استاد جعفر دیناروند - رئیس مرکز بررسی های اجتماعی ایران اُنا: هر انقلابی در طول حضور خود شکل های متفاوتی را می پذیرد.این تغییرات گاه جبری و زمانی غیر آن هستند.در این میان نقش انتخاب در تغییرات نیز مهم تلقی می گردند.شکاف نمایی از جمله تغییراتی است که گاه انتخابی و زمانی جبری می گردد.ما منظور خود را از این واژه نه برای بررسی کلی مطرح می نماییم بلکه به شکلی قصد داریم تا خطرات ناشی از آن را منعکس نماییم.به زبان ساده ما شکاف میان عناصری از درون انقلاب یا مولفه های مشخصی از آن را عواملی خاص در ایجاد مانع در رشد و ترقی می دانیم.

شکاف شناسی انقلاب تلاشی معنا دار برای اهمیت قائل شدن به ارزش هایی است که بر اساس یک انقلاب بزرگ و بی نظیر در کشوری خاص همراه با فهم و درایت روی می دهد.یگانگی و وحدت در تمام عناصر گرچه کار ساده ای نیست اما در ایران اگر ادعای تکمیل را ننماییم اما قادریم تا در حداکثر وضعیت آن را تایید کنیم.شکاف شناسی تنها احساس نیازی است که ما برای نگه داری و واکسینه نمودن مطرح می نماییم.

شکاف نه تنها جدایی بلکه نوعی بیگانگی در عناصری خاص در میان انقلاب است.به طور مثال شکاف میان ارزش های اولیه ی انقلاب و امروز به وضوح مشاهده می شود.این مهم خصوصا در بعد اخلاقی نماد بیشتری دارد.گذشت های انسانی و یاری و کمک به هنموعان به شکل های خاص و عام در ابتدای انقلاب نوعی احساس خوشحالی و شادی درونی را به همراه داشت اما امروز چنین وضعیتی تنها شخصی و گاه مغرورانه است.مطرح کردن خود برای معرفی از طریق ابعاد اخلاقی که گاه تنها در قالب گفتار روی می دهد شکافی بزرگ میان افراد را متجلی می سازد.

شکاف میان افراد در باورهای دینی را نیز می توان در همین رابطه مطرح کرد.اگر در ابتدای انقلاب این باورهای دینی بودند که توکل را ایجاد نمودند و مردم آن زمان بدون ترس و واهمه از گلوله در برابر زورگوترین رژیم زمانه ایستادند و نیازی به معرفی خود نداشتند اما امروز باورهای مذهبی در قالب های خاص و تنها راهی برای بدست گرفتن امتیاز مطرح می شوند.این مهم خصوصا برای جوانان بیکار نماد بیشتری می یابد و این به معنای شکافی دره وار در میان نسل های مختلف انقلاب است.

شکاف شناسی را می توان ابتدایی ترین تلاش برای وصل مجدد در میان نسل ها دانست.کوششی که با ریشه یابی و استدلال طلبی همراه است و افراد دخیل در آن دلسوزانه ترین روش را برای حمایت از دستاوردهای خود به کار می گیرند.ما چنین تفکری زا خصوصا در میان نسل های گذشته نوعی تعهد درونی در میان انواعی از تعهدات می دانیم که منفعت های شخصی در آن راهی نمی یابند.

این واقعیت که ایجاد شکاف تحت تاثیر زمان قرار می گیرد این کوشش که می بایست این فاصله سازی تدریجی را به شکل های مختلف در طول حیات یک انقلاب پوشش داد را منطقی می داند.ما در انقلاب خود در این زمینه بسیار غافل شدیم و مسائل سیاسی و اندیشه های سیاستمدارن غالب بر سایر اندیشه های شد و نتیجه ی آن برخورد با نوعی سنگلاخ گردید که انواعی از مشکلات اخلاقی و بد رفتاری های ناشی از آن را ایجاد نمود.

شکاف شناسی تنها نشانه ای از اعتماد سازی به افرادی است که احساس تعلقی خاص به انقلاب و ارزش های آن دارند.مطالعاتی عمیق و موشکافانه برای جلوگیری از شکاف های بیشتری است که بدون شک رهایی سازی آن را حاصل می نماید.ما اعتقادی راسخ به این نوع مطالعات داریم و معتقدیم که انواعی از انقلاب های دنیا با شکاف سازی به شکست گراییدند و گاه این شکست انتخابی و رها شدن نیز بود.گرایش به غرب بدون هیچ تعارفی مربوط به غافل شدن از داشته هایی است که ما آن ها را از دست دادیم.

باید در این زمینه تفکری نو ساخت و اندیشمندانی قادر را وارد عرصه ها نمود.کسانی که نه تنها توانایی لازم را دارند بلکه به انواعی به ارزش های اصیل انقلاب پایبندند.این مهم نشان می دهد که کوشش شکاف شناسی دارای دو بعد خاص در این رابطه است.توانایی و متخصص بودن در امور و رنگ و روی انقلابی داشتن برای جدا نشدن از مسیرهای درست و صحیح کاری است.ما این تلاش را بسیار زود از دست دادیم و به گوشه ای از خاطرات خود تبدیل نمودیم.ادعاهای افراد شکاف ساز در انقلاب که بسیاری از آن ها تصورات جاهلانه داشتند مسیر درست انقلاب را به راه های مشکل ساز تبدیل نمود.باید همتی دوباره را یافت و کوششی مصرانه را به سرانجام رساند.