فرهنگ شناسان انقلابی و انقلابیون فرهنگ خواه با تلاش های خود مانعی از انحراف انقلاب شوند.

فرهنگ شناسی انقلاب کوششی حساب شده در سه مرحله ی مختلف قبل از انقلاب،ضمن و بعد از آن است.تلاشی که رنگ علمی دارد و از تعصبات کاذب و خودخواهی های درشت نما به دور است.اساسی درونی دارد و خواسته ای معقول به نظر می رسد.با این کوشش است که انقلاب می تواند بیمه شود و هرگز تصور شکست را در خود جای ندهد.باید جدیت بیشتری انجام داد تا با فرهنگ شناسی بتوانیم آینده ای روشن را برای نسل ها به ارمغان آوریم.